GÓI KHÁM DỊCH VỤMang thai là một hành trình kỳ diệu, nhưng cũng đi kèm với nhiều thay đổi trong cơ thể người phụ nữ. Một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến mà các bà bầu có thể gặp phải là tiểu đường thai kỳ. Vậy đây là bệnh gì? Nó ảnh hưởng đến mẹ và bé như thế nào? Và làm thế nào để phòng ngừa và điều trị hiệu quả? Raffles Hospital sẽ giúp bạn giải đáp những câu hỏi trên.
Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ (đái tháo đường thai kỳ) là tình trạng đường huyết tăng cao ở phụ nữ mang thai. Điều này xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả để chuyển hóa đường từ thức ăn thành năng lượng nuôi cơ thể.
Năm 2013, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phân loại tình trạng tăng đường huyết ở phụ nữ mang thai thành hai nhóm chính:
- Đái tháo đường khi mang thai (diabetes in pregnancy): Đây là tình trạng phụ nữ mang thai đã mắc bệnh tiểu đường trước khi có thai hoặc bệnh được phát hiện từ giai đoạn đầu của thai kỳ. Loại tiểu đường này không tự khỏi sau khi sinh.
- Đái tháo đường thai kỳ (gestational diabetes mellitus): Đây là tình trạng đường huyết tăng cao chỉ xảy ra trong thời kỳ mang thai. Thông thường, bệnh được phát hiện ở giai đoạn giữa hoặc cuối thai kỳ và thường tự khỏi sau khi sinh. Khoảng 5% phụ nữ mang thai mắc phải tình trạng này.
Nguyên nhân gây tiểu đường thai kỳ
Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nhà khoa học đã tìm ra một số yếu tố nguy cơ góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh này:
Các yếu tố nguy cơ chính
- Kháng insulin: Trong quá trình mang thai, cơ thể sản xuất ra các hormone giúp nuôi dưỡng thai nhi. Tuy nhiên, một số hormone này lại làm giảm tác dụng của insulin – hormone giúp chuyển hóa đường thành năng lượng. Khi cơ thể trở nên kháng insulin, đường huyết sẽ tăng cao.
- Thừa cân hoặc béo phì: Người mẹ mang thai thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ cao hơn. Điều này là do mỡ trong cơ thể làm giảm khả năng sử dụng insulin của cơ thể.
- Tuổi: Phụ nữ lớn tuổi mang thai có nguy cơ cao hơn.
- Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường type 2, nguy cơ mắc đái tháo đường thai kỳ sẽ tăng lên.
- Các yếu tố khác: Hội chứng đa nang buồng trứng, tiền sử sinh con to, tiền sử sinh non, hoặc đã từng mắc đái tháo đường thai kỳ trong lần mang thai trước.
Cơ chế gây bệnh
Khi mang thai, nhu cầu năng lượng của cơ thể tăng lên, đặc biệt là ở giai đoạn cuối thai kỳ. Để đáp ứng nhu cầu này, tuyến tụy phải sản xuất nhiều insulin hơn. Tuy nhiên, nếu tuyến tụy không đủ khả năng sản xuất insulin hoặc cơ thể trở nên kháng insulin, lượng đường trong máu sẽ tăng cao, dẫn đến đái tháo đường thai kỳ.
Triệu chứng thường gặp của tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ thường không có các triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Nhiều bà bầu chỉ phát hiện ra mình mắc bệnh khi đi khám thai định kỳ và làm các xét nghiệm sàng lọc. Tuy nhiên, một số triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm:
- Khát nước nhiều: Cảm giác khát nước liên tục, uống nhiều nước hơn bình thường.
- Đi tiểu nhiều: Tần suất đi tiểu tăng lên, đặc biệt là vào ban đêm.
- Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi, uể oải hơn bình thường.
- Nhìn mờ: Thường xuyên bị mờ mắt.
- Khối lượng tăng nhanh: Tăng cân nhanh hơn so với bình thường trong thai kỳ.
- Nhiễm trùng: Dễ bị nhiễm trùng đường tiểu.
- Vùng kín ngứa: Do nấm men phát triển quá mức.
Lưu ý: Nhiều bà bầu không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy việc đi khám thai định kỳ và làm các xét nghiệm cần thiết là rất quan trọng.
Tại sao tiểu đường thai kỳ nguy hiểm?
Tiểu đường thai kỳ, nếu không được kiểm soát tốt, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Dưới đây là một số vấn đề mà mẹ bầu mắc đái tháo đường thai kỳ có thể gặp phải:
Đối với mẹ bầu
- Tăng huyết áp và tiền sản giật: Lượng đường huyết cao làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và tiền sản giật, một tình trạng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan như thận, gan và não.
- Nhiễm trùng: Đường huyết cao làm giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, khiến mẹ bầu dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như nhiễm trùng đường tiểu.
- Sinh mổ: Nguy cơ phải sinh mổ cao hơn do bé quá lớn hoặc các biến chứng khác.
- Tiểu đường tuýp 2: Phụ nữ từng mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 sau này.
Đối với thai nhi
- Sinh non: Bé có thể sinh ra sớm hơn so với dự kiến do nhiều nguyên nhân như đa ối, tiền sản giật, hoặc kích thích chuyển dạ sớm.
- Bé quá lớn: Lượng đường cao trong máu mẹ cung cấp quá nhiều năng lượng cho bé, khiến bé phát triển quá nhanh và trở nên quá lớn, gây khó khăn cho quá trình sinh nở.
- Dị tật bẩm sinh: Mặc dù không phải lúc nào cũng xảy ra, nhưng đái tháo đường thai kỳ không kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở bé.
- Hạ đường huyết sơ sinh: Sau khi sinh, lượng đường trong máu của bé có thể giảm đột ngột, gây ra tình trạng hạ đường huyết.
- Các vấn đề sức khỏe lâu dài: Trẻ sinh ra từ mẹ mắc đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh như béo phì, tiểu đường tuýp 2 và các vấn đề về tim mạch khi lớn lên.
Chẩn đoán tiểu đường thai kỳ như thế nào?
Để chẩn đoán chính xác tiểu đường thai kỳ, bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm. Phương pháp phổ biến nhất là nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống (OGTT).
Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống (OGTT)
- Nguyên lý: Bà bầu sẽ uống một lượng glucose nhất định (thường là 75g) sau khi nhịn đói qua đêm. Sau đó, bác sĩ sẽ lấy máu để đo lượng đường trong máu tại các thời điểm khác nhau, thường là lúc đói và 1 giờ, 2 giờ sau khi uống glucose.
- Mục đích: Đánh giá khả năng cơ thể chuyển hóa đường. Nếu lượng đường trong máu tăng cao vượt quá mức cho phép sau khi uống glucose, có thể chẩn đoán bạn mắc tiểu đường thai kỳ.
Các giai đoạn trong xét nghiệm OGTT
- Chuẩn bị: Bạn cần nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước khi làm xét nghiệm.
- Lấy máu lúc đói: Bác sĩ sẽ lấy máu để đo lượng đường huyết lúc đói.
- Uống dung dịch glucose: Bạn sẽ uống một lượng glucose theo chỉ định của bác sĩ.
- Lấy máu lại: Sau 1 giờ và 2 giờ, bác sĩ sẽ lấy máu để đo lại lượng đường huyết.
Điều trị tiểu đường thai kỳ hiệu quả
Điều trị tiểu đường thai kỳ tập trung vào việc kiểm soát đường huyết để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Phương pháp điều trị thường kết hợp nhiều yếu tố, bao gồm:
- Điều chỉnh chế độ ăn: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế đồ ngọt, chất béo.
- Tập luyện đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội.
- Sử dụng insulin: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng insulin để kiểm soát đường huyết.
- Thuốc uống hạ đường huyết: Một số trường hợp có thể sử dụng thuốc uống hạ đường huyết.
Chăm sóc bản thân khi mang thai bị tiểu đường
Khi mang thai và mắc tiểu đường, việc chăm sóc bản thân trở nên đặc biệt quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn kiểm soát tốt đường huyết và có một thai kỳ khỏe mạnh:
- Ăn nhiều bữa nhỏ: Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để tránh tăng đường huyết đột ngột.
- Chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp: Ưu tiên các loại thực phẩm giàu chất xơ, ít đường như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế đồ ngọt, thức uống có ga: Giảm thiểu lượng đường nạp vào cơ thể.
- Theo dõi lượng carbohydrate: Tính toán lượng carbohydrate nạp vào mỗi bữa để kiểm soát đường huyết hiệu quả.
- Uống đủ nước: Nước giúp cơ thể loại bỏ đường dư thừa.
- Vận động nhẹ nhàng: Đi bộ, bơi lội, yoga… giúp cơ thể sử dụng đường hiệu quả hơn.
- Đo đường huyết thường xuyên: Sử dụng máy đo đường huyết tại nhà để theo dõi lượng đường huyết và điều chỉnh chế độ ăn uống, thuốc men kịp thời.
- Tuân thủ phác đồ điều trị: Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
- Không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc: Điều này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và thai nhi.
- Đi khám đúng hẹn: Khám thai định kỳ giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn và thai nhi, điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần.
Phòng ngừa tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm đối với nhiều bà bầu. Tuy nhiên, với những biện pháp phòng ngừa phù hợp, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh này.
- Kiểm tra sức khỏe trước khi mang thai: Thăm khám bác sĩ để kiểm tra sức khỏe tổng quát và kiểm tra lượng đường huyết.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Trước và trong khi mang thai, hãy cố gắng duy trì cân nặng ở mức hợp lý. Nếu thừa cân, hãy giảm cân trước khi mang thai.
- Kiểm tra đường huyết định kỳ: Theo chỉ định của bác sĩ, bạn nên kiểm tra đường huyết định kỳ trong suốt quá trình mang thai.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế đồ ngọt, thức uống có ga, đồ ăn nhanh.
- Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga…
Khám và điều trị tiểu đường thai kỳ hiệu quả tại Raffles Hospital
Raffles Hospital với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm và hệ thống trang thiết bị hiện đại, là một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu tại Singapore trong việc khám và điều trị tiểu đường thai kỳ.
Tại sao nên chọn Raffles Hospital?
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa: Các bác sĩ tại Raffles Hospital không chỉ có kiến thức chuyên sâu về sản khoa mà còn am hiểu về bệnh tiểu đường. Họ sẽ cung cấp cho bạn những lời khuyên và phương pháp điều trị phù hợp nhất.
- Hệ thống trang thiết bị hiện đại: Raffles Hospital sở hữu hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả bệnh tiểu đường thai kỳ.
- Dịch vụ chăm sóc toàn diện: Bạn sẽ được chăm sóc tận tình bởi đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm.
- Môi trường khám chữa bệnh tiện nghi: Không gian khám chữa bệnh tại Raffles Hospital được thiết kế hiện đại, sang trọng và ấm cúng, giúp bạn cảm thấy thoải mái và yên tâm.
Quy trình khám và điều trị tiểu đường thai kỳ tại Raffles Hospital
- Khám và tư vấn: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ, sau đó tư vấn về chế độ ăn uống, tập luyện và dùng thuốc (nếu cần).
- Chẩn đoán: Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm cần thiết để xác định mức độ đường huyết và đưa ra chẩn đoán chính xác.
- Lập kế hoạch điều trị: Dựa trên kết quả khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ xây dựng một kế hoạch điều trị phù hợp.
Những lợi ích khi điều trị tiểu đường thai kỳ tại Raffles Hospital
- Kiểm soát tốt đường huyết: Giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và bé.
- Tăng khả năng sinh thường: Giảm nguy cơ sinh non hoặc sinh mổ.
- Đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi: Bé sẽ có cân nặng phù hợp và phát triển toàn diện các cơ quan.
Thông tin liên hệ
Hồ Chí Minh:
- Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
- Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
- Mail: hcm@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
- Zalo: https://zalo.me/0978161825
Hà Nội:
- Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
- Hotline: 84 24 3676 2222
- Mail: hanoi@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Singapore:
- Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
- Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
- Mail: vietnam@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Kết luận
Tiểu đường thai kỳ là một thách thức, nhưng với sự chăm sóc y tế tốt và lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được tình trạng này. Hãy nhớ rằng, sức khỏe của bạn cũng chính là sức khỏe của bé. Bằng cách tuân thủ chỉ định của bác sĩ Raffles Hospital, ăn uống lành mạnh, tập luyện đều đặn và duy trì tinh thần lạc quan, bạn sẽ mang đến cho bé một cuộc sống khỏe mạnh.
