GÓI KHÁM DỊCH VỤBạn có thường xuyên cảm thấy đau quặn ở vùng thắt lưng không? Hay bạn tiểu ra máu? Nếu có, bạn cần đặc biệt lưu ý đến bệnh sỏi tiết niệu. Bệnh không chỉ gây ra những cơn đau dữ dội mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Hãy để Raffles Hospital giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Sỏi tiết niệu là gì?
Sỏi tiết niệu là tình trạng các chất khoáng trong nước tiểu kết tinh lại, tạo thành các viên sỏi nhỏ cứng. Những viên sỏi này có thể hình thành ở bất kỳ đâu trong hệ thống tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo.
Đây là một bệnh lý mãn tính, đòi hỏi người bệnh phải duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh và theo dõi thường xuyên để ngăn ngừa sự tái phát.
Phân loại sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm thành phần hóa học, kích thước, vị trí và nguyên nhân hình thành.
Phân loại theo thành phần hóa học
Đây là cách phân loại phổ biến nhất, dựa trên các chất khoáng chính tạo thành sỏi. Các loại sỏi thường gặp bao gồm:
- Sỏi canxi: Là loại sỏi phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% tổng số trường hợp. Sỏi canxi có thể chia thành hai loại chính là sỏi oxalate canxi (màu đen, cứng) và sỏi phốt phát canxi (màu trắng, mềm).
- Sỏi uric acid: Hình thành do lượng acid uric trong máu tăng cao.
- Sỏi struvite: Liên quan đến nhiễm trùng đường tiết niệu, thường gặp ở phụ nữ.
- Sỏi cystine: Ít gặp hơn, liên quan đến rối loạn chuyển hóa di truyền.
Phân loại theo vị trí
- Sỏi thận: Hình thành trong thận, có thể gây đau lưng hoặc đau bên hông.
- Sỏi niệu quản: Di chuyển từ thận xuống niệu quản, có thể gây đau quặn thận dữ dội và cản trở dòng chảy của nước tiểu.
- Sỏi bàng quang: Hình thành trong bàng quang, thường do nước tiểu đọng lại lâu trong bàng quang.
- Sỏi niệu đạo: Rất hiếm gặp, hình thành trong niệu đạo hoặc di chuyển từ bàng quang xuống niệu đạo.
Nguyên nhân gây sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu hình thành khi các chất khoáng trong nước tiểu kết tinh lại, tạo thành các viên sỏi nhỏ. Có nhiều yếu tố có thể góp phần vào quá trình hình thành sỏi, bao gồm:
- Uống ít nước: Khi bạn uống ít nước, nước tiểu trở nên đậm đặc hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho các chất khoáng kết tinh.
- Tiêu thụ quá nhiều muối: Muối làm tăng lượng canxi trong nước tiểu, tăng nguy cơ hình thành sỏi.
- Ăn quá nhiều protein: Protein động vật làm tăng lượng acid uric trong máu, có thể dẫn đến hình thành sỏi uric acid.
- Tiêu thụ quá nhiều oxalate: Oxalate là một chất có trong nhiều loại rau (rau cải, rau bina) và một số loại hạt. Khi kết hợp với canxi, oxalate tạo thành sỏi.
- Các bệnh lý khác: Bệnh gút, tiểu đường, rối loạn tuyến cận giáp, nhiễm trùng đường tiết niệu cũng là những yếu tố nguy cơ.
- Thuốc men: Một số loại thuốc lợi tiểu, thuốc chống loãng xương có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.
- Khí hậu: Ở những vùng khí hậu nóng ẩm, cơ thể mất nhiều nước qua mồ hôi, tăng nguy cơ hình thành sỏi.
- Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ mắc bệnh sỏi tiết niệu cao hơn do yếu tố di truyền.
Triệu chứng của sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào kích thước, vị trí của sỏi và có kèm theo biến chứng hay không. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Đau quặn thận: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của sỏi thận, đặc biệt khi sỏi di chuyển xuống niệu quản. Cơn đau thường bắt đầu đột ngột, dữ dội ở vùng thắt lưng, có thể lan xuống bụng dưới, bẹn và thậm chí xuống chân.
- Tiểu ra máu: Máu trong nước tiểu có thể xuất hiện khi sỏi cọ xát vào niêm mạc đường tiết niệu gây tổn thương.
