Thoái hoá khớp háng: Mối liên quan đến tuổi tác

Thoái hoá khớp háng là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, đặc biệt đối với người cao tuổi hoặc những người có lối sống ít vận động. Mặc dù bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng với các phương pháp điều trị kịp thời và phù hợp, bệnh nhân có thể giảm thiểu triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Vậy bệnh có những nguyên nhân và triệu chứng như thế nào? Và làm thế nào để điều trị hiệu quả? Cùng Raffles Hospital tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về thoái hóa khớp háng 

Cấu tạo của khớp háng

Khớp háng là khớp hình chỏm cầu, được tạo thành bởi chỏm xương đùi (phần đầu trên của xương đùi có hình dạng chỏm cầu) khớp vào ổ cối của xương chậu.

• Chỏm xương đùi: Phần đầu trên của xương đùi có hình dạng chỏm cầu, khớp vào ổ cối của xương chậu.
• Ổ cối: Hõm hình bán cầu trên xương chậu, nơi chỏm xương đùi khớp vào.
• Sụn khớp: Lớp mô trơn bao phủ bề mặt chỏm xương đùi và ổ cối, giúp giảm ma sát và giúp khớp vận động trơn tru.
• Bao khớp: Lớp mô bao quanh khớp, chứa dịch khớp để bôi trơn và nuôi dưỡng sụn khớp.
• Dây chằng: Các dải mô liên kết xương đùi và xương chậu, giúp giữ vững khớp háng.
• Cơ bắp: Hệ thống cơ bắp xung quanh khớp háng giúp tạo ra các cử động của khớp.

Vai trò của khớp háng

Khớp háng đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể, bao gồm

• Nâng đỡ trọng lượng cơ thể: Khớp háng chịu phần lớn trọng lượng của cơ thể, giúp chúng ta đứng vững và di chuyển.
• Vận động: Khớp háng cho phép chúng ta thực hiện nhiều động tác khác nhau như đi lại, chạy nhảy, cúi người, xoay hông, dạng chân.
• Linh hoạt: Khớp háng có tầm vận động rộng, giúp chúng ta di chuyển linh hoạt và dễ dàng.

Thoái hóa khớp háng là gì?

Thoái hóa khớp háng là tình trạng lớp sụn khớp ở hai đầu khớp háng bị bào mòn theo thời gian. Khi lớp sụn này bị tổn thương, phần xương dưới sụn sẽ tiếp xúc trực tiếp, cọ xát vào nhau khi cử động, gây đau đớn, cứng khớp và hạn chế vận động.

Đối tượng dễ mắc thoái hóa khớp háng

Thoái hóa khớp háng là một bệnh lý phổ biến, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xảy ra ở những người trẻ hơn do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số đối tượng dễ mắc thoái hóa khớp háng:

• Người cao tuổi: Quá trình lão hóa tự nhiên khiến sụn khớp dần bị thoái hóa, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Người có tiền sử bị tai nạn, chấn thương ở khu vực khớp háng: Các chấn thương này có thể gây tổn thương sụn khớp, làm thay đổi cấu trúc khớp, dẫn đến thoái hóa khớp sau này.
• Người có bệnh sử viêm khớp háng: Viêm khớp háng là một bệnh lý gây viêm nhiễm và tổn thương sụn khớp, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
• Phụ nữ: Phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh, có nguy cơ mắc thoái hóa khớp háng cao hơn nam giới. Sự thay đổi nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của sụn khớp.
• Người có dị tật bẩm sinh: Một số dị tật bẩm sinh ở khớp háng (loạn sản khớp háng, trật khớp háng bẩm sinh,…) có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

Dấu hiệu thoái hóa khớp háng

Đau nhức là triệu chứng phổ biến nhất của thoái hóa khớp háng, và tính chất của cơn đau có thể thay đổi tùy theo giai đoạn phát triển của bệnh:

• Giai đoạn sớm: Cơn đau chủ yếu tập trung ở vùng bẹn, có thể lan xuống mông, đùi hoặc thậm chí là khớp gối. Đau tăng khi người bệnh cử động hoặc đứng lâu.
• Giai đoạn sau: Đau dữ dội vào sáng sớm và thường xảy ra khi bệnh nhân đổi tư thế từ ngồi sang đứng hoặc khi di chuyển. Xu hướng đau mỏi về chiều tối.
• Giai đoạn muộn: Đau nhiều về đêm (ngay cả khi người bệnh đang nghỉ ngơi) và thời điểm giao mùa.

