Đau khớp: Nguyên nhân & cách điều trị hiệu quả

Cơn đau ở khớp là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Cơn đau âm ỉ, dai dẳng ở các khớp không chỉ gây khó chịu, hạn chế vận động mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống. Vậy đau khớp là gì? Nguyên nhân do đâu? Làm sao để điều trị hiệu quả? Bài viết Raffles Hospital này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và những thông tin hữu ích nhất về tình trạng đau nhức khớp.

Đau khớp là gì?

Đau khớp là trạng thái khó chịu, đau nhức hoặc viêm xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào thuộc khớp, bao gồm sụn, xương, dây chằng, gân, hoặc cơ bắp. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, thuật ngữ này thường được dùng để chỉ các vấn đề viêm khớp hoặc đau do viêm trong khớp.

Cơn đau ở khớp có thể biểu hiện từ mức độ nhẹ, chỉ gây nhức mỏi sau một số hoạt động cụ thể, đến mức độ nặng, làm hạn chế vận động và gây đau đớn nghiêm trọng, đặc biệt khi thực hiện các động tác mạnh.

Phân loại đau khớp

Đau đa khớp:

• Tình trạng nhiều khớp bị tổn thương, xảy ra tại các thời điểm khác nhau.
• Được phân chia thành:
  • Tổn thương vài khớp: Gây ảnh hưởng đến tối đa 4 khớp.
  • Tổn thương đa khớp: Ảnh hưởng đến hơn 4 khớp.

Đau đơn khớp:

• Là cảm giác đau nhức xuất hiện trong hoặc xung quanh một khớp cụ thể, thường do viêm khớp gây ra.
• Tình trạng viêm này có thể dẫn đến hiện tượng tích tụ dịch trong khớp (tràn dịch khớp), kèm theo các biểu hiện như sưng, nóng, đỏ bất thường. Trong trường hợp có tràn dịch, cần được kiểm tra kịp thời để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng.
• Đau đơn khớp cấp tính đôi khi có liên quan đến các rối loạn gây đau đa khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, và có thể là dấu hiệu khởi phát của viêm đa khớp, như viêm khớp vảy nến hoặc viêm khớp dạng thấp.

Triệu chứng đau khớp

Đau khớp là triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh lý khác nhau, với các biểu hiện thường gặp như:

• Đau ở khớp: Cơn đau xuất hiện khi vận động và có thể giảm khi nghỉ ngơi. Đau thường tăng vào ban đêm hoặc khi thời tiết thay đổi.
• Cứng khớp: Khó khăn trong việc cử động khớp, đặc biệt vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc sau thời gian dài không vận động. Thời gian cứng khớp thường kéo dài dưới 30 phút.
• Sưng và đỏ khớp: Vùng da quanh khớp bị viêm có thể sưng, nóng và đỏ, do phản ứng viêm gây ra.
• Giảm khả năng vận động: Hạn chế trong việc di chuyển khớp, gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
• Biến dạng khớp: Trong trường hợp nặng, khớp có thể bị biến dạng, ảnh hưởng đến chức năng và thẩm mỹ.
• Các triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi, sốt nhẹ, sụt cân hoặc phát ban có thể kèm theo, đặc biệt trong các bệnh viêm khớp mạn tính. 

Nguyên nhân gây đau khớp

Đau khớp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các yếu tố bên ngoài và bên trong cơ thể. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

• Thoái hóa khớp: Là nguyên nhân phổ biến nhất gây cơn đau ở khớp, đặc biệt ở người cao tuổi. Sụn khớp bị mòn theo thời gian, làm giảm khả năng bôi trơn khớp và gây ra đau đớn.
• Viêm khớp dạng thấp: Đây là một bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công các khớp, gây viêm, sưng và đau.
• Gút: Là bệnh do sự tích tụ của acid uric trong khớp, thường xảy ra ở khớp ngón chân cái. Nó gây ra cơn đau dữ dội và sưng.
• Chấn thương: Các tai nạn, va đập, hoặc hoạt động thể thao có thể gây tổn thương cho các khớp, làm chúng bị đau và viêm.
• Nhiễm trùng khớp: Các vi khuẩn hoặc virus có thể xâm nhập vào khớp, gây viêm và đau, tình trạng này gọi là viêm khớp nhiễm trùng.
• Bệnh lý tự miễn: Các bệnh như lupus ban đỏ hệ thống hoặc bệnh xơ cứng bì có thể gây viêm và đau ở khớp do hệ miễn dịch tấn công mô khớp.
• Viêm bao hoạt dịch: Khi bao hoạt dịch (túi chứa chất lỏng giúp giảm ma sát giữa các khớp) bị viêm, sẽ gây đau và hạn chế cử động khớp.
• Thừa cân hoặc béo phì: Cân nặng quá mức tạo áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, dẫn đến đau và thoái hóa khớp sớm.
• Tuổi tác: Với tuổi tác, các khớp và sụn bị hao mòn tự nhiên, làm tăng nguy cơ đau ở khớp.
• Lối sống ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất có thể làm yếu cơ và giảm tính linh hoạt của khớp, dẫn đến đau và cứng khớp.
• Yếu tố di truyền: Một số bệnh khớp, như viêm khớp dạng thấp hoặc thoái hóa khớp, có thể di truyền trong gia đình, làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Ai có nguy cơ mắc phải đau khớp?

Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng đau khớp, nhưng những người lớn tuổi hoặc đang mắc các bệnh lý về xương khớp có nguy cơ cao hơn. Cơn đau ở khớp thường xuất hiện khi các khớp phải chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài hoặc do sự lão hóa tự nhiên của cơ thể.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc đau khớp

Một số yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ mắc phải tình trạng đau ở khớp, bao gồm:

• Công việc lao động tay chân kéo dài: Những người làm việc liên tục bằng tay hoặc thực hiện các công việc đòi hỏi nhiều sức lực có thể dễ dàng gặp phải tổn thương khớp.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh lý về xương khớp, nguy cơ mắc bệnh này sẽ cao hơn.
• Tuổi tác: Khi tuổi càng cao, các khớp càng dễ bị thoái hóa và đau đớn hơn.
• Giới tính: Phụ nữ thường có nguy cơ mắc đau ở khớp cao hơn nam giới, đặc biệt là khi bước vào độ tuổi mãn kinh.
• Tổn thương khớp trước đó: Những người đã từng bị thương ở khớp có nguy cơ cao hơn bị đau tái phát tại vị trí đó.
• Béo phì: Cân nặng quá mức gây áp lực lớn lên các khớp, đặc biệt là các khớp lớn như đầu gối, hông và cột sống, dẫn đến nguy cơ đau ở khớp cao hơn.

Cách thức xét nghiệm và chẩn đoán tình trạng đau khớp

Để chẩn đoán tình trạng đau khớp, bác sĩ thường sử dụng một số phương pháp xét nghiệm và kiểm tra lâm sàng để xác định nguyên nhân và mức độ tổn thương. Dưới đây là các cách thức thường được áp dụng:

Khám lâm sàng

• Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng khớp bị đau, bao gồm sự sưng tấy, đỏ, cứng, và giới hạn phạm vi chuyển động.
• Hỏi về lịch sử bệnh lý của bệnh nhân, các triệu chứng như đau khi di chuyển, thời gian đau kéo dài, và các yếu tố tác động đến cơn đau.
• Thực hiện các bài kiểm tra cơ bản để đánh giá khả năng di chuyển của khớp và tìm ra những điểm đau nhức.

Xét nghiệm máu

• Xét nghiệm viêm: Các chỉ số như tốc độ lắng máu (ESR) và C-reactive protein (CRP) có thể giúp đánh giá mức độ viêm trong cơ thể, thường được chỉ ra trong các bệnh viêm khớp như viêm khớp dạng thấp.
• Xét nghiệm kháng thể: Các xét nghiệm tìm kiếm kháng thể tự miễn có thể giúp xác định các bệnh lý tự miễn như lupus hay viêm khớp dạng thấp.

Chẩn đoán hình ảnh

• X-quang: Được sử dụng để phát hiện các dấu hiệu của tổn thương xương, như thoái hóa khớp, gãy xương, hay sự hình thành gai xương.
• Siêu âm: Giúp phát hiện tình trạng viêm khớp, tụ dịch trong khớp, hoặc tổn thương sụn và các mô mềm.
• MRI (Chụp cộng hưởng từ): Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh rất hiệu quả trong việc phát hiện tổn thương mô mềm, chẳng hạn như sụn, dây chằng, gân, hoặc viêm trong các khớp.
• CT scan (Chụp cắt lớp vi tính): Được sử dụng khi cần đánh giá chi tiết hơn về các vấn đề ở khớp và xương.

Chọc hút dịch khớp

• Nếu có dấu hiệu sưng tấy hoặc viêm trong khớp, bác sĩ có thể chỉ định chọc hút dịch khớp để xét nghiệm. Phân tích dịch khớp có thể giúp phát hiện vi khuẩn, tinh thể urat (trong bệnh gout), hoặc dấu hiệu của các bệnh viêm khớp.

