Hở van tim: Nguyên nhân, điều trị và phòng ngừa

Cơn đau thắt ngực, khó thở khi gắng sức, thậm chí là ngất xỉu… có thể là những dấu hiệu cảnh báo của bệnh lý tim mạch. Trong đó, hở van tim là một căn bệnh phổ biến. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra bệnh này và làm thế nào để phòng ngừa? Hãy cùng Raffles Hospital đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây.

Hở van tim là gì?

Hở van tim là tình trạng một hoặc nhiều van trong tim không đóng kín hoàn toàn, dẫn đến tình trạng máu trào ngược trở lại buồng tim trước đó. Điều này khiến tim phải làm việc nhiều hơn để duy trì lượng máu cung cấp cho cơ thể.

Hãy tưởng tượng trái tim như một cái bơm, các van tim đóng vai trò như những cánh cửa điều khiển dòng chảy của máu. Khi các cánh cửa này không đóng chặt, máu sẽ bị rò rỉ, khiến bơm hoạt động kém hiệu quả.

Nguyên nhân gây hở van tim

Hở van tim có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố bẩm sinh và mắc phải. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Nguyên nhân bẩm sinh

• Dị tật van tim: Các van tim phát triển không bình thường từ khi sinh ra, dẫn đến hở van.
• Dị tật các cấu trúc khác của tim: Các vấn đề về các cấu trúc khác của tim có thể ảnh hưởng đến chức năng của van tim.

Nguyên nhân mắc phải

• Bệnh thấp khớp: Viêm nhiễm do vi khuẩn liên cầu khuẩn gây tổn thương van tim, đặc biệt là van hai lá.
• Thoái hóa van: Quá trình lão hóa tự nhiên hoặc do các bệnh lý khác (như xơ vữa động mạch) làm cho van tim trở nên cứng và dày lên, dẫn đến hở van.
• Viêm nội tâm mạc: Viêm nhiễm màng trong của tim, thường do vi khuẩn hoặc nấm gây ra.
• Nhồi máu cơ tim: Tổn thương cơ tim do thiếu máu cục bộ có thể làm ảnh hưởng đến chức năng của van tim.
• Cơ tim giãn nở: Tim bị giãn lớn, làm căng các van và dây chằng, dẫn đến hở van.
• Phình động mạch chủ: Sự giãn nở bất thường của động mạch chủ có thể gây áp lực lên van động mạch chủ, dẫn đến hở van.
• Sốt thấp cấp: Một bệnh viêm nhiễm toàn thân có thể gây tổn thương van tim.

Các yếu tố nguy cơ khác

• Tuổi cao: Nguy cơ hở van tim tăng theo tuổi.
• Tiền sử gia đình: Nếu có người thân trong gia đình bị hở van, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Các bệnh lý khác: Bệnh tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn lipid máu… có thể làm tăng nguy cơ hở van.
• Viêm nhiễm: Các bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm trùng huyết, có thể gây tổn thương van tim.

Các loại hở van tim

Hở van tim là tình trạng một hoặc nhiều van trong tim không đóng kín hoàn toàn, dẫn đến tình trạng máu chảy ngược trở lại buồng tim trước đó. Tùy thuộc vào van nào bị hở, chúng ta có thể phân loại hở van thành các loại khác nhau:

• Hở van hai lá: Máu trào ngược từ tâm thất trái về tâm nhĩ trái.
• Hở van ba lá: Máu trào ngược từ tâm thất phải về tâm nhĩ phải.
• Hở van động mạch chủ: Máu trào ngược từ động mạch chủ về tâm thất trái.
• Hở van động mạch phổi: Máu trào ngược từ động mạch phổi về tâm thất phải.

Mỗi loại hở van đều có thể phân thành 4 mức độ nghiêm trọng khác nhau, từ 1/4 đến 4/4, trong đó mức độ 4/4 là nặng nhất, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng của bệnh hở van tim

Bệnh hở van tim thường tiến triển âm thầm trong thời gian dài và có thể không gây ra triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng sau:

• Khó thở: Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất, đặc biệt khi hoạt động gắng sức hoặc nằm xuống.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, ngay cả khi không hoạt động.
• Tim đập nhanh, loạn nhịp: Tim đập nhanh hơn bình thường, có thể cảm thấy hồi hộp, đánh trống ngực.
• Đau ngực: Cảm giác đau, tức hoặc khó chịu ở vùng ngực.
• Chóng mặt, hoa mắt: Do lượng máu lên não không đủ.
• Ngất xỉu: Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể bị ngất.
• Sưng chân, mắt cá chân: Do ứ trệ máu ở chân.
• Ho khan: Đặc biệt vào ban đêm.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân: Ở một số trường hợp.

Lưu ý:

• Triệu chứng có thể khác nhau ở mỗi người: Tùy thuộc vào loại van bị hở, mức độ hở và tình trạng sức khỏe tổng thể của từng người mà triệu chứng có thể khác nhau.
• Triệu chứng ban đầu thường mơ hồ: Nhiều người nhầm lẫn các triệu chứng của hở van với các bệnh lý khác như thiếu máu, suy nhược cơ thể.

Hở van tim có nguy hiểm không?

Hở van tim là một căn bệnh tim mạch nguy hiểm, gây ra nhiều biến chứng phức tạp ảnh hưởng đến cả tim và các cơ quan khác. 

Khi van tim không hoạt động bình thường, tim phải làm việc quá sức, dẫn đến suy tim, rối loạn nhịp tim. Nguy hiểm hơn, cục máu đông hình thành trong buồng tim có thể di chuyển đến não gây đột quỵ. Viêm nội tâm mạc nhiễm trùng cũng là một biến chứng thường gặp, đặc biệt ở hở van động mạch chủ, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng khác.

Các biến chứng kể trên không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn đe dọa tính mạng người bệnh.

Chẩn đoán bệnh hở van tim

Để chẩn đoán chính xác bệnh hở van tim, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ nghe tim bằng ống nghe để phát hiện các âm thanh bất thường như tiếng thổi do dòng máu chảy ngược qua van bị hở. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ hỏi về các triệu chứng của bệnh nhân như khó thở, đau ngực, mệt mỏi…
• Siêu âm tim: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, cho phép hình ảnh hóa chi tiết cấu trúc của tim và các van tim. Siêu âm tim giúp xác định vị trí van bị hở, mức độ hở, nguyên nhân gây hở và đánh giá chức năng của tim.
• Điện tâm đồ: Giúp đánh giá hoạt động điện của tim, phát hiện các rối loạn nhịp tim có thể liên quan đến hở van.
• Chụp X-quang ngực: Cung cấp hình ảnh tổng quan về kích thước và hình dạng của tim, giúp phát hiện các dấu hiệu của suy tim hoặc các bệnh lý khác liên quan đến tim.
• Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm máu, chụp X-quang ngực,…

Điều trị bệnh hở van tim

Phương pháp điều trị hở van tim phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: mức độ hở van, nguyên nhân gây bệnh, tuổi tác và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

Điều trị nội khoa

Sử dụng thuốc để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng:

• Thuốc lợi tiểu: Giúp giảm phù nề và giảm gánh nặng cho tim.
• Thuốc ức chế men chuyển và thuốc chẹn thụ thể angiotensin II: Giúp giãn mạch máu, giảm huyết áp và bảo vệ tim.
• Thuốc beta-blocker: Giảm nhịp tim và lực co bóp của tim, giúp giảm gánh nặng cho tim.
• Thuốc chống đông: Ngăn ngừa hình thành cục máu đông, giảm nguy cơ đột quỵ.

Điều trị ngoại khoa

• Khâu van: Đối với các trường hợp hở van nhẹ hoặc trung bình, bác sĩ có thể khâu các lá van lại với nhau để chúng khép kín hơn.
• Cắt bỏ một phần van: Đối với các trường hợp van bị dày hoặc cứng, bác sĩ có thể cắt bỏ một phần van để cải thiện chức năng.
• Thay van tim: Thay van cơ học hoặc sinh học.

Phòng ngừa bệnh hở van tim

Bệnh hở van tim mặc dù không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng cách:

• Kiểm soát các yếu tố nguy cơ: Cao huyết áp, đái tháo đường, viêm họng liên cầu khuẩn,…
• Khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm bệnh để điều trị kịp thời.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế muối, chất béo, tăng cường rau xanh, trái cây.
• Tập luyện thể dục đều đặn: Giúp tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Tránh các chất kích thích: Không hút thuốc, hạn chế rượu bia.

Điều trị hở van tim hiệu quả cùng Raffles Hospital

Raffles Hospital với đội ngũ bác sĩ tim mạch giàu kinh nghiệm và trang thiết bị y tế hiện đại, là một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu tại Việt Nam trong việc điều trị các bệnh về tim mạch, đặc biệt là bệnh hở van tim.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên nghiệp: Các bác sĩ tim mạch tại Raffles Hospital không chỉ có kiến thức chuyên sâu mà còn giàu kinh nghiệm trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về tim mạch, đặc biệt là bệnh hở van.
• Trang thiết bị hiện đại: Hệ thống máy móc và thiết bị y tế tại bệnh viện được cập nhật liên tục, giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Phương pháp điều trị đa dạng: Raffles Hospital cung cấp nhiều phương pháp điều trị hiện đại, từ điều trị nội khoa đến phẫu thuật, giúp bệnh nhân có nhiều lựa chọn phù hợp với tình trạng sức khỏe.
• Chăm sóc bệnh nhân tận tâm: Bệnh nhân sẽ được chăm sóc chu đáo bởi đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm.
• Môi trường bệnh viện hiện đại, tiện nghi: Giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái và yên tâm trong quá trình điều trị.

Quy trình điều trị

• Khám và tư vấn: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, siêu âm tim và các xét nghiệm cần thiết để đánh giá tình trạng bệnh.
• Lập kế hoạch điều trị: Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.
• Thực hiện điều trị: Bệnh nhân sẽ được điều trị theo đúng phác đồ đã được lập.
• Theo dõi và tái khám: Sau khi điều trị, bệnh nhân sẽ được theo dõi định kỳ để đảm bảo sức khỏe và hiệu quả điều trị.

Lợi ích của việc điều trị hở van tim tại Raffles Hospital

• Tăng cường chất lượng cuộc sống: Giảm các triệu chứng khó chịu như khó thở, đau ngực, mệt mỏi.
• Ngăn ngừa biến chứng: Giảm nguy cơ suy tim, đột quỵ và các biến chứng khác.
• Tăng tuổi thọ: Điều trị kịp thời và hiệu quả giúp bệnh nhân kéo dài tuổi thọ.

Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về tim mạch, đặc biệt là bệnh hở van, hãy liên hệ với Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị tốt nhất.

Thông tin liên hệ

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 24 3676 2222
• Mail: hanoi@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
• Mail: vietnam@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Hở van tim là một bệnh lý tim mạch nghiêm trọng, nhưng nếu được phát hiện và điều trị sớm, bệnh nhân hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ, tập thể dục đều đặn và đi khám sức khỏe định kỳ. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị kịp thời.