- Tiểu buốt, tiểu rắt: Khi sỏi di chuyển xuống niệu đạo có thể gây ra tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt.
- Tiểu khó: Sỏi gây tắc nghẽn đường tiểu dẫn đến tiểu khó, tiểu nhỏ giọt.
- Tiểu đêm nhiều lần: Do bàng quang co bóp liên tục để cố gắng đẩy sỏi ra ngoài.
- Sốt, ớn lạnh: Khi có nhiễm trùng kèm theo, bệnh nhân có thể sốt, ớn lạnh.
- Buồn nôn, ói mửa: Thường đi kèm với cơn đau quặn thận.
Biến chứng của sỏi tiết niệu
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, sỏi tiết niệu có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Sỏi gây tắc nghẽn đường tiểu tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, gây viêm nhiễm. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể lan rộng lên thận, gây viêm thận bể thận, áp xe quanh thận, thậm chí nhiễm trùng huyết.
- Suy thận: Sỏi gây tắc nghẽn đường tiểu kéo dài, làm tăng áp lực trong thận, gây tổn thương cấu trúc thận và dẫn đến suy thận.
- Đau mãn tính: Đau quặn thận tái diễn thường xuyên có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, gây mệt mỏi, mất ngủ và ảnh hưởng đến công việc.
- Máu tiểu kéo dài: Máu tiểu kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu, gây mệt mỏi, khó thở.
- Tắc nghẽn đường tiết niệu hoàn toàn: Sỏi lớn hoặc di chuyển đến vị trí hẹp có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn đường tiểu, dẫn đến bí tiểu, ứ nước tiểu tại thận.
- Vỡ đài thận: Trong trường hợp tắc nghẽn kéo dài, áp lực trong đài thận tăng cao có thể dẫn đến vỡ đài thận, gây chảy máu trong ổ bụng.
Chẩn đoán sỏi tiết niệu
Để chẩn đoán chính xác bệnh sỏi tiết niệu, bác sĩ sẽ dựa trên các thông tin thu thập được từ bệnh sử, khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng.
- Siêu âm: Hình ảnh siêu âm sẽ giúp bác sĩ xác định vị trí, kích thước và số lượng sỏi.
- Thăm khám bụng: Bác sĩ sẽ ấn vào vùng bụng để kiểm tra xem có điểm đau, khối u hay các dấu hiệu bất thường khác không.
- Thăm khám niệu đạo: Kiểm tra xem có dấu hiệu viêm nhiễm, hẹp niệu đạo hay không.
- Xét nghiệm nước tiểu: Đánh giá sự hiện diện của máu, tinh thể, vi khuẩn, và các bất thường khác trong nước tiểu.
- Siêu âm: Giúp hình ảnh hóa các cơ quan trong ổ bụng, phát hiện sỏi, đánh giá kích thước, vị trí và số lượng sỏi.
- Chụp X-quang: Có thể phát hiện các loại sỏi chứa canxi.
- Chụp CT: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về đường tiết niệu, giúp xác định chính xác vị trí, kích thước và số lượng sỏi.
- Chụp MRI: Sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt để đánh giá chi tiết hơn về cấu trúc của thận và đường tiết niệu.
- Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng thận, mức độ viêm nhiễm và các chỉ số khác.
- Nội soi niệu đạo: Để trực tiếp quan sát niệu đạo và bàng quang, phát hiện sỏi và các bất thường khác.
Điều trị sỏi tiết niệu
Phương pháp điều trị sỏi tiết niệu sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kích thước, vị trí của sỏi, thành phần hóa học của sỏi, cũng như tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh. Các phương pháp điều trị chính:
Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa là phương pháp điều trị không phẫu thuật, thường được áp dụng cho các trường hợp sỏi tiết niệu có kích thước nhỏ, không gây biến chứng nặng hoặc để hỗ trợ các phương pháp điều trị khác.
- Thuốc giảm đau: Paracetamol, các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen…
- Thuốc kháng sinh: Levofloxacin, ciprofloxacin, nitrofurantoin…
- Thuốc hòa tan sỏi: Allopurinol, potassium citrate…
- Thuốc giãn cơ trơn đường tiết niệu: Tamsulosin, alfuzosin…
Điều trị ngoại khoa
Khi các phương pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả hoặc sỏi quá lớn, gây biến chứng, bác sĩ sẽ cân nhắc đến các phương pháp điều trị ngoại khoa:
- Tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL): Sử dụng sóng âm để làm vỡ sỏi thành những mảnh nhỏ.
- Nội soi tán sỏi (PCNL): Dùng ống nội soi để đưa dụng cụ vào tán vỡ sỏi và lấy sỏi ra ngoài.
- Phẫu thuật mở: Áp dụng trong trường hợp sỏi quá lớn, nhiều sỏi hoặc có biến chứng.
Phòng ngừa sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu là một bệnh lý khá phổ biến và có thể gây ra nhiều phiền toái cho người bệnh. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh này bằng cách thay đổi lối sống và chế độ ăn uống:
- Uống đủ nước: Mỗi ngày nên uống ít nhất 2 lít nước để giúp loãng nước tiểu và ngăn ngừa sỏi hình thành.
- Chế độ ăn uống cân bằng: Hạn chế các thực phẩm giàu oxalate (rau cải, rau bina), purin (thịt đỏ, nội tạng), muối.
- Tập thể dục đều đặn: Giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện và điều trị bệnh sớm.
- Điều trị các bệnh lý nền: Gút, cường tuyến cận giáp… có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.
- Tăng cường vận động: Tăng cường tuần hoàn máu, giúp các cơ quan hoạt động tốt hơn, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Khám và điều trị sỏi tiết niệu hiệu quả tại Raffles Hospital
Raffles Hospital là một trong những bệnh viện tư nhân hàng đầu tại Singapore, được biết đến với chất lượng dịch vụ y tế cao cấp và đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm. Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề liên quan đến sỏi tiết niệu, Raffles Hospital sẽ là một lựa chọn đáng tin cậy để được chẩn đoán và điều trị hiệu quả.
Tại sao nên chọn Raffles Hospital để điều trị sỏi tiết niệu?
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa: Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ tiết niệu hàng đầu, có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về đường tiết niệu, đặc biệt là sỏi thận.
- Trang thiết bị hiện đại: Raffles Hospital được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, giúp chẩn đoán hình ảnh chính xác và thực hiện các thủ thuật phức tạp một cách an toàn.
- Phương pháp điều trị đa dạng: Bệnh viện cung cấp đầy đủ các phương pháp điều trị sỏi tiết niệu, từ nội khoa đến ngoại khoa, giúp lựa chọn phương pháp phù hợp nhất cho từng trường hợp bệnh nhân.
- Môi trường khám chữa bệnh chuyên nghiệp: Bệnh viện có cơ sở vật chất khang trang, sạch sẽ, đảm bảo sự thoải mái và tiện nghi cho bệnh nhân.
- Dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm: Đội ngũ nhân viên y tế tại Raffles Hospital luôn sẵn sàng hỗ trợ và chăm sóc bệnh nhân chu đáo.
Quy trình khám và điều trị sỏi tiết niệu tại Raffles Hospital
- Khám bệnh: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh án và các triệu chứng mà bệnh nhân đang gặp phải.
- Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT, MRI để xác định vị trí, kích thước và số lượng sỏi.
- Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng thận và các chỉ số khác.
- Lựa chọn phương pháp điều trị: Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng trường hợp bệnh nhân.
- Điều trị: Bệnh viện cung cấp các phương pháp điều trị sỏi tiết niệu đa dạng.
- Theo dõi và tái khám: Sau khi điều trị, bệnh nhân sẽ được theo dõi và tái khám định kỳ để đảm bảo sức khỏe và phòng ngừa tái phát sỏi.
Thông tin liên hệ
Hồ Chí Minh:
- Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
- Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
- Mail: hcm@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
- Zalo: https://zalo.me/0978161825
Hà Nội:
- Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
- Hotline: 84 24 3676 2222
- Mail: hanoi@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Singapore:
- Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
- Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
- Mail: vietnam@rafflesmedical.com
- Website: https://raffleshospital.vn/
Kết luận
Sỏi tiết niệu là một bệnh lý có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, tập thể dục đều đặn và đi khám sức khỏe định kỳ. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy đến gặp bác sĩ Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị kịp thời.