Mặc dù các cơn đau nhức có xu hướng thuyên giảm khi bệnh nhân nghỉ ngơi, nhưng chúng lại trở nên dữ dội hơn khi thời gian nghỉ ngơi kéo dài.

Bên cạnh đau nhức, thoái hóa khớp háng còn gây ra các dấu hiệu khác như:

• Cứng khớp: Thường diễn ra vào sáng sớm hoặc sau khi ngồi quá lâu, có thể kèm theo giảm biên độ vận động của khớp.
• Khô khớp: Có âm thanh lạo xạo, lục cục phát ra khi cử động khớp.
• Khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày: Gần như không thể thực hiện những động tác đơn giản như đi lại, cúi người, bước vào xe ô tô…

Nguyên nhân gây thoái hóa khớp háng

Thoái hóa khớp háng là một bệnh lý phức tạp, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa khớp háng:

Tuổi tác

• Quá trình lão hóa tự nhiên khiến sụn khớp dần bị thoái hóa, mất tính đàn hồi và trơn tru.
• Khả năng phục hồi và tái tạo của sụn khớp giảm sút theo tuổi tác.

Di truyền

• Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò trong sự phát triển của thoái hóa khớp háng.
• Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh này, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng cao hơn.

Chấn thương

• Các chấn thương ở vùng háng trong quá khứ (gãy xương, trật khớp,…) có thể dẫn đến thoái hóa khớp háng sau này.
• Chấn thương làm tổn thương sụn khớp, thay đổi cấu trúc khớp, làm tăng nguy cơ thoái hóa.

Thừa cân, béo phì

• Trọng lượng cơ thể quá lớn tạo áp lực lên khớp háng, đẩy nhanh quá trình thoái hóa.
• Béo phì còn gây ra những thay đổi về chuyển hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe của sụn khớp.

Hoạt động thể chất quá sức

• Vận động mạnh, quá sức hoặc sai tư thế có thể gây tổn thương sụn khớp.
• Các môn thể thao đòi hỏi nhiều động tác xoay, gập khớp háng (chạy, nhảy, bóng đá,…) có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

Dị tật bẩm sinh

• Một số dị tật bẩm sinh ở khớp háng (loạn sản khớp háng, trật khớp háng bẩm sinh,…) có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
• Dị tật làm thay đổi cấu trúc khớp, gây ra sự phân bố lực không đều, dẫn đến thoái hóa sớm.

Bệnh lý nền

• Một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, bệnh Paget,… có thể gây thoái hóa khớp háng.
• Các bệnh lý này gây viêm nhiễm, tổn thương sụn khớp, làm tăng nguy cơ thoái hóa.

Yếu tố khác

• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm lưu thông máu đến khớp, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi và tái tạo của sụn khớp.
• Lạm dụng rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể gây hại cho sụn khớp và làm tăng nguy cơ thoái hóa.
• Chế độ ăn uống không hợp lý: Thiếu chất dinh dưỡng cần thiết cho sụn khớp (canxi, vitamin D, collagen,…) có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa.

Các biến chứng của bệnh thoái hóa khớp háng

Dưới đây là một số biến chứng thường gặp của thoái hóa khớp háng:

• Gai xương: Gai xương hình thành do sự phát triển bất thường của xương xung quanh khớp bị tổn thương. Gai xương có thể gây đau và hạn chế vận động.
• Hẹp khe khớp: Khe khớp bị hẹp lại do lớp sụn khớp bị bào mòn.
• Biến dạng trục khớp: Trục khớp có thể bị lệch, khiến chân bị ngắn lại hoặc cong vẹo.
• Ít vận động: Do đau và hạn chế vận động, người bệnh có xu hướng ít vận động hơn, dẫn đến teo cơ ở vùng mông, đùi.
• Yếu cơ: Các cơ xung quanh khớp háng bị yếu đi, làm giảm khả năng nâng đỡ và vận động của khớp.
• Đau thần kinh tọa: Thoái hóa khớp háng có thể gây chèn ép dây thần kinh tọa, gây đau dọc theo đường đi của dây thần kinh này (từ lưng xuống chân).
• Hoại tử chỏm xương đùi: Trong một số trường hợp, thoái hóa khớp háng có thể dẫn đến hoại tử chỏm xương đùi do thiếu máu nuôi dưỡng.
• Gãy xương bệnh lý: Xương bị thoái hóa trở nên yếu hơn, dễ bị gãy hơn, đặc biệt là ở người cao tuổi.
• Ảnh hưởng tâm lý: Đau mãn tính và hạn chế vận động có thể ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh, gây ra lo âu, trầm cảm, giảm chất lượng cuộc sống.

Chẩn đoán thoái hóa khớp háng

Dưới đây là quy trình chẩn đoán thoái hóa khớp háng thường được áp dụng:

• Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng bạn gặp phải, thời gian xuất hiện, mức độ đau, các yếu tố làm tăng hoặc giảm đau, tiền sử bệnh lý và các chấn thương trước đó.
• Khám thực thể: Bác sĩ sẽ quan sát dáng đi, tư thế, khả năng vận động của khớp háng, kiểm tra các điểm đau, đánh giá sức mạnh cơ bắp và cảm giác ở các chi.
• Nghiệm pháp lâm sàng: Bác sĩ có thể thực hiện một số nghiệm pháp để đánh giá chức năng của khớp háng, như nghiệm pháp Patrick, nghiệm pháp Thomas,…
• Chụp X-quang: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh cơ bản, giúp bác sĩ đánh giá cấu trúc xương, phát hiện các gai xương, hẹp khe khớp, biến dạng chỏm xương đùi và ổ cối.
• Chụp MRI cộng hưởng từ: MRI là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại, cho phép bác sĩ quan sát rõ các mô mềm như sụn khớp, dây chằng, bao khớp, giúp phát hiện các tổn thương sớm và đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Chụp CT cắt lớp: CT scan cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về cấu trúc xương, giúp bác sĩ đánh giá tình trạng xương dưới sụn, phát hiện các tổn thương nhỏ.
• Xét nghiệm máu: Có thể được chỉ định để loại trừ các bệnh lý khác như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp.
• Xét nghiệm dịch khớp: Được thực hiện khi có tràn dịch khớp, giúp xác định nguyên nhân gây viêm.

Điều trị thoái hóa khớp háng

Dưới đây là các phương pháp điều trị thoái hóa khớp háng thường được áp dụng:

Điều trị không phẫu thuật

• Nghỉ ngơi: Hạn chế vận động mạnh, tránh mang vác vật nặng, đặc biệt là khi đau nhiều.
• Thuốc:
  • Thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm đau và viêm.
  • Thuốc giãn cơ: Giúp giảm co thắt cơ, giảm đau.
  • Thuốc giảm đau thần kinh: Sử dụng trong trường hợp đau thần kinh tọa.
  • Vitamin và khoáng chất: Bổ sung các chất cần thiết cho xương khớp.
• Vật lý trị liệu:
  • Các bài tập vận động nhẹ nhàng: Giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện sự linh hoạt của khớp háng.
  • Các phương pháp nhiệt trị liệu: Chườm nóng, siêu âm, điện xung giúp giảm đau và thư giãn cơ bắp.
  • Kéo giãn khớp háng: Giúp giảm áp lực lên sụn khớp và các dây thần kinh.
• Châm cứu, xoa bóp: Có thể giúp giảm đau và cải thiện tuần hoàn máu.
• Tiêm thuốc vào khớp:
  • Tiêm corticosteroid: Giúp giảm đau và viêm nhanh chóng.
  • Tiêm acid hyaluronic: Giúp bôi trơn khớp, giảm ma sát và giảm đau.
• Sử dụng dụng cụ hỗ trợ:
  • Nạng, gậy: Giúp giảm tải trọng lên khớp háng.
  • Đai hông: Giúp cố định khớp háng, giảm đau.

Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp bệnh nặng, các phương pháp điều trị không phẫu thuật không hiệu quả, hoặc có các biến chứng như biến dạng khớp, hoại tử chỏm xương đùi.

Các loại phẫu thuật thường được thực hiện bao gồm:

• Phẫu thuật nội soi khớp háng: Cắt bỏ gai xương, sửa chữa sụn khớp bị tổn thương.
• Phẫu thuật thay khớp háng: Thay thế khớp háng bị thoái hóa bằng khớp nhân tạo.

Phòng ngừa thoái hóa khớp háng

Dưới đây là một số cách phòng ngừa thoái hóa khớp háng hiệu quả:

• Tập luyện đều đặn giúp tăng cường cơ bắp, ổn định khớp và duy trì phạm vi chuyển động của khớp háng. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đạp xe hoặc yoga có thể giúp duy trì sự linh hoạt cho khớp.
• Tránh các bài tập gây chấn thương: Các hoạt động có tác động mạnh như chạy đường dài, nhảy hoặc các môn thể thao có nguy cơ chấn thương cao cần được hạn chế, đặc biệt là khi bạn có tiền sử về các vấn đề khớp.
• Đi giày phù hợp: Chọn giày thể thao có đệm và hỗ trợ tốt sẽ giúp giảm áp lực lên khớp khi di chuyển.
• Tránh các động tác gắng sức: Trong công việc hoặc hoạt động thể thao, tránh các động tác làm quá sức hoặc gây áp lực mạnh lên khớp háng như nâng vật nặng không đúng cách.
• Duy trì tư thế đúng khi đứng và ngồi, đặc biệt khi làm việc lâu dài. Một tư thế tốt sẽ giúp giảm căng thẳng lên các khớp, đặc biệt là khớp háng.
• Không ngồi lâu trong một tư thế. Thỉnh thoảng đứng dậy và đi lại để giảm áp lực lên khớp háng khi ngồi lâu.
• Cung cấp đủ dinh dưỡng cho khớp: Một chế độ ăn uống giàu canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng hỗ trợ sự phát triển và phục hồi của sụn khớp sẽ giúp bảo vệ khớp háng. Các thực phẩm như cá hồi, sữa, trứng, rau xanh và các thực phẩm giàu collagen là lựa chọn tốt cho sức khỏe xương khớp.
• Bổ sung glucosamine và chondroitin: Đây là hai hợp chất giúp bảo vệ và tái tạo sụn khớp, có thể được bổ sung qua thực phẩm chức năng nếu cần thiết, nhưng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Cẩn thận trong sinh hoạt hàng ngày: Tránh các chấn thương như trượt ngã, té hoặc các va chạm mạnh có thể gây tổn thương cho khớp háng.
• Khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến khớp và xương. Bác sĩ có thể tư vấn các biện pháp phòng ngừa và điều trị sớm nếu phát hiện dấu hiệu thoái hóa khớp.

Khám và điều trị thoái hóa khớp háng cùng Raffles Hospital

Khám và điều trị thoái hóa khớp háng tại Raffles Hospital là lựa chọn hàng đầu cho những bệnh nhân muốn nhận được sự chăm sóc chất lượng cao từ các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực cơ xương khớp.

Quy trình khám thoái hóa khớp háng tại Raffles Hospital

Khi đến khám tại Raffles Hospital với các triệu chứng thoái hóa khớp háng, bệnh nhân sẽ trải qua một quy trình chẩn đoán toàn diện bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý, các triệu chứng hiện tại và thực hiện các bài kiểm tra vận động khớp háng để đánh giá mức độ đau và hạn chế vận động. Các bài kiểm tra như kiểm tra phạm vi chuyển động của khớp, kiểm tra độ ổn định và phản ứng đau của khớp háng sẽ được tiến hành.
• Chẩn đoán hình ảnh: Bệnh nhân có thể được yêu cầu chụp X-quang hoặc MRI (Cộng hưởng từ) để xác định mức độ thoái hóa, tổn thương sụn khớp và các cấu trúc liên quan khác trong khớp háng. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh này giúp bác sĩ có cái nhìn rõ ràng về tình trạng khớp háng, từ đó đưa ra kế hoạch điều trị thích hợp.
• Đánh giá sức khỏe toàn diện: Để chuẩn bị cho điều trị, bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm sức khỏe tổng quát để đảm bảo bệnh nhân đủ sức khỏe cho các phương pháp điều trị như phẫu thuật nếu cần.

Phương pháp điều trị thoái hóa khớp háng tại Raffles Hospital

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của thoái hóa khớp háng, bác sĩ tại Raffles Hospital sẽ đưa ra các phương án điều trị phù hợp:

Điều trị bảo tồn:

• Vật lý trị liệu: Đây là phương pháp điều trị không phẫu thuật giúp tăng cường cơ bắp xung quanh khớp háng, cải thiện sự linh hoạt và giảm đau. Các bài tập vật lý trị liệu được thiết kế riêng biệt cho từng bệnh nhân, giúp khôi phục sự ổn định của khớp.
• Sử dụng thuốc giảm đau: Bệnh nhân có thể được kê đơn các loại thuốc giảm đau như Paracetamol hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) để giảm đau và sưng tấy.
• Bổ sung chất dinh dưỡng cho khớp: Bác sĩ có thể tư vấn việc sử dụng các chất bổ sung như glucosamine, chondroitin hoặc collagen giúp tái tạo sụn khớp và duy trì sức khỏe khớp.

Điều trị phẫu thuật:

Nếu thoái hóa khớp háng nghiêm trọng và không đáp ứng với điều trị bảo tồn, phẫu thuật có thể là một lựa chọn. Tại Raffles Hospital, bệnh nhân có thể thực hiện một trong các phương pháp phẫu thuật sau:

• Thay khớp háng toàn phần (Hip replacement surgery): Đây là phương pháp phẫu thuật phổ biến cho bệnh nhân thoái hóa khớp háng nặng. Bác sĩ sẽ thay thế khớp háng bị tổn thương bằng một khớp giả làm từ kim loại hoặc nhựa. Phẫu thuật này giúp giảm đau, cải thiện chức năng vận động và chất lượng sống.
• Thay khớp háng bán phần (Hip resurfacing): Phương pháp này chỉ thay thế phần sụn và đầu xương đùi bị hư hỏng, phù hợp với những bệnh nhân trẻ tuổi hơn, có nhu cầu vận động nhiều.

Quy trình phục hồi sau phẫu thuật tại Raffles Hospital

Sau khi phẫu thuật thay khớp háng, bệnh nhân sẽ được điều trị phục hồi chức năng tại Raffles Hospital:

• Vật lý trị liệu sau phẫu thuật: Đây là bước quan trọng giúp phục hồi chức năng khớp háng sau phẫu thuật. Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân các bài tập giúp cải thiện sức mạnh, sự linh hoạt và khả năng di chuyển của khớp háng.
• Chăm sóc và theo dõi định kỳ: Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được theo dõi thường xuyên để kiểm tra sự phục hồi và phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital để điều trị thoái hóa khớp háng?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hàng đầu: Các bác sĩ tại Raffles Hospital đều có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị các bệnh lý cơ xương khớp và phẫu thuật thay khớp. Họ áp dụng các phương pháp điều trị tiên tiến và hiện đại để mang lại kết quả tốt nhất cho bệnh nhân.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Raffles Hospital được trang bị các thiết bị y tế tiên tiến, bao gồm hệ thống chẩn đoán hình ảnh như MRI, X-quang, giúp đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Chăm sóc toàn diện: Bệnh viện cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện từ thăm khám, điều trị đến phục hồi chức năng, giúp bệnh nhân không chỉ chữa trị bệnh mà còn cải thiện chất lượng sống lâu dài.
• Môi trường quốc tế: Với tiêu chuẩn quốc tế và đội ngũ nhân viên nói tiếng Anh thành thạo, bệnh nhân có thể cảm thấy yên tâm và thuận tiện trong suốt quá trình điều trị.

Thông tin liên hệ

Hãy liên hệ với Raffles Hospital ngay hôm nay để được tư vấn và điều trị thoái hóa khớp háng một cách tốt nhất!

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Lời kết

Thoái hoá khớp háng là một tình trạng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, việc điều trị thoái hoá khớp háng ngày càng hiệu quả hơn, giúp bệnh nhân kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng của thoái hoá khớp háng, đừng ngần ngại thăm khám sớm tại Raffles Hospital để nhận được sự tư vấn và chăm sóc kịp thời.