Hẹp van 2 lá: Nguyên nhân và cách điều trị

Bạn có thường xuyên cảm thấy khó thở, tim đập nhanh, đặc biệt khi gắng sức? Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của bệnh hẹp van 2 lá. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này và giải đáp những thắc mắc liên quan đến việc điều trị, đặc biệt là những dịch vụ mà bệnh viện Raffles Hospital đang cung cấp.

Hẹp van 2 lá là gì?

Van 2 lá (van nhĩ thất trái) nằm giữa tâm nhĩ trái và tâm thất trái, có nhiệm vụ cho phép máu chảy từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái và ngăn máu chảy ngược trở lại. Khi van 2 lá bị hẹp, nó không thể mở hoàn toàn, gây cản trở dòng máu lưu thông. Điều này khiến tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, lâu dần dẫn đến suy tim và các biến chứng khác.

Mức độ đánh giá hẹp van 2 lá

Để đánh giá mức độ nặng của hẹp van hai lá, các bác sĩ thường dựa vào các thông số siêu âm tim để phân loại tình trạng hẹp. Các tiêu chí đánh giá mức độ hẹp van hai lá được chia thành ba mức độ: nhẹ, vừa, và nặng (khít). Cụ thể, các thông số siêu âm tim sẽ được đo và đối chiếu với các mức độ sau:

Thông số đo đạc trên siêu âm tim	Mức độ hẹp van 2 lá
Chênh áp trung bình qua van hai lá (mmHg)	Nhẹ: < 5 mmHg
	Vừa: 5-10 mmHg
	Nặng (Khít): > 10 mmHg
Áp lực động mạch phổi (mmHg)	Nhẹ: < 30 mmHg
	Vừa: 30 – 50 mmHg
	Nặng (Khít): > 50 mmHg
Diện tích lỗ van hai lá (cm²)	Nhẹ: > 1.5 cm²
	Vừa: 1.0 – 1.5 cm²
	Nặng (Khít): < 1.0 cm²

Giải thích các mức độ:

• Mức độ nhẹ: Chênh áp qua van hai lá dưới 5 mmHg, áp lực động mạch phổi dưới 30 mmHg, và diện tích lỗ van trên 1.5 cm². Đây là tình trạng hẹp van chưa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng tim.
• Mức độ vừa: Chênh áp qua van hai lá từ 5-10 mmHg, áp lực động mạch phổi từ 30-50 mmHg, và diện tích lỗ van từ 1.0 đến 1.5 cm². Mức độ này có thể gây ra các triệu chứng như khó thở hoặc mệt mỏi trong những trường hợp nhất định.
• Mức độ nặng (Khít): Chênh áp qua van hai lá lớn hơn 10 mmHg, áp lực động mạch phổi trên 50 mmHg, và diện tích lỗ van dưới 1.0 cm². Đây là tình trạng hẹp van nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy tim, phù phổi, và cần can thiệp y tế như phẫu thuật hoặc đặt van thay thế.

Nguyên nhân gây hẹp van 2 lá

Hẹp van 2 lá (hay còn gọi là hẹp van mitral) là một tình trạng bệnh lý của tim, trong đó van 2 lá không mở rộng hoàn toàn, gây cản trở dòng máu chảy từ tâm nhĩ trái sang tâm thất trái. Nguyên nhân gây hẹp van hai lá có thể bao gồm:

• Viêm nội tâm mạc do liên cầu (rheumatic fever): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây hẹp van hai lá, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển. Viêm nội tâm mạc do liên cầu có thể xảy ra sau một nhiễm trùng họng do liên cầu khuẩn, làm viêm và tổn thương van tim.
• Biến chứng của viêm nội tâm mạc: Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn có thể gây tổn thương van tim, làm cho van 2 lá trở nên hẹp.
• Lão hóa: Khi tuổi tác tăng, van tim có thể bị xơ hóa, dẫn đến việc van không còn linh hoạt và khó mở rộng hoàn toàn.
• Dị tật bẩm sinh: Một số người có thể sinh ra với cấu trúc van 2 lá bất thường, dẫn đến hẹp van bẩm sinh.
• Canxi hóa van tim: Tình trạng canxi tích tụ trên van tim có thể gây hẹp, đặc biệt là ở những người cao tuổi hoặc có các vấn đề về sức khỏe như bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp.
• Rối loạn mô liên kết: Một số bệnh lý như bệnh Marfan hoặc Ehlers-Danlos có thể ảnh hưởng đến cấu trúc của van tim, gây hẹp van hai lá.

Hẹp van hai lá có thể dẫn đến các triệu chứng như khó thở, mệt mỏi, phù chân, và trong những trường hợp nặng, có thể gây suy tim. Điều trị thường bao gồm thuốc, phẫu thuật hoặc thủ thuật để thay thế hoặc sửa chữa van tim.

Triệu chứng của bệnh hẹp van 2 lá

Bệnh hẹp van 2 lá có thể gây ra một loạt các triệu chứng, đặc biệt là khi tình trạng này tiến triển nặng. Các triệu chứng bao gồm:

• Khó thở (dyspnea): Đây là triệu chứng phổ biến nhất, đặc biệt là khi người bệnh gắng sức hoặc khi nằm. Khó thở có thể do máu không chảy qua van 2 lá đủ nhanh, làm giảm lưu lượng máu tới phổi và cơ thể.
• Mệt mỏi (fatigue): Người bệnh cảm thấy mệt mỏi, đặc biệt là khi thực hiện các hoạt động thể chất nhẹ, do sự giảm cung cấp oxy và dinh dưỡng cho các cơ quan.
• Phù chân (edema): Hẹp van hai lá có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn máu, dẫn đến tích tụ chất lỏng trong cơ thể, đặc biệt là ở chân và mắt cá chân.
• Đau ngực (angina): Một số người có thể cảm thấy đau ngực do thiếu máu cung cấp cho cơ tim. Đau ngực thường xảy ra khi người bệnh thực hiện các hoạt động thể chất.
• Hồi hộp, nhịp tim không đều (palpitations): Hẹp van hai lá có thể làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim, đặc biệt là rung nhĩ (atrial fibrillation), khiến người bệnh cảm thấy nhịp tim đập nhanh hoặc không đều.
• Ho, ho có đờm (cough): Ho có thể xảy ra do dịch lỏng tích tụ trong phổi (phù phổi), khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và có thể ho có đờm.
• Ngất xỉu (syncope): Trong những trường hợp nặng, việc cung cấp máu và oxy không đủ cho não có thể dẫn đến tình trạng ngất xỉu.
• Tiếng thổi van tim (heart murmur): Khi bác sĩ nghe tim, có thể phát hiện ra tiếng thổi đặc trưng do van 2 lá không đóng chặt hoặc bị hẹp.

Biến chứng tiềm ẩn của hẹp van 2 lá

Khi van 2 lá bị hẹp nặng, có thể xuất hiện một số biến chứng nghiêm trọng như:

• Rung nhĩ: Khi các điểm phát nhịp ở tâm nhĩ hoạt động không kiểm soát, nhịp tim trở nên bất thường, gây ảnh hưởng lớn đến chức năng của tim và khả năng cung cấp máu cho cơ thể.
• Hình thành cục máu đông: Rung nhĩ làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông, và khi các cục này di chuyển qua mạch máu, chúng có thể gây tắc nghẽn, dẫn đến tai biến mạch máu não.
• Tăng áp lực động mạch phổi: Sự giảm lưu lượng máu về tâm nhĩ phải sẽ làm tăng áp lực trong động mạch phổi, dẫn đến các vấn đề về tuần hoàn phổi.
• Phù phổi: Khi máu không được lưu thông hiệu quả và không được trao đổi oxy đầy đủ, tình trạng máu bị ứ đọng trong phổi có thể gây phù phổi, làm giảm khả năng hô hấp.
• Suy tim: Khi tim không thể bơm đủ máu đến các cơ quan, sẽ dẫn đến các triệu chứng như khó thở, ho và mệt mỏi, cuối cùng gây suy tim.

Chẩn đoán hẹp van 2 lá

Chẩn đoán hẹp van 2 lá (mitral stenosis) là quá trình xác định tình trạng hẹp của van hai lá trong tim, làm cản trở dòng máu từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Để chẩn đoán hẹp van hai lá, bác sĩ sẽ dựa vào các phương pháp sau:

• Siêu âm tim: Đây là phương pháp chính để xác định tình trạng hẹp van hai lá, giúp bác sĩ đánh giá mức độ và các biến chứng liên quan.
• Siêu âm tim qua thực quản: Giống như nội soi, phương pháp này sử dụng đầu dò được đưa qua thực quản để có hình ảnh chi tiết hơn, đặc biệt trong trường hợp siêu âm qua thành ngực không đủ rõ ràng.
• Điện tâm đồ (ECG): Giúp phát hiện nhịp tim bất thường hoặc rối loạn nhịp, đồng thời có thể cần làm điện tâm đồ gắng sức để đánh giá khả năng đáp ứng của tim dưới tác động của hoạt động thể chất.
• Chụp X-quang ngực: Giúp phát hiện tình trạng phì đại tim và sung huyết phổi, dấu hiệu của suy tim.
• Thông tim: Mặc dù không phải lúc nào cũng cần thiết, nhưng phương pháp này có thể được chỉ định nếu tình trạng bệnh nhân yêu cầu sự đánh giá chính xác hơn về áp lực tim và mức độ tắc nghẽn.

Các phương pháp điều trị hẹp van 2 lá

Hẹp van 2 lá là tình trạng van tim không mở hoàn toàn, gây cản trở dòng máu từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Việc điều trị hẹp van hai lá phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị bao gồm:

Điều trị nội khoa

• Thuốc lợi tiểu: Giúp giảm triệu chứng ứ máu trong phổi hoặc các khu vực khác trong cơ thể.
• Thuốc chống đông máu: Được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân bị rung nhĩ, thuyên tắc hoặc cục máu đông nhĩ trái, giúp ngăn ngừa tình trạng thuyên tắc huyết khối và giảm nguy cơ đột quỵ.
• Thuốc chẹn beta hoặc thuốc chẹn kênh canxi: Có tác dụng làm chậm nhịp tim, hỗ trợ tim bơm máu hiệu quả hơn.
• Thuốc chống loạn nhịp tim: Giúp điều trị rung nhĩ, rối loạn nhịp tim do hẹp van tim.
• Thuốc kháng sinh: Trường hợp hẹp van hai lá do sốt thấp khớp, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh để ngăn ngừa sốt thấp khớp tái phát.

Can thiệp ngoại khoa

• Nong van hai lá bằng bóng qua da: Phương pháp này được áp dụng cho bệnh nhân trẻ, có van hai lá hẹp trung bình đến nặng, có hình thái van phù hợp, không có huyết khối trong nhĩ trái, không có hở van hai lá nặng kèm theo. Bác sĩ sẽ sử dụng ống thông luồn qua tĩnh mạch người bệnh đến tim, sau đó bơm căng bóng để tách các mép van bị hẹp ra, giúp cải thiện lưu lượng máu qua van. Phương pháp này có tỷ lệ thành công cao, ít gây ra biến chứng và thời gian nằm viện ngắn.
• Phẫu thuật sửa van hai lá: Được chỉ định khi phương pháp nong van không khả thi hoặc không hiệu quả. Mục tiêu là tách các cánh van dính lại với nhau để cải thiện chức năng van. Tuy nhiên, phẫu thuật sửa van thường dẫn đến kết quả tốt nhưng có nguy cơ của một cuộc phẫu thuật lớn và thời gian hồi phục lâu hơn.
• Phẫu thuật thay van hai lá: Được thực hiện khi van bị hư hỏng nghiêm trọng, không thể sửa chữa. Van tim nhân tạo có thể được sử dụng để thay thế, bao gồm van cơ học hoặc van sinh học. Cả hai loại van này đều có thể hình thành nên cục máu đông, tuy nhiên, nếu sử dụng van sinh học thì nguy cơ xuất hiện máu đông thường ít hơn, thường chỉ uống thuốc kháng đông 3 tháng sau mổ. Nếu bệnh nhân được thay van cơ học thì phải dùng thuốc chống đông loại kháng vitamin K suốt đời.

Phòng ngừa bệnh hẹp van 2 lá

Hẹp van 2 lá là tình trạng van tim không mở hoàn toàn, gây cản trở dòng máu từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Việc phòng ngừa bệnh hẹp van hai lá chủ yếu tập trung vào việc ngăn ngừa nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt là sốt thấp khớp. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Điều trị viêm họng do liên cầu khuẩn kịp thời: Khi bị viêm họng, cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Việc sử dụng kháng sinh theo chỉ định giúp tiêu diệt vi khuẩn liên cầu khuẩn, ngăn ngừa biến chứng sốt thấp khớp.
• Chế độ ăn uống cân đối: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, muối và đường tinh luyện.
• Tập thể dục đều đặn: Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga để tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Tránh hút thuốc và sử dụng rượu bia: Hút thuốc và uống rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm hẹp van hai lá.
• Quản lý bệnh tăng huyết áp: Tăng huyết áp có thể làm tăng áp lực lên van hai lá, dẫn đến hẹp van. Cần theo dõi và điều trị huyết áp theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Điều trị các bệnh tự miễn: Các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống hay viêm đa khớp dạng thấp có thể gây hẹp van hai lá. Việc điều trị kịp thời và hiệu quả các bệnh này giúp ngăn ngừa biến chứng.
• Kiểm tra tim mạch định kỳ: Việc thăm khám định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về tim mạch, bao gồm hẹp van hai lá, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

Raffles Hospital: Lựa chọn hàng đầu cho điều trị hẹp van 2 lá

Raffles Hospital là một bệnh viện tư nhân hàng đầu tại Singapore, nổi tiếng với chất lượng dịch vụ y tế đẳng cấp quốc tế, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến. Bệnh viện cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện, bao gồm chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa các bệnh lý tim mạch, trong đó có hẹp van 2 lá.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital để điều trị?

• Đội ngũ bác sĩ tim mạch giàu kinh nghiệm: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ tim mạch hàng đầu, được đào tạo chuyên sâu và có nhiều năm kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị hẹp van 2 lá.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc y tế tiên tiến, bao gồm máy siêu âm tim, máy chụp cộng hưởng từ (MRI), máy chụp cắt lớp vi tính (CT), phòng mổ hiện đại… giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Phương pháp điều trị tiên tiến: Raffles Hospital áp dụng các phương pháp điều trị hẹp van hai lá tiên tiến nhất, bao gồm cả điều trị nội khoa, can thiệp nong van và phẫu thuật thay van tim.
• Dịch vụ chăm sóc tận tâm: Bệnh viện chú trọng đến việc chăm sóc bệnh nhân một cách toàn diện, từ khâu tư vấn, chẩn đoán, điều trị đến phục hồi chức năng. Đội ngũ nhân viên y tế tận tâm, chu đáo, luôn sẵn sàng hỗ trợ bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị.

Quy trình khám và điều trị tại Raffles Hospital

• Đặt lịch hẹn: Bạn có thể liên hệ với bệnh viện qua điện thoại, email hoặc website để đặt lịch hẹn khám với bác sĩ tim mạch.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng và thực hiện các xét nghiệm cần thiết như nghe tim, đo huyết áp.
• Chẩn đoán hình ảnh: Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim, điện tâm đồ, chụp X-quang tim phổi sẽ được thực hiện để đánh giá tình trạng van tim.
• Lựa chọn phương pháp điều trị: Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn, bao gồm điều trị nội khoa, can thiệp nong van hoặc phẫu thuật.
• Điều trị và theo dõi: Bệnh nhân sẽ được điều trị theo phác đồ của bác sĩ và được theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình điều trị.

Ưu điểm của việc điều trị bệnh hẹp van 2 lá tại Raffles Hospital

• Tỷ lệ thành công cao: Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại và phương pháp điều trị tiên tiến, Raffles Hospital mang đến tỷ lệ thành công cao trong điều trị hẹp van hai lá.
• Thời gian phục hồi nhanh: Bệnh viện áp dụng các kỹ thuật phẫu thuật ít xâm lấn, giúp giảm thiểu đau đớn và rút ngắn thời gian phục hồi cho bệnh nhân.
• Chi phí hợp lý: Mặc dù là bệnh viện tư nhân, nhưng Raffles Hospital cung cấp dịch vụ với chi phí hợp lý, phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân.
• Dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp: Bệnh viện có đội ngũ nhân viên chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, hỗ trợ bệnh nhân trong mọi vấn đề liên quan đến điều trị và lưu trú.

Thông tin liên hệ Raffles Hospital

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp vấn đề về hẹp van 2 lá, hãy liên hệ với Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị bởi đội ngũ bác sĩ tim mạch hàng đầu.

Raffles Hospital Singapore

• Address: 585 North Bridge Road Raffles Hospital, Singapore 188770
• Hotline: +65.9838.1421
• Email: vietnam@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Phòng Khám đa khoa Raffles Medical TP. Hồ Chí Minh

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Võ Thị Sáu, Q3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 0912.175.162
• Email: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Phòng Khám đa khoa Raffles Medical Hà Nội

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Hà Nội
• Hotline: 0941.978.228
• Email: hanoi@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Lời kết

Hẹp van 2 lá không còn là căn bệnh quá đáng sợ nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Raffles Hospital luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn, mang đến những giải pháp điều trị hiệu quả và an toàn. Hãy chủ động khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời.