Thoát vị đĩa đệm cổ: Nguyên nhân & cách điều trị

Cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực và thói quen sinh hoạt thiếu khoa học khiến thoát vị đĩa đệm cổ ngày càng trở nên phổ biến, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của nhiều người. Cùng Raffles Hospital tìm hiểu về căn bệnh này để có cái nhìn rõ nét hơn, từ đó chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Thoát vị đĩa đệm cổ là gì?

Thoát vị đĩa đệm cổ là tình trạng mà các đĩa đệm giữa các đốt sống cổ bị lệch hoặc thoát ra khỏi vị trí bình thường, gây chèn ép lên các dây thần kinh hoặc tủy sống trong khu vực cổ. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như đau cổ, đau lan xuống vai, cánh tay, thậm chí tê bì hoặc yếu cơ.

Để hiểu rõ về thoát vị đĩa đệm ở cổ, trước hết chúng ta cần tìm hiểu về cấu tạo cột sống cổ. Cột sống cổ gồm 7 đốt sống, được ngăn cách bởi các đĩa đệm. Đĩa đệm có cấu tạo gồm 2 phần:

• Nhân nhầy: Phần lõi mềm, có tính đàn hồi, giúp hấp thụ lực tác động lên cột sống.
• Vòng sợi: Phần bao bọc bên ngoài nhân nhầy, giữ cho nhân nhầy ở đúng vị trí.

Thoát vị đĩa đệm ở cổ xảy ra khi vòng sợi bị rách, nhân nhầy thoát ra ngoài và chèn ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống, gây ra các triệu chứng đau nhức, tê bì, hạn chế vận động.

Các giai đoạn thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ

Thoát vị đĩa đệm cổ tiến triển qua bốn giai đoạn rõ rệt, mỗi giai đoạn đều có những đặc điểm và biểu hiện khác nhau:

• Giai đoạn 1: Ở giai đoạn này, đĩa đệm bắt đầu thay đổi hình dạng, nhưng vòng bao xơ vẫn còn nguyên vẹn. Dù có thể cảm thấy tê bì ở tay hoặc chân, người bệnh hầu như không nhận thấy cơn đau rõ rệt, khiến việc phát hiện bệnh trở nên khó khăn.
• Giai đoạn 2: Lúc này, vòng xơ đã bị rách một phần, tạo điều kiện cho nhân nhầy thoát ra ngoài và đĩa đệm bắt đầu phình to. Mặc dù có sự thay đổi về cấu trúc, nhưng cảm giác đau đớn vẫn chưa rõ ràng, khiến người bệnh khó nhận biết sự tiến triển của bệnh.
• Giai đoạn 3: Khi vòng xơ bị rách hoàn toàn, nhân nhầy bắt đầu lồi ra ngoài và gây áp lực lên các rễ thần kinh. Đây là lúc các cơn đau trở nên dữ dội và khó chịu, khiến người bệnh không thể bỏ qua nữa và cần phải tìm phương pháp điều trị.
• Giai đoạn 4: Tình trạng chèn ép rễ thần kinh kéo dài dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Cơn đau không chỉ dai dẳng mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh, làm giảm chất lượng cuộc sống một cách rõ rệt.

Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cổ 

Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cổ có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ và vị trí của thoát vị. Dưới đây là các triệu chứng thường gặp khi mắc phải tình trạng này:

