Liệu Pháp Nhắm Trúng Đích Điều Trị Ung Thư

 

 

Liệu pháp nhắm trúng đích (còn gọi là “điều trị đích”) là phương pháp điều trị ung thư thông qua các protein kiểm soát quá trình tế bào ung thư phát triển, phân chia và lan truyền. Các nghiên cứu hiện nay ngày càng cho chúng ta hiểu rõ về sự thay đổi ADN và các protein gây ung thư giúp cho các nhà khoa học thiết kế ra các liệu pháp nhắm trúng các protein một cách đầy triển vọng.

Các phương pháp nhắm trúng đích điều trị Ung Thư?

Phần lớn các phương pháp điều trị nhắm trúng đích đều thông qua các loại thuốc từ các phân tử nhỏ hoặc kháng thể đơn dòng.

Phân tử nhỏ đến mức có thể đi thẳng vào bên trong tế bào một cách dễ dàng.

Kháng thể đơn dòng, còn gọi là liệu pháp kháng thể, là các protein được sản xuất trong phòng thí nghiệm, được thiết kế để tấn công các đích tìm thấy trong tế bào ung thư. Một số kháng thể đơn dòng đánh dấu tế bào ung thư giúp hệ miễn dịch dễ tìm thấy & tiêu diệt. Các kháng thể đơn dòng khác trực tiếp ngăn chặn tế bào ung thư phát triển hoặc thúc đẩy tế bào tự diệt trong khi một số kháng thế đơn dòng khác mang độc tố vào tế bào ung thư.

Bệnh nhân nào phù hợp với điều trị nhắm trúng đích?

Nhiều loại ung thư có đích cho một loại thuốc nào đấy. Tuy nhiên bệnh nhân cần làm xét nghiệm sinh thiết tế bào để xác định đích này phù hợp với thuốc nào.

Cơ chế điều trị nhắm trúng đích tác động đến ung thư?

Các phương pháp điều trị nhắm trúng đích chủ yếu can thiệp đến các protein đặc thù của tế bào ung thư thông qua các phương thức sau đây:

Giúp hệ miễn dịch tiêu diệt tế bào ung thư.

Ngăn chặn, không cho tế bào ung thư phát triển.

Ngăn chặn tín hiệu hình thành mạch máu. Khối u cần tạo thêm các mạch máu mới để mang máu nuôi khối u phát triển. Quá trình này được gọi là sinh mạch, là khi các mạch máu mới được hình thành đáp ứng tín hiệu do khối u phát ra. Phương pháp này dùng các chất ức chế sinh mạch can thiệp vào tín hiệu, không cho hình thành mạch máu mới hoặc tiêu diệt các mạch máu đã có khiến cho khối u thu nhỏ vì thiếu máu nuôi.

Đưa các chất tiêu diệt tế bào vào tế bào ung thư. Một số kháng thể đơn dòng được sử dụng kết hợp với độc tố, hóa trị hoặc xạ trị. Khi kháng thể đơn dòng nhắm tới các đích có trong tế bào ung thư, tế bào ung thư sẽ bị chết đi do dung nạp các chất tiêu diệt tế bào được gắn với các kháng thể. Các tế bào lành không mang đích này sẽ không bị ảnh hưởng.

Thúc đẩy quá trình chết của tế bào ung thư. Tế bào khỏe mạnh, khi không còn cần thiết đối với cơ thể sẽ tự chết đi theo một trình tự nhất định nhưng tế bào ung thư tránh không tuân theo trình tự này. Một số thuốc điều trị nhắm trúng đích làm cho tế bào ung thư phải tuân theo trình tự chết đi tự nhiên này.

Bỏ đói tế bào ung thư nội tiết tố. Một số thể ung thư vú & tiền liệt tuyến cần có nội tiết tố (hormon) để phát triển. Liệu pháp hormon là một phương pháp điều trị nhắm trúng đích với tác động 2 chiều; ngăn chặn cơ thể sinh ra loại hormon nuôi ung thư và ngăn không cho hormon hoạt động trong tế bào bao gồm tế bào ung thư.

Tác dụng phụ của điều trị nhắm trúng đích?

Như các phương pháp điều trị ung thư khác, điều trị nhắm trúng đích cũng có tác dụng phụ. Mức độ của tác dụng phụ tùy thuộc vào phương pháp điều trị cũng như tình trạng mỗi bệnh nhân.

Tác dụng phụ hay gặp nhất gồm tiêu chảy & suy giảm chức năng gan. Ngoài ra bệnh nhân có thể gặp các vấn đề về đông máu & vết thương lâu lành, cao huyết áp, mệt mỏi, nhiệt miệng, đổi màu móng & tóc hoặc da khô ngứa. Hiếm gặp hơn là lỗ dò đường tiêu hóa (thực quản, dạ dày, ruột…) hoặc túi mật. Bác sỹ có thể kê đơn thuốc để phòng tránh, hạn chế các tác dụng phụ này. Phần lớn tác dụng phụ sẽ chấm dứt khi bệnh nhân kết thúc điều trị.

Bệnh nhân được điều trị nhắm trúng đích qua đường nào?

– Thuốc uống gồm những phân tử nhỏ.

– Kháng thể đơn dòng qua đường truyền tĩnh mạch.

Tùy thuộc vào cách thức điều trị (đường uống hoặc truyền tĩnh mạch), bệnh nhân có thể điều trị tại nhà hoặc điều trị ngoại trú (không cần nằm viện qua đêm) ở phòng khám/bệnh viện.

Căn cứ vào tình trạng bệnh nhân và cách thức điều trị, bác sỹ có thể chỉ định cho bệnh nhân điều trị hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc theo một chu kỳ nhất định.

Trong thời gian điều trị nhắm trúng đích, bệnh nhân sẽ khám bác sỹ thường xuyên. Bác sỹ sẽ thăm khám lâm sàng, chỉ định các xét nghiệm và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh để đánh giá hiệu quả điều trị & tiến triển của bệnh.

Nguồn: cancer.gov