U lympho không hodgkin: Nguyên nhân và triệu chứng

Bạn đã bao giờ nghe đến u lympho không hodgkin? Đây là một loại ung thư ảnh hưởng đến hệ thống bạch huyết của cơ thể. Trong bài viết này, hãy cùng Raffles Hospital tìm hiểu về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến các phương pháp chẩn đoán và điều trị.

U lympho không hodgkin là gì?

U lympho không hodgkin là một nhóm các bệnh ung thư có liên quan đến các tế bào lympho. Không giống như u lympho hodgkin, u lympho không hodgkin có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trong cơ thể và có nhiều phân loại dựa trên loại tế bào lympho bị ảnh hưởng và mức độ ác tính.

Các loại u lympho không hodgkin

U lympho không Hodgkin được phân thành hai nhóm chính:

U lympho không Hodgkin tế bào T

U lympho không Hodgkin tế bào T là một nhóm các khối u ác tính không đồng nhất, thường gặp ở những người trưởng thành, đặc biệt là người trên 60 tuổi.

U lympho tế bào T ở da là một dạng ung thư hiếm gặp, bắt nguồn từ các tế bào bạch cầu (tế bào T). Loại ung thư này chiếm khoảng 15% trong số các ca u lympho được chẩn đoán mới. Các tế bào T có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, khi các tế bào T phát triển bất thường, chúng có thể gây ra những vết phát ban, mảng tròn nổi lên, vảy trên da, và thậm chí là các khối u. Mặc dù u lympho tế bào T phổ biến ở da, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến hạch bạch huyết, máu và các cơ quan khác.

U lympho không Hodgkin tế bào B

U lympho tế bào B phát sinh từ các tế bào lympho B, có nhiệm vụ chống lại vi trùng trong cơ thể, và có thể ảnh hưởng đến da.

Các triệu chứng phổ biến của u lympho tế bào B bao gồm sự xuất hiện của các khối sưng dưới da. Những nốt sưng này có thể không thay đổi màu sắc, hoặc có thể xuất hiện màu sắc sẫm hơn, đỏ hoặc tím so với vùng da xung quanh.

Một số loại u lympho tế bào B có thể kể đến như: u lympho trung tâm nang da nguyên phát, u lympho tế bào B vùng rìa da nguyên phát, u lympho tế bào B lớn lan tỏa ở da nguyên phát (thường gặp ở chân), và u lympho tế bào B lớn lan tỏa nội mạch.

Các giai đoạn của u lympho không hodgkin

U lympho không hodgkin được chia thành 4 giai đoạn dựa trên mức độ lan rộng của bệnh:

• Giai đoạn 1: Ung thư chỉ khu trú ở một vùng hạch bạch huyết.
• Giai đoạn 2: Ung thư lan đến hai hoặc nhiều vùng hạch bạch huyết cùng phía cơ hoành.
• Giai đoạn 3: Ung thư lan đến các vùng hạch bạch huyết ở cả hai phía cơ hoành.
• Giai đoạn 4: Ung thư đã lan rộng đến các cơ quan ngoài hệ bạch huyết, như gan, tủy xương, phổi.

Nguyên nhân gây u lympho không hodgkin

Nguyên nhân chính xác gây ra u lympho không hodgkin vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:

• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh tăng theo tuổi, đặc biệt là sau 60 tuổi.
• Giới tính: Nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới.
• Tiền sử gia đình: Nếu có người thân trong gia đình mắc u lympho không hodgkin, bạn có thể có nguy cơ cao hơn.
• Hệ miễn dịch suy yếu: Những người có hệ miễn dịch suy yếu do bệnh tật hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Nhiễm trùng: Một số loại virus và vi khuẩn, như virus Epstein-Barr và vi khuẩn Helicobacter pylori, có liên quan đến u lympho không hodgkin.
• Tiếp xúc với hóa chất: Tiếp xúc với một số loại hóa chất, như thuốc trừ sâu và dung môi hữu cơ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng của u lympho không hodgkin

Các triệu chứng phổ biến của u lympho không Hodgkin bao gồm:

• Nổi hạch ngoại vi: Các hạch thường xuất hiện riêng lẻ, sau đó có thể dính lại mà không gây đau. Chúng có thể tập trung ở một vùng như cổ, nách, bẹn và gây chèn ép các cơ quan lân cận. Đôi khi, hạch ở trung thất hoặc sau lớp phúc mạc gây khó thở, phù mặt, vàng da, ứ nước thận, tắc ruột và tràn dịch màng phổi.
• Nốt hồng ban trên da: U lympho tế bào B có thể gây nốt hồng ban ở da đầu hoặc chân, trong khi u lympho tế bào T xuất hiện các nốt ban đỏ, mảng bám hoặc khối u.
• Triệu chứng toàn thân: Các dấu hiệu bao gồm mệt mỏi, sốt kéo dài, vã mồ hôi đêm, và giảm cân nhanh không rõ nguyên nhân. Đôi khi, bệnh không có dấu hiệu rõ ràng và chỉ được phát hiện qua xét nghiệm cận lâm sàng như CT, MRI.
• Thiếu máu: Mặc dù thường không xuất hiện sớm, thiếu máu có thể nghiêm trọng và gây ra bởi xuất huyết đường tiêu hóa, cường lách, hoặc do ức chế tủy xương.
• Ngứa ngáy: Đây là triệu chứng hiếm gặp, có thể do tế bào ung thư thâm nhiễm vào da, tuy nhiên nguyên nhân chưa được làm rõ.

Chẩn đoán u lympho không hodgkin

Việc phát hiện u lympho không Hodgkin thường dựa vào một số dấu hiệu lâm sàng đặc trưng, giúp bác sĩ có thể đưa ra nhận định ban đầu về khả năng mắc ung thư hạch. Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân đều có biểu hiện rõ ràng của ung thư lympho. Do đó, để xác định chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm và phương pháp cận lâm sàng.

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân về các triệu chứng đang gặp phải, cũng như tìm hiểu về tiền sử bệnh lý và yếu tố di truyền trong gia đình. Tiếp theo, bác sĩ sẽ kiểm tra các hạch bạch huyết sưng, chẳng hạn như ở vùng cổ, nách, bẹn, hoặc thượng đòn. Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ đánh giá tình trạng da và kiểm tra các cơ quan trong bụng như gan, thận để phát hiện dấu hiệu bất thường.
• Xét nghiệm máu và nước tiểu: Để hỗ trợ chẩn đoán, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu và nước tiểu nhằm tìm ra các chỉ số bất thường, đồng thời loại trừ nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng khác có triệu chứng tương tự.
• Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp vi tính (CT), siêu âm hoặc chụp X-quang sẽ giúp xác định vị trí và kích thước khối u, đồng thời đánh giá mức độ ảnh hưởng của khối u tới các cơ quan xung quanh.
• Sinh thiết hạch bạch huyết: Đây là phương pháp lấy mẫu mô hạch bạch huyết để kiểm tra sự hiện diện của tế bào ung thư. Sinh thiết giúp xác định xem bệnh nhân có mắc ung thư hay không, cũng như giai đoạn và mức độ ác tính của bệnh.
• Xét nghiệm tủy xương: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết hoặc chọc hút tủy xương để kiểm tra sự có mặt của tế bào ung thư. Thủ thuật này sử dụng kim lấy mẫu từ xương hông, sau đó mẫu tủy sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích chi tiết.

Điều trị u lympho không hodgkin

Các phương pháp điều trị u lympho không hodgkin bao gồm:

• Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Xạ trị: Sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư.
• Liệu pháp nhắm mục tiêu: Sử dụng thuốc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
• Ghép tế bào gốc: Thay thế tủy xương bị tổn thương bằng tủy xương khỏe mạnh.
• Liệu pháp miễn dịch: Kích thích hệ miễn dịch của cơ thể chống lại tế bào ung thư.

Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp phụ thuộc vào loại u lympho không hodgkin, giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Tiên lượng và theo dõi sau điều trị

Tiên lượng của bệnh u lympho không hodgkin

Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư hạch không Hodgkin sau 5 năm phụ thuộc vào một số yếu tố quan trọng, bao gồm giai đoạn bệnh, phân loại u lympho, độ tuổi, và khả năng đáp ứng với điều trị. Tuy nhiên, các chỉ số này chỉ mang tính chất tham khảo, vì thực tế nhiều bệnh nhân có thể sống lâu hơn so với dự đoán ban đầu của bác sĩ.

Cụ thể, tỷ lệ sống sót sau 5 năm đối với bệnh nhân u lympho không Hodgkin theo từng giai đoạn được thể hiện như sau:

Giai đoạn ung thư	Tỷ lệ sống sót sau 5 năm
I	86%
II	78%
III	72%
IV	64%

Nguồn: Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế và Chương trình Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả cuối cùng (SEER) của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, 2023.

Một số yếu tố có thể làm giảm tiên lượng sống của bệnh nhân, bao gồm:

• Độ tuổi trên 60;
• Mắc ung thư hạch giai đoạn III hoặc IV
• Nồng độ lactate dehydrogenase (LDH) trong máu tăng cao
• Sức khỏe kém và có các bệnh nền đi kèm
• Tiền sử mắc các loại ung thư khác.

Ngoài ra, trong quá trình điều trị, bác sĩ cũng sẽ đánh giá thêm các yếu tố như mức độ huyết sắc tố và số lượng hạch bạch huyết bị ảnh hưởng, nhằm dự đoán mức độ ác tính của khối u và đưa ra những tiên lượng chính xác hơn cho bệnh nhân.

Theo dõi sau điều trị u lympho không hodgkin

Sau khi điều trị, bệnh nhân u lympho không hodgkin cần được theo dõi chặt chẽ để phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát. Các xét nghiệm theo dõi có thể bao gồm:

• Khám sức khỏe định kỳ: Bác sĩ sẽ kiểm tra các hạch bạch huyết và các triệu chứng khác.
• Xét nghiệm máu: Để kiểm tra số lượng tế bào máu và các dấu hiệu khác của bệnh.
• Chụp ảnh: Chụp CT, PET hoặc MRI có thể được sử dụng để kiểm tra các dấu hiệu của bệnh trong cơ thể.
• Sinh thiết tủy xương: Có thể được thực hiện để kiểm tra xem bệnh có tái phát trong tủy xương hay không.

Tần suất theo dõi sẽ phụ thuộc vào loại u lympho không hodgkin, giai đoạn của bệnh và các yếu tố nguy cơ khác.

Phòng ngừa u lympho không hodgkin

Hiện tại, nguyên nhân chính xác gây u lympho không hodgkin vẫn chưa được xác định rõ ràng, do đó việc phòng ngừa hoàn toàn bệnh là rất khó. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh:

• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Ưu tiên chế độ ăn giàu rau củ quả, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ.
• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm stress và duy trì cân nặng khỏe mạnh, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh.

• Hóa chất độc hại: Hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, benzen, dung môi hữu cơ,…
• Tia phóng xạ: Hạn chế tiếp xúc với tia X và các nguồn phóng xạ khác.

• Khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và điều trị kịp thời, ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng.

• Tiêm phòng đầy đủ: Các loại vaccine phòng bệnh, đặc biệt là vaccine phòng virus Epstein-Barr và viêm gan B.

Raffles Hospital – Bệnh viện điều trị u lympho không hodgkin hàng đầu

Raffles Hospital là một trong những bệnh viện tư nhân hàng đầu Đông Nam Á, nổi tiếng với chất lượng dịch vụ y tế đẳng cấp quốc tế và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm. Đặc biệt, bệnh viện này là địa chỉ uy tín cho bệnh nhân u lympho không hodgkin, mang đến hy vọng và cơ hội điều trị thành công.

Ưu điểm khi điều trị u lympho không hodgkin tại Raffles Hospital

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đầu ngành: Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ ung thư giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu rộng về u lympho không hodgkin, luôn cập nhật những phương pháp điều trị tiên tiến nhất.
• Phác đồ điều trị cá nhân hóa: Mỗi bệnh nhân sẽ được thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng phác đồ điều trị riêng biệt, phù hợp với thể trạng và tình trạng bệnh lý cụ thể.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc y tế hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Ghép tế bào gốc tự thân: Raffles Hospital là một trong số ít bệnh viện tại Đông Nam Á thực hiện thành công kỹ thuật ghép tế bào gốc tự thân, mang lại hiệu quả điều trị cao cho bệnh nhân u lympho không hodgkin.
• Dịch vụ chăm sóc toàn diện: Bệnh viện cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế toàn diện, từ tư vấn, chẩn đoán, điều trị đến phục hồi chức năng, giúp bệnh nhân an tâm và thoải mái trong suốt quá trình điều trị.
• Chi phí hợp lý: So với các bệnh viện cùng đẳng cấp ở các nước phát triển khác, chi phí điều trị tại Raffles Hospital được đánh giá là cạnh tranh hơn.

Raffles Hospital cam kết mang đến cho bệnh nhân u lympho không hodgkin sự chăm sóc tốt nhất, với mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống.

Thông tin liên hệ

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Hãy chủ động tìm hiểu về u lympho không hodgkin và các dấu hiệu cảnh báo. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy đến gặp bác sĩ tại Raffles Hospital để được tư vấn và chẩn đoán chính xác. Đừng để bệnh tật cướp đi sức khỏe và niềm vui sống của bạn!