Dấu hiệu lâm sàng

• Đau nhức vùng cổ: Cơn đau bắt đầu từ một hoặc hai đốt sống cổ, sau đó lan rộng ra vùng vai, cánh tay và có thể kéo lên vùng đầu, hốc mắt. Đây là dấu hiệu đầu tiên mà người bệnh có thể cảm nhận được.
• Tê bì tay và chân: Khi khối thoát vị chèn ép vào tủy sống, cảm giác tê sẽ lan rộng từ cổ xuống toàn bộ cơ thể, ảnh hưởng đến chân tay. Nếu chèn ép ở các dây thần kinh, cảm giác tê chỉ tập trung ở cánh tay, bàn tay hoặc ngón tay.
• Giới hạn vận động: Người bệnh có thể cảm thấy khó khăn trong việc vận động cổ và tay, chẳng hạn như không thể giơ tay lên cao hay quay cổ một cách linh hoạt. Tình trạng này cũng có thể gây khó khăn khi đi lại, với cảm giác căng cứng ở bắp chân.
• Yếu cơ: Khi đĩa đệm chèn ép lên tủy sống, cơ chân sẽ yếu trước cơ tay, dẫn đến dáng đi mất vững và đi lại khó khăn. Nếu tình trạng này tiến triển, cơ bắp chân và đùi có thể rung lên khi người bệnh vận động quá sức.
• Các triệu chứng khác: Ngoài các triệu chứng phổ biến, người bệnh có thể gặp một số vấn đề như đau ngực, táo bón, khó tiểu, hoặc khó thở khi bị trượt đĩa đệm ở cột sống cổ.

Do không phải tất cả người bệnh đều có các dấu hiệu lâm sàng giống nhau, việc thăm khám và chẩn đoán từ các cơ sở y tế uy tín là rất quan trọng để xác định chính xác tình trạng sức khỏe.

Cận lâm sàng

Khi thực hiện chụp cộng hưởng từ (MRI), người bệnh thoát vị đĩa đệm ở cổ có thể thấy những hình ảnh sau:

• Đĩa đệm bị lệch vị trí, có thể đẩy ra trước, sau hoặc vào thân đốt sống.
• Khối nhân nhầy thoát ra ngoài vị trí bình thường của nó.
• Rễ dây thần kinh hoặc tủy sống bị chèn ép, gây đau và tê bì.

Dấu hiệu tăng theo cấp độ

Bệnh thoát vị đĩa đệm ở cổ có thể phát triển theo ba cấp độ, với mức độ và tần suất triệu chứng gia tăng dần theo thời gian:

• Cấp độ I: Người bệnh bắt đầu cảm thấy cứng cổ và khó xoay chuyển, kèm theo cảm giác đau nhẹ khi cúi đầu. Đau có thể lan xuống vai và tăng dần khi làm việc nặng.
• Cấp độ II: Cơn đau bắt đầu lan từ gáy ra sau đầu và tai, kèm theo những cơn vẹo cổ và khó khăn trong các vận động cổ.
• Cấp độ III: Cơn đau lan rộng từ vùng chẩm và trán xuống vai, kèm theo cảm giác tê bì ở một hoặc cả hai cánh tay. Người bệnh có thể gặp tình trạng mất cảm giác ở tay và một số triệu chứng như nấc cụt, ngáp, chảy nước mắt, hoặc chóng mặt khi vận động.

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ xảy ra khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm bị thoát ra ngoài, chèn ép lên các dây thần kinh hoặc tủy sống, gây đau và các triệu chứng khác. Các nguyên nhân chính bao gồm:

• Lão hóa tự nhiên: Theo tuổi tác, đĩa đệm mất nước và giảm độ đàn hồi, khiến chúng dễ bị rách hoặc thoát vị khi thực hiện các động tác như xoay vặn cổ.
• Chấn thương: Tai nạn, va chạm hoặc hoạt động thể thao mạnh có thể gây tổn thương đĩa đệm cổ, dẫn đến thoát vị.
• Tư thế sai: Ngồi hoặc nằm sai tư thế, đặc biệt là khi làm việc lâu dài, có thể tạo áp lực lên cột sống cổ, làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
• Công việc và thói quen sinh hoạt: Những công việc yêu cầu vận động mạnh hoặc lặp đi lặp lại, hoặc thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ngồi lâu, ít vận động, có thể góp phần vào việc thoát vị đĩa đệm ở cổ.
• Yếu tố di truyền: Một số người có thể có xu hướng dễ bị thoát vị đĩa đệm do di truyền.
• Bệnh lý khác: Một số bệnh lý như thoái hóa đốt sống cổ, viêm khớp, hoặc các vấn đề về cột sống có thể làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm ở cổ.

Biến chứng của thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm cổ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mặc dù tình trạng đau cánh tay do thoát vị đĩa đệm ở cổ có thể được kiểm soát bằng thuốc và các phương pháp điều trị không phẫu thuật, nhưng nếu bỏ qua giai đoạn vàng của bệnh, những biến chứng sau đây có thể xuất hiện:

• Tàn phế vĩnh viễn: Khi thoát vị đĩa đệm chèn ép tủy sống cổ, tình trạng liệt có thể xảy ra, dẫn đến mất khả năng vận động và có thể gây tàn phế suốt đời.
• Hẹp ống sống cổ: Biến chứng này xuất hiện khi ống sống bị thu hẹp, gây ra các triệu chứng đau đớn ở vùng cổ, vai, bả vai và cánh tay, thậm chí có thể dẫn đến yếu cơ. Triệu chứng đau sẽ giảm khi bệnh nhân nghỉ ngơi ở tư thế thoải mái, nhưng lại tái phát khi duy trì tư thế thẳng lưng.
• Thiếu máu não và thiểu năng tuần hoàn não: Khi đĩa đệm lệch khỏi vị trí bình thường, nó có thể chèn ép vào động mạch đốt sống, dẫn đến tình trạng thiếu máu cung cấp cho não, gây ra những triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, và khó tập trung.
• Chèn ép rễ thần kinh cánh tay: Thoát vị đĩa đệm có thể gây áp lực lên các rễ thần kinh cổ, dẫn đến các biểu hiện đau nhức, tê bì, và teo cơ ở cánh tay. Cơn đau thường kéo dài và lan rộng từ cổ xuống tay, ảnh hưởng đến khả năng cử động của người bệnh.
• Hội chứng chèn ép tủy: Đây là một biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng mất chức năng vĩnh viễn hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị sớm. Thoát vị đĩa đệm ở cổ là một trong những nguyên nhân chính gây ra hội chứng này.
• Hội chứng rối loạn thần kinh thực vật: Biến chứng này có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, ù tai, mất thăng bằng, đỏ mặt, đổ mồ hôi nhiều, đau ngực từng cơn, và khó nuốt. Người bệnh cũng có thể gặp phải tình trạng huyết áp thấp hoặc tăng nhu động ruột.
• Đau lan rộng: Khi bệnh tiến triển, các cơn đau có thể lan xuống toàn bộ cột sống, từ cổ đến lưng, mông, đùi và cẳng chân, gây suy yếu cơ bắp và ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của người bệnh.

Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cổ

Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống cổ dựa trên việc kết hợp giữa đánh giá lâm sàng và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh. Dưới đây là các bước chẩn đoán thường được áp dụng:

Đánh giá lâm sàng

• Tiền sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về các triệu chứng như đau cổ, đau lan xuống vai và cánh tay, tê bì, yếu cơ, cũng như tiền sử chấn thương hoặc các yếu tố nguy cơ khác.
• Khám thực thể: Kiểm tra khả năng vận động của cổ, phản xạ gân xương, cảm giác và sức mạnh cơ bắp để xác định mức độ tổn thương thần kinh.

Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh

• Chụp X-quang: Giúp phát hiện các dấu hiệu như mất đường cong sinh lý tự nhiên của cột sống cổ, gai xương, hẹp khe khớp, hoặc các bất thường khác.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Cung cấp hình ảnh chi tiết về mô mềm, giúp xác định vị trí và mức độ thoát vị đĩa đệm, cũng như mức độ chèn ép lên rễ thần kinh hoặc tủy sống.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Được sử dụng khi không thể thực hiện MRI hoặc khi cần đánh giá chi tiết về xương.
• Chụp cộng hưởng từ cộng với chụp cắt lớp vi tính (Myelography-CT): Là phương pháp xâm lấn, giúp xác định chính xác vị trí và mức độ chèn ép của thoát vị đĩa đệm lên tủy sống và rễ thần kinh.

Các xét nghiệm bổ sung

• Điện cơ đồ (EMG): Đánh giá chức năng của cơ và dây thần kinh, giúp xác định mức độ tổn thương thần kinh.
• Đo tốc độ dẫn truyền thần kinh (NCV): Đánh giá khả năng dẫn truyền của các dây thần kinh, hỗ trợ trong việc xác định mức độ tổn thương.

Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm cổ là một tình trạng nghiêm trọng, và việc điều trị kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu các biến chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của người bệnh, các phương pháp điều trị có thể bao gồm điều trị nội khoa và ngoại khoa.

Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa là phương pháp đầu tiên được áp dụng, bao gồm việc sử dụng thuốc và vật lý trị liệu:

• Thuốc giảm đau và chống viêm: Các loại thuốc giảm đau như NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid) và thuốc giảm đau thần kinh có thể giúp giảm đau và viêm.
• Thuốc làm mềm cơ: Giúp giảm tình trạng co thắt cơ, giúp người bệnh dễ dàng vận động hơn.
• Corticoid: Đối với các trường hợp nặng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng corticoid để giảm viêm và giảm đau hiệu quả hơn.
• Vật lý trị liệu: Các phương pháp như sóng ngắn, sóng dài, siêu âm, xoa bóp, và kéo giãn cột sống cổ có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện khả năng vận động. Tuy nhiên, người bệnh cần thực hiện vật lý trị liệu tại các cơ sở chuyên nghiệp để tránh các chấn thương không mong muốn.

Điều trị ngoại khoa

Nếu điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, hoặc nếu tình trạng thoát vị đĩa đệm ở cổ trở nên nghiêm trọng hơn, bác sĩ sẽ xem xét các phương pháp điều trị ngoại khoa. Các phẫu thuật phổ biến bao gồm:

• Lấy đĩa đệm lối trước: Phẫu thuật này giúp loại bỏ đĩa đệm thoát vị và có thể kết hợp hàn xương liên thân đốt. Điều này giúp cải thiện sự ổn định của cột sống cổ và giảm đau.
• Phẫu thuật cắt đĩa đệm và cố định lối trước (ACDF): Phẫu thuật này giúp loại bỏ đĩa đệm thoát vị và cố định cột sống cổ, giúp ngăn ngừa tình trạng thoái hóa và giảm áp lực lên các rễ thần kinh.
• Giải ép cột sống cổ lối sau: Phẫu thuật này được áp dụng trong trường hợp bệnh lý đĩa đệm hoặc gai xương nhiều tầng kèm theo bệnh lý tủy sống. Phương pháp này giúp mở rộng ống sống cổ, giảm áp lực lên tủy sống và các rễ thần kinh.
• Mở lỗ liên hợp lối sau (keyhole laminotomy): Kỹ thuật này giải ép các rễ thần kinh mà không làm ảnh hưởng đến tủy sống. Đây là phương pháp hiệu quả trong việc giảm đau cho các trường hợp chèn ép rễ thần kinh do đĩa đệm.

Phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm cổ là tình trạng đĩa đệm giữa các đốt sống cổ bị lệch khỏi vị trí bình thường, gây chèn ép lên các rễ thần kinh hoặc tủy sống cổ. Để phòng ngừa tình trạng này, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tập thể dục đều đặn: Tham gia các hoạt động thể chất như bơi lội, yoga, đi bộ hoặc thái cực quyền giúp tăng cường sự dẻo dai cho khớp và cơ, hỗ trợ ổn định cột sống cổ.
• Duy trì tư thế đúng khi làm việc: Khi ngồi làm việc, hãy giữ lưng thẳng, vai thư giãn và mắt nhìn thẳng. Tránh ngồi lâu một chỗ mà không vận động; sau mỗi 30-45 phút, nên đứng dậy và di chuyển nhẹ nhàng để giảm áp lực lên cột sống cổ.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Trọng lượng cơ thể phù hợp giúp giảm áp lực lên cột sống, từ đó giảm nguy cơ thoát vị đĩa đệm ở cổ.
• Tránh mang vác vật nặng hoặc sai tư thế: Khi cần nâng vật nặng, hãy sử dụng kỹ thuật nâng đúng cách và tránh mang vác quá sức để bảo vệ cột sống cổ.
• Chế độ ăn uống khoa học: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là canxi và vitamin D, giúp xương và đĩa đệm khỏe mạnh.
• Tránh hút thuốc và hạn chế sử dụng chất kích thích: Hút thuốc và sử dụng chất kích thích có thể làm giảm lưu thông máu đến đĩa đệm, tăng nguy cơ thoát vị.
• Tránh các cử động gây đau đớn: Lắng nghe cơ thể và tránh thực hiện các động tác hoặc tư thế gây đau hoặc khó chịu cho cổ.

Raffles Hospital – Lựa chọn hàng đầu cho điều trị thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm cổ gây đau đớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Việc lựa chọn một cơ sở y tế uy tín với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và phương pháp điều trị tiên tiến là vô cùng quan trọng. Raffles Hospital tự hào là một trong những bệnh viện hàng đầu tại Singapore, mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân trong nước và quốc tế.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đầu ngành: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa cột sống giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, am hiểu sâu rộng về các bệnh lý cột sống và phương pháp điều trị tiên tiến nhất.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, bao gồm máy MRI, CT scan, phòng mổ với công nghệ tiên tiến, đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Phương pháp điều trị đa dạng: Raffles Hospital áp dụng đa dạng phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm ở cổ, từ bảo tồn (thuốc, vật lý trị liệu) đến phẫu thuật ít xâm lấn, cá nhân hóa cho từng bệnh nhân.
• Dịch vụ chăm sóc toàn diện: Bệnh viện chú trọng đến trải nghiệm của bệnh nhân, cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện, môi trường thoải mái, giúp bệnh nhân an tâm điều trị.

Quy trình khám và điều trị thoát vị đĩa đệm cổ tại Raffles Hospital

• Đặt lịch hẹn: Bệnh nhân có thể đặt lịch hẹn khám trực tuyến hoặc qua điện thoại.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng, kiểm tra khả năng vận động.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang, MRI, CT scan để xác định chính xác tình trạng bệnh.
• Lựa chọn phương pháp điều trị: Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất.
• Điều trị: Thực hiện điều trị theo phác đồ, bao gồm dùng thuốc, vật lý trị liệu, hoặc phẫu thuật (nếu cần).
• Theo dõi và tái khám: Bệnh nhân được theo dõi sát sao trong quá trình điều trị và tái khám định kỳ để đánh giá hiệu quả.

Ưu điểm của việc điều trị thoát vị đĩa đệm ở cổ tại Raffles Hospital

• Chẩn đoán chính xác: Nhờ hệ thống trang thiết bị hiện đại, Raffles Hospital đảm bảo chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
• Điều trị cá nhân hóa: Mỗi bệnh nhân sẽ có một phác đồ điều trị riêng, phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu.
• Ít xâm lấn, ít đau: Raffles Hospital ưu tiên áp dụng các phương pháp điều trị ít xâm lấn, giúp giảm thiểu đau đớn và thời gian phục hồi cho bệnh nhân.
• An toàn và hiệu quả: Quy trình điều trị được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, đảm bảo an toàn và hiệu quả cao.

Thông tin liên hệ:

Hãy liên hệ với Raffles Hospital ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị thoát vị đĩa đệm cổ hiệu quả!

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Thoát vị đĩa đệm cổ không còn là nỗi lo quá lớn khi chúng ta chủ động phòng ngừa và điều trị kịp thời. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại cùng phác đồ điều trị cá nhân hóa, Raffles Hospital tự tin là địa chỉ tin cậy đồng hành cùng bạn trên hành trình lấy lại sức khỏe và niềm vui trong cuộc sống.