Nội soi khớp

• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp nội soi khớp (arthroscopy) để nhìn thấy bên trong khớp và đánh giá tổn thương. Đây là một phương pháp xâm lấn nhẹ giúp chẩn đoán chính xác hơn về tình trạng khớp.

Các phương pháp điều trị hiệu quả cho cơn đau khớp

Đau khớp có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là các phương pháp điều trị hiệu quả cho cả đau đơn khớp và đau đa khớp:

Đau đơn khớp

Điều trị tổng thể:

• Điều trị rối loạn cơ bản: Cần xác định chính xác nguyên nhân gây đau ở khớp (như nhiễm khuẩn, viêm khớp, chấn thương…) để điều trị tận gốc.
• Thuốc kháng sinh: Được chỉ định khi có nghi ngờ viêm khớp cấp tính do nhiễm khuẩn. Thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch được sử dụng càng sớm càng tốt để ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng.

Điều trị triệu chứng:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm đau và viêm hiệu quả, đặc biệt đối với các trường hợp viêm khớp.
• Paracetamol: Là lựa chọn an toàn hơn cho những cơn đau không do viêm, đặc biệt với bệnh nhân có tiền sử bệnh dạ dày hoặc những ai cần tránh tác dụng phụ của NSAIDs.

Điều trị hỗ trợ:

• Cố định khớp: Dùng nẹp hoặc đai để ổn định khớp bị tổn thương, giảm đau và hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Liệu pháp nhiệt hoặc lạnh: Chườm nóng hoặc lạnh giúp giảm sưng, viêm và cải thiện tuần hoàn máu tại vùng khớp đau.
• Vật lý trị liệu: Sau khi các triệu chứng cấp tính đã thuyên giảm, vật lý trị liệu giúp tăng phạm vi vận động và tăng cường các cơ xung quanh khớp, từ đó phục hồi chức năng khớp.

Đau đa khớp

Điều trị bệnh nền:

• Điều trị bệnh lý viêm hệ thống: Nếu nguyên nhân của tình trạng đau nhức khớp là bệnh lý viêm hệ thống (như viêm khớp dạng thấp, lupus…), bệnh nhân có thể được chỉ định thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc kháng sinh tùy thuộc vào chẩn đoán cụ thể.

Điều trị triệu chứng:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm viêm và đau, đặc biệt hiệu quả trong các trường hợp viêm khớp.
• Paracetamol: Là lựa chọn an toàn hơn khi đau không do viêm.

Điều trị hỗ trợ:

• Cố định khớp: Sử dụng nẹp hoặc băng ép để giảm đau và hỗ trợ ổn định khớp.
• Chườm nóng hoặc lạnh: Giúp giảm đau, sưng và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Vận động và vật lý trị liệu:

• Đối với bệnh nhân viêm đa khớp mạn tính, việc duy trì vận động đều đặn là rất quan trọng để duy trì chức năng khớp và ngăn ngừa cứng khớp, teo cơ thứ phát. Các bài tập thể dục nhẹ nhàng và vật lý trị liệu giúp tăng cường sự linh hoạt của khớp và cải thiện khả năng vận động.

Những thói quen lành mạnh giúp hạn chế cơn đau khớp

Để giảm thiểu và ngăn ngừa cơn đau khớp, việc duy trì các thói quen lành mạnh là rất quan trọng. Dưới đây là một số thói quen giúp bảo vệ sức khỏe khớp và hạn chế cơn đau:

