Phẫu thuật robot cho vết mổ nhỏ, mất máu ít, độ chính xác cao, thời gian hồi phục ngắn so với phẫu thuật truyền thống, theo bác sĩ Wu Qing Hui, bệnh viện Raffles Singapore.
Ung thư tiền liệt tuyến là một trong những loại ung thư phổ biến nhất, đứng thứ 4 về tỷ lệ mắc và thứ 8 về tỷ lệ tử vong trên toàn thế giới. Theo báo cáo thường niên từ Cơ quan nghiên cứu Ung thư quốc tế (IRAC) trực thuộc WHO công bố ngày 1/2, ung thư tuyến tiền liệt chiếm 7,3% trên tổng số ca và là bệnh ung thư phổ biến thứ hai với nam giới.
Hầu hết trường hợp ung thư tuyến tiền liệt có xu hướng phát triển chậm, kéo dài nhiều năm. Hiện nay trên thế giới có nhiều phương pháp điều trị hiện đại được ứng dụng. Một trong số đó là phẫu thuật bằng robot, cho độ chính xác cao và thời gian hồi phục ngắn.
Mới đây, bác sĩ Wu Ching Hui, chuyên khoa tiết niệu bệnh viện Raffles Singapore, đã có những chia sẻ chi tiết với VnExpress về phương thức điều trị tiềm năng, hiện đại này. Nếu được chẩn đoán và điều trị sớm, phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến có tỷ lệ điều trị khỏi tới hơn 90%.
Bác sĩ Wu Ching Hui, chuyên khoa tiết niệu bệnh viện Raffles Singapore. Ảnh: Võ Thạnh
– Ưu, nhược điểm của kỹ thuật mổ ung thư tiền liệt tuyến truyền thống và robot là gì?
– Phẫu thuật mở truyền thống thường để lại vết thương lớn ở bụng. Trong khi việc ứng dụng robot có thể được thực hiện chỉ với một vài vết mổ nhỏ cỡ lỗ khóa, ít để lại sẹo. Với độ phóng đại gấp 10-12 lần, robot giúp bác sĩ quan sát rõ hơn các cấu trúc quanh tuyến tiền liệt, tỷ lệ chính xác cao, hỗ trợ bảo tồn dây thần kinh cương dương tốt hơn.
Ngoài ra, phẫu thuật robot giúp giảm lượng máu mất đi xuống dưới 100-200 ml. Hiếm có ca ung thư tiền liệt tuyến mổ robot nào cần truyền máu trong quá trình phẫu thuật. Tỷ lệ chỉ khoảng 1-2 ca trên tổng số 100 ca.
Ưu điểm kế tiếp là thời gian nằm viện ngắn, phục hồi nhanh, có thể sớm trở lại hoạt bình thường. Phần lớn bệnh nhân chỉ cần theo dõi hậu phẫu một ngày, ít đau và không cần dùng nhiều thuốc hỗ trợ.
– Phẫu thuật robot ảnh hưởng thế nào đến khả năng kiểm soát tiểu tiện và sinh hoạt vợ chồng của bệnh nhân?
– Khả năng phục hồi chức năng cương dương phụ thuộc nhiều vào thể chất, tâm lý và mức độ bảo tồn dây thần kinh trong quá trình phẫu thuật. Bác sĩ thực hiện có thể bảo tồn được một bên, hai bên, hoặc không bảo tồn. Bệnh nhân sẽ mất khoảng vài tuần đến một năm để phục hồi hoàn toàn. Đa số ca tôi tiếp nhận đều có thể sinh hoạt bình thường chỉ sau vài tháng.
Ngoài ra, để sớm bình phục, bác sĩ có thể kê thêm thuốc hoặc thiết bị hỗ trợ. Song bệnh nhân cũng cần lưu ý các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến chức năng cương dương như tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì, xơ vữa động mạch, hút thuốc…
Khả năng kiểm soát tiểu tiện phụ thuộc vào cơ thắt bên trong (không tự chủ) và cơ thắt ngoài (cơ vân, tự chủ). Cơ chế của cơ thắt bên trong sẽ suy yếu sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Bệnh nhân sau phẫu thuật có thể gặp tình trạng rò rỉ nước tiểu khi căng thẳng.
Thời gian phục hồi kiểm soát tiểu tiện có thể thay đổi tùy tình trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân, bao gồm mức độ ung thư, tuổi tác và các bệnh lý kèm theo. Gần 90% bệnh nhân dưới 60 tuổi, không gặp vấn đề tiểu tiện hết rò rỉ chỉ sau 6 tháng. Ngoài ra, bệnh nhân sau mổ có thể thực hiện các bài tập tăng cường cơ sàn chậu để hỗ trợ kiểm soát.
– Chuyện gì xảy ra nếu phát hiện ung thư ngoài tuyến tiền liệt trong quá trình phẫu thuật?
– Nếu ung thư chỉ có ở các hạch bạch huyết gần đó, vẫn có thể được chữa khỏi bằng phẫu thuật. Nhưng nếu tế bào ung thư đã lan đến các bộ phận khác của cơ thể, như xương chẳng hạn, sẽ khó chữa khỏi hoàn toàn. Trong trường hợp chẩn đoán muộn khi ung thư đã di căn, bệnh nhân không hợp để phẫu thuật và cần tham khảo các liệu pháp điều trị khác.
Bác sĩ Wu thuyết minh bằng video một ca phẫu thuật tiền liệt tuyến bằng robot. Ảnh: Võ Thạnh
– Quá trình hồi phục sau phẫu thuật cần lưu ý những gì?
– Sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ áp dụng một số phương pháp để giúp hồi phục nhanh hơn. Với hầu hết bệnh nhân phẫu thuật robot ung thư tiền liệt tuyến tại bệnh viện Raffles Singapore, tôi thường kê thuốc giảm đau 1-3 ngày. Sau một ngày nằm viện, bệnh nhân có thể về nhà, tiếp tục gắn ống thông tiểu và quay lại rút ống thông tiểu sau 7 ngày.
Bệnh nhân được khuyến khích vận động nhẹ như đi bộ quanh nhà vì nằm lâu có thể làm tăng nguy cơ viêm phổi và huyết khối tĩnh mạch sâu. Đặc biệt, bệnh nhân không được nâng vật nặng hoặc gắng sức trong vòng 4 tuần sau phẫu thuật Về chế độ ăn, bệnh nhân có thể trở lại chế độ bình thường khi bắt đầu trung tiện và cảm thấy ngon miệng. Hầu hết hoạt động và làm việc như trước phẫu thuật sau khoảng 3-4 tuần.
– Những tác dụng phụ nào có thể xảy ra sau phẫu thuật?
– Dù có nhiều ưu điểm so với phương pháp truyền thống, song phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến bằng robot cũng có những tác dụng phụ ngắn và dài hạn. Vì đây là đại phẫu thực hiện gây mê toàn thân nên sẽ có những rủi ro nhất định như: chảy máu, tổn thương các cơ quan xung quanh, đau tim, nhiễm trùng phổi, đột quỵ, bất lực hay tiểu không tự chủ.
– Cần phẫu thuật bao nhiêu lần để khỏi hoàn toàn ung thư tiền liệt tuyến và bệnh nhân cần làm gì để theo dõi bệnh sau phẫu thuật?
– Với bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt khu trú, chưa di căn ra ngoài hoặc vào các hạch bạch huyết, chỉ cần phẫu thuật đã có thể chữa khỏi đến 90%. Những bệnh nhân phát hiện tiến triển muộn hơn có thể cần các phương pháp bổ trợ như xạ trị và liệu pháp hormone. Dù là trường hợp nào, tiên lượng vẫn rất tốt.
Sau phẫu thuật, trong hầu hết trường hợp, dấu ấn ung thư tiền liệt tuyến trong máu (PSA) sẽ giảm đến mức không thể phát hiện được. Bệnh nhân chỉ cần xét nghiệm máu định kỳ 6-12 tháng để theo dõi tiến triển bệnh. Nếu PSA tăng lên bất thường, họ có thể cần thực hiện thêm các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh hoặc điều trị bổ sung.
Trụ sở bệnh viện Raffles tại Singapore. Ảnh: Raffles Singapore
– Ngoài ung thư tiền liệt tuyến, những bệnh nào có thể áp dụng phương pháp phẫu thuật robot tại Bệnh viện Raffles?
– Chúng tôi có thể điều trị nhiều tình trạng tiết niệu khác nhau bằng phẫu thuật robot, như ung thư tuyến tiền liệt, ung thư thận, ung thư bàng quang, ung thư niệu quản, hẹp niệu quản và đôi khi cả sỏi tiết niệu.
Robot Da Vinci cũng được dùng để phẫu thuật các tình trạng bệnh lý khác như đại trực tràng, thoát vị bẹn, lách, túi mật và tuyến thượng thận… giúp bệnh nhân rút ngắn thời gian nằm viện, giảm nguy cơ chảy máu và ít đau hơn.
Trung tâm Tiết niệu Raffles hiện cung cấp dịch vụ chăm sóc, điều trị các bệnh lý liên quan tiết niệu, sinh dục cho cả nam và nữ. Một số bệnh lý tiêu biểu như thận, bàng quang, tiết niệu, bệnh nam khoa… Bệnh viện trang bị phương tiện kỹ thuật hiện đại với công nghệ xâm lấn tối thiểu, giúp đánh giá chính xác và điều trị bệnh tiết niệu, sinh dục hiệu quả cho bệnh nhân.
Ngoài ra, chuyên môn và sự tận tâm của các bác sĩ chuyên khoa cùng đội ngũ nhân viên tại Trung tâm Tiết niệu Raffles cam kết mang đến dịch vụ khám chữa bệnh riêng tư, thuận tiện, toàn diện, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Thy An
Bác sĩ Wu Qing Hui là bác sĩ chuyên khoa tiết niệu, tốt nghiệp Đại học Quốc gia Singapore năm 2004 với học vị Tiến sĩ Y khoa. Ông hoàn thành chương trình đào tạo chuyên khoa ngoại tại Trường Ngoại khoa Hoàng Gia Edinburgh (Anh) năm 2008, trước khi tốt nghiệp đào tạo chuyên khoa sâu về ngoại tổng quát và tiết niệu tại Bệnh viện Đạo học Quốc gia Singapore (NUH).
Bác sĩ Wu hoàn thành khóa đào tạo phẫu thuật robot tại Bệnh viện Đại học Cambridge (Anh). Tại đây, ông tích lũy nhiều kinh nghiệm về phẫu thuật robot và phẫu thuật ung thư tiền liệt tuyến.
Trước khi gia nhập Bệnh viện Raffles, ông là bác sĩ cấp cao, Giám đốc Nghiên cứu và Giám đốc đơn vị Ung thư Niệu khoa tại Khoa Tiết niệu Bệnh viện Đại học Quốc gia Singapore. Ông từng đảm nhiệm cương vị Giám đốc khoa Ung thư Niệu thuộc Viện Ung thư Quốc gia Singapore, sở hữu nhiều giải thưởng nhờ những đóng góp trong y khoa.
Raffles Medical Group thành lập tại Singapore năm 1976, là một trong những tập đoàn y tế hàng đầu khu vực. Đơn vị cung cấp dịch chăm sóc sức khỏe toàn diện với hệ thống phòng khám đa khoa Raffles Medical và các bệnh viện tuyến đầu, có mặt tại 14 thành phố châu Á ở 5 quốc gia (Singapore, Trung Quốc, Nhật Bản, Campuchia và Việt Nam).
Tháng 10/2023, Raffles Medical Group tại Singapore trở thành đối tác chiến lược với Công ty TNHH Thương mại – Dịch vụ Mỹ Mỹ, Bệnh Viện Quốc Tế Mỹ (AIH) tại TP HCM, cùng cam kết thúc đẩy, phát triển dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng người Việt và người nước ngoài sinh sống, làm việc tại Việt Nam.
https://vnexpress.net/phau-thuat-robot-dieu-tri-ung-thu-tien-liet-tuyen-4786780.html
Nguồn VNExpress