GÓI KHÁM DỊCH VỤBạn có bao giờ cảm thấy mệt mỏi kéo dài, da nhợt nhạt và yếu cơ không? Đó có thể là dấu hiệu của một căn bệnh mà nhiều người chưa biết đến: thiếu máu ác tính. Vậy đây là bệnh gì và tại sao nó lại nguy hiểm đến vậy? Hãy cùng Raffles Hospital khám phá câu trả lời trong bài viết dưới đây.
Thiếu máu ác tính là gì?
Thiếu máu ác tính là một loại bệnh khiến cơ thể thiếu hụt vitamin B12, dẫn đến việc giảm sản xuất hồng cầu. Hồng cầu có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy đi nuôi các tế bào trong cơ thể. Khi thiếu hồng cầu, cơ thể sẽ thiếu oxy, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Được mệnh danh là “ác tính” vì tỷ lệ tử vong cao trong quá khứ, thiếu máu ác tính đã từng là nỗi ám ảnh của nhiều người. May mắn thay, với những tiến bộ vượt bậc của y học, căn bệnh này hiện nay đã trở nên dễ kiểm soát hơn. Việc bổ sung vitamin B12 kịp thời sẽ giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Tuy nhiên, để tránh những biến chứng đáng tiếc, việc phát hiện bệnh sớm vẫn là điều vô cùng quan trọng.
Nguyên nhân gây thiếu máu ác tính
Thiếu máu ác tính là một tình trạng xảy ra khi cơ thể thiếu hụt vitamin B12, dẫn đến việc giảm sản xuất hồng cầu. Các nguyên nhân chính gây thiếu máu ác tính bao gồm:
- Thiếu hụt vitamin B12 trong chế độ ăn: Những người ăn chay trường hoặc người có chế độ ăn hạn chế các thực phẩm giàu vitamin B12 (như thịt, cá, trứng, sữa) có nguy cơ cao mắc bệnh.
- Rối loạn hấp thu vitamin B12: Một số bệnh lý về đường tiêu hóa như viêm dạ dày tự miễn, bệnh Celiac, hoặc phẫu thuật dạ dày có thể làm giảm khả năng hấp thu vitamin B12 của cơ thể.
- Thiếu yếu tố nội tại: Yếu tố nội tại là một protein do dạ dày sản xuất, giúp cơ thể hấp thu vitamin B12. Khi cơ thể không sản xuất đủ yếu tố nội tại, vitamin B12 sẽ không được hấp thu.
- Các nguyên nhân khác: Một số nguyên nhân khác ít gặp hơn như sử dụng một số loại thuốc nhất định, nhiễm ký sinh trùng, hoặc các bệnh di truyền hiếm gặp.
Triệu chứng của thiếu máu ác tính
Thiếu máu ác tính, mặc dù có cái tên nghe có vẻ nghiêm trọng, nhưng thường tiến triển chậm và các triệu chứng ban đầu có thể rất mơ hồ, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác. Các triệu chứng phổ biến của thiếu máu ác tính bao gồm:
- Mệt mỏi: Đây là triệu chứng thường gặp nhất và có thể xuất hiện ngay cả khi hoạt động nhẹ.
- Yếu cơ: Cảm giác yếu ớt, khó khăn khi vận động.
- Da nhợt nhạt: Da mất đi độ hồng hào tự nhiên.
- Chóng mặt, hoa mắt: Do não không được cung cấp đủ oxy.
- Khó thở: Đặc biệt khi gắng sức.
- Rối loạn tiêu hóa: Chán ăn, buồn nôn, táo bón hoặc tiêu chảy.
- Tê bì chân tay: Cảm giác tê bì, kiến ba tại các chi.
- Rối loạn cảm giác: Khó đi lại, mất thăng bằng.
- Vấn đề về tâm thần: Trầm cảm, khó tập trung, mất trí nhớ.
- Lưỡi viêm: Lưỡi có thể bị sưng, đỏ và đau.
Biến chứng của bệnh thiếu máu ác tính
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, thiếu máu ác tính có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ quan trong cơ thể. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến:
Hệ thần kinh
- Tổn thương thần kinh: Gây tê bì chân tay, mất cảm giác, khó đi lại, rối loạn thăng bằng.
- Rối loạn tâm thần: Trầm cảm, mất trí nhớ, lú lẫn, khó tập trung.
- Rối loạn thị giác: Mờ mắt, nhìn đôi.
Hệ tim mạch
- Tim đập nhanh: Tim phải làm việc nhiều hơn để bù lại lượng oxy thiếu hụt.
- Tăng huyết áp: Do tim phải làm việc quá sức.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch: Nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Hệ tiêu hóa
- Viêm lưỡi: Lưỡi sưng đỏ, đau.
- Rối loạn tiêu hóa: Chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy.
Hệ thần kinh trung ương
- Rối loạn vận động: Khó khăn trong việc phối hợp các động tác.
- Rối loạn cảm giác: Mất cảm giác ở các chi.
Các biến chứng khác
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Do hệ miễn dịch suy yếu.
- Chậm lành vết thương: Do thiếu máu.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển ở trẻ em: Gây chậm lớn, chậm phát triển trí tuệ.
Chẩn đoán thiếu máu ác tính
Thiếu máu ác tính có thể được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng, kết quả xét nghiệm và các thủ tục y tế khác. Để chẩn đoán thiếu máu ác tính, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm sau:
- Tổng phân tích tế bào máu (CBC): Xét nghiệm này giúp đánh giá số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và các chỉ số khác liên quan đến máu. Trong thiếu máu ác tính, hồng cầu thường lớn hơn bình thường và số lượng hồng cầu giảm.
- Đo nồng độ vitamin B12: Xét nghiệm này giúp xác định mức độ vitamin B12 trong máu. Ở người bệnh thiếu máu ác tính, nồng độ vitamin B12 thường thấp.
- Xét nghiệm yếu tố nội tại: Yếu tố nội tại là một protein do dạ dày sản xuất, giúp cơ thể hấp thu vitamin B12. Xét nghiệm này giúp xác định xem cơ thể có đủ yếu tố nội tại hay không.
- Xét nghiệm kháng thể: Một số xét nghiệm kháng thể có thể giúp xác định nguyên nhân gây ra thiếu máu ác tính, chẳng hạn như kháng thể chống tế bào thành dạ dày.
- Sinh thiết tủy xương: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết tủy xương để đánh giá trực tiếp các tế bào máu và tìm kiếm các bất thường.
Điều trị thiếu máu ác tính
Điều trị thiếu máu ác tính chủ yếu tập trung vào việc bổ sung vitamin B12 cho cơ thể. Mục tiêu của điều trị là nâng cao nồng độ vitamin B12 trong máu, giúp cơ thể sản xuất đủ hồng cầu và cải thiện các triệu chứng.
- Bổ sung vitamin B12: Đây là phương pháp điều trị chính. Vitamin B12 có thể được bổ sung qua đường uống hoặc tiêm.
- Điều trị các bệnh lý nền: Nếu thiếu máu ác tính do bệnh lý khác gây ra, cần điều trị căn bản bệnh đó.
- Chế độ ăn uống: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin B12 như thịt đỏ, hải sản, trứng, sữa.
- Các phương pháp điều trị khác: Trong một số trường hợp, có thể cần sử dụng các thuốc khác để hỗ trợ điều trị.
Phòng ngừa thiếu máu ác tính
Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể ngăn chặn hoàn toàn thiếu máu ác tính, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ di truyền hoặc mắc các bệnh lý nền, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng cách:
- Bổ sung vitamin B12: Các nguồn thực phẩm giàu vitamin B12 bao gồm thịt đỏ, gia cầm, cá, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa.
- Đa dạng hóa thực phẩm: Ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.
- Khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý.
- Điều trị kịp thời các bệnh lý nền: Viêm dạ dày tự miễn, bệnh Celiac…
Chế độ ăn uống cho người bị thiếu máu ác tính
Việc xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý là rất quan trọng để bổ sung vitamin B12 và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Thực phẩm cần bổ sung
Thực phẩm giàu vitamin B12:
- Thịt đỏ: Thịt bò, thịt cừu, thịt lợn.
- Hải sản: Cá hồi, cá ngừ, tôm, cua, sò, ốc.
- Trứng: Đặc biệt là lòng đỏ trứng.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa bò, sữa chua, phô mai
Thực phẩm giàu sắt: Sắt là thành phần quan trọng của hemoglobin, giúp vận chuyển oxy đến các tế bào.
- Thịt đỏ: Thịt bò, thịt cừu.
- Hải sản: Tôm, cua, nghêu, sò.
- Các loại hạt: Hạnh nhân, óc chó, hạt điều.
- Rau lá xanh: Cải xoăn, rau bina.
Thực phẩm giàu folate: Folate giúp cơ thể sử dụng sắt hiệu quả, hỗ trợ quá trình sản xuất hồng cầu.
- Rau lá xanh đậm: Cải xoăn, rau bina, cải bó xôi.
- Trái cây họ cam quýt: Cam, quýt, bưởi.
- Đậu: Đậu đen, đậu xanh, đậu lăng.
Thực phẩm nên hạn chế
- Đồ uống có cồn: Rượu bia có thể làm giảm khả năng hấp thu vitamin B12.
- Caffeine: Caffeine có trong cà phê, trà có thể làm giảm hấp thu sắt.
- Đồ ăn nhanh: Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối, không tốt cho sức khỏe tổng thể.
Khám và điều trị bệnh thiếu máu ác tính tại Raffles Hospital
Raffles Hospital là một trong những cơ sở y tế uy tín hàng đầu tại Việt Nam và Singapore, với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ khám và điều trị bệnh thiếu máu ác tính, Raffles Hospital là một lựa chọn đáng tin cậy.
Tại sao nên chọn Raffles Hospital?
- Đội ngũ bác sĩ chuyên nghiệp: Bệnh viện tập trung đội ngũ bác sĩ chuyên khoa huyết học giàu kinh nghiệm, có khả năng chẩn đoán và điều trị chính xác các bệnh về máu, trong đó có thiếu máu ác tính.
- Trang thiết bị hiện đại: Raffles Hospital được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, giúp thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán chính xác và các thủ thuật điều trị hiệu quả.
- Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân chuyên nghiệp: Bệnh viện luôn đặt sự hài lòng của bệnh nhân lên hàng đầu, cung cấp dịch vụ chăm sóc bệnh nhân tận tình, chu đáo.
- Môi trường khám chữa bệnh hiện đại: Không gian khám chữa bệnh tại Raffles Hospital được thiết kế hiện đại, sạch sẽ, tạo cảm giác thoải mái cho bệnh nhân.
Quy trình khám và điều trị bệnh thiếu máu ác tính tại Raffles Hospital
- Khám bệnh: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh án và các triệu chứng của bệnh nhân.
- Xét nghiệm: Bệnh nhân sẽ được chỉ định làm các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh, như:
- Tổng phân tích tế bào máu (CBC): Để đánh giá số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.
- Đo nồng độ vitamin B12: Để xác định mức độ thiếu hụt vitamin B12.
- Xét nghiệm yếu tố nội tại: Để đánh giá khả năng hấp thu vitamin B12 của cơ thể.
- Sinh thiết tủy xương: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết tủy xương để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
- Chẩn đoán: Dựa trên kết quả khám lâm sàng và các xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh thiếu máu ác tính.
- Điều trị: Phương pháp điều trị chủ yếu là bổ sung vitamin B12. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm vitamin B12 hoặc uống thuốc.
- Theo dõi: Sau khi điều trị, bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra.
Lợi ích khi điều trị tại Raffles Hospital
- Chẩn đoán chính xác: Nhờ hệ thống máy móc hiện đại và kinh nghiệm của bác sĩ, bệnh nhân sẽ được chẩn đoán chính xác và kịp thời.
- Điều trị hiệu quả: Các phương pháp điều trị tại Raffles Hospital được thực hiện theo đúng phác đồ, giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.
- Chăm sóc toàn diện: Bệnh nhân sẽ được chăm sóc toàn diện về sức khỏe, tâm lý và dinh dưỡng.
- Môi trường khám chữa bệnh chất lượng cao: Bệnh viện luôn đặt sự hài lòng của bệnh nhân lên hàng đầu, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho quá trình điều trị.
Thông tin liên hệ
Hồ Chí Minh:
- Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
- Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
- Mail: hcm@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
- Zalo: https://zalo.me/0978161825
Hà Nội:
- Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
- Hotline: 84 24 3676 2222
- Mail: hanoi@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Singapore:
- Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
- Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
- Mail: vietnam@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Kết luận
Thiếu máu ác tính là một bệnh lý có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Bằng cách hiểu rõ về bệnh, bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và người thân. Hãy luôn duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin B12 và khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng trên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ Raffles Hospital để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp.