Chế độ sinh hoạt

• Tuân thủ đầy đủ hướng dẫn điều trị từ bác sĩ và không quên thăm khám định kỳ hoặc khi có dấu hiệu bất thường trong quá trình điều trị.
• Thừa cân có thể gây thêm áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp chịu trọng lực. Việc giảm cân không chỉ giúp cải thiện khả năng vận động mà còn hạn chế nguy cơ chấn thương khớp trong tương lai.
• Tập thể dục thường xuyên giúp giữ cho các khớp dẻo dai, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra sau thời gian dài ít vận động.
• Sử dụng liệu pháp chườm nóng hoặc lạnh có thể làm giảm cơn đau do viêm khớp và mang lại cảm giác dễ chịu.
• Các thiết bị hỗ trợ như gậy chống, lót giày, khung tập đi, bệ ngồi toilet nâng cao giúp bảo vệ khớp và cải thiện khả năng thực hiện các công việc hàng ngày.
• Duy trì chế độ ăn uống hợp lý, tập luyện điều độ và kiểm soát cân nặng phù hợp giúp hỗ trợ sức khỏe khớp lâu dài.
• Lối sống tích cực và giảm căng thẳng có thể giúp khớp hoạt động hiệu quả hơn. Hãy tránh làm việc quá sức hoặc tập luyện quá mức.
• Các hoạt động như yoga, đi bộ hay massage giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và xương khớp, đồng thời mang lại cảm giác thư giãn cho cơ thể và tinh thần.
• Tránh xa thuốc lá và các chất kích thích có thể gây hại cho sức khỏe, bao gồm cả các khớp.
• Mặc dù kết quả nghiên cứu chưa rõ ràng, việc bổ sung Chondroitin và Glucosamine có thể giúp giảm đau nhẹ do viêm xương khớp.
• Dầu cá có thể làm giảm các triệu chứng của một số loại viêm khớp, nhưng trước khi sử dụng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến thuốc điều trị.
• Các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng, kết hợp với yoga và thái cực quyền, có thể giúp cải thiện sự linh hoạt của khớp và phạm vi chuyển động.
• Massage nhẹ nhàng khớp bị đau giúp tăng cường lưu thông máu, làm ấm khớp và giảm đau tạm thời.

Chế độ dinh dưỡng

• Tránh uống rượu bia và hạn chế sử dụng caffeine để bảo vệ sức khỏe khớp.
• Một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm vitamin và khoáng chất, là rất quan trọng cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của khớp.
• Giảm lượng chất béo bão hòa và mỡ động vật, thay vào đó là tăng cường protein từ cá và các loại thịt khác. Đồng thời, hạn chế ăn mặn vì có thể làm tăng tốc quá trình thoái hóa xương khớp.
• Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi và sữa chua để tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Vitamin D và K, có trong các thực phẩm như trứng, cá, đậu nành và rau cải xoăn, đặc biệt quan trọng đối với bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan đến xương khớp.
• Bổ sung calci từ các thực phẩm như hải sản, chuối và sữa giúp xương chắc khỏe và làm chậm tiến trình thoái hóa cơ xương khớp.

Phương pháp giảm thiểu nguy cơ đau khớp hiệu quả

Để ngăn ngừa đau khớp, bạn có thể áp dụng một số thói quen và phương pháp sau đây:

• Tránh làm việc quá sức trong thời gian dài. Hãy lập kế hoạch làm việc hợp lý và đảm bảo có thời gian nghỉ ngơi giữa các giờ làm việc để tránh căng thẳng kéo dài.
• Không nên duy trì một tư thế trong thời gian quá lâu. Hãy đứng lên, di chuyển và thư giãn các cơ sau mỗi 1-2 giờ làm việc liên tục để giảm thiểu căng thẳng cho khớp.
• Chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm thực phẩm tươi ngon, giàu vitamin, khoáng chất và dinh dưỡng, rất quan trọng để duy trì sức khỏe xương khớp. Hạn chế các món ăn chiên xào, thực phẩm chứa nhiều chất béo và tinh bột tinh luyện, cũng như tránh rượu bia và các chất kích thích.
• Thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức khỏe tổng thể. Chọn những môn thể thao và cường độ luyện tập phù hợp với thể trạng của mình để giúp máu huyết lưu thông tốt và xương khớp luôn dẻo dai. Đừng quên khởi động kỹ trước khi bắt đầu luyện tập.
• Duy trì cân nặng hợp lý cho độ tuổi và giới tính. Tăng cân quá mức có thể tạo áp lực lên cột sống, dẫn đến các vấn đề như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, và chèn ép các rễ thần kinh, gây đau nhức và hạn chế vận động.

Khám và điều trị đau khớp hiệu quả cùng Raffles Hospital

Bạn đang bị đau khớp hành hạ, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt và công việc? Bạn mong muốn tìm kiếm một địa chỉ khám chữa bệnh uy tín, chất lượng với đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm? Raffles Hospital là lựa chọn lý tưởng dành cho bạn.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đầu ngành: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, luôn cập nhật những kiến thức và phương pháp điều trị mới nhất.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, tiên tiến bậc nhất, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả các bệnh lý về khớp.
• Phương pháp điều trị đa dạng: Kết hợp hài hòa giữa phương pháp điều trị nội khoa (thuốc), ngoại khoa (phẫu thuật), vật lý trị liệu và phục hồi chức năng, mang lại hiệu quả điều trị tối ưu cho từng bệnh nhân.
• Dịch vụ chăm sóc tận tâm: Raffles Hospital luôn đặt người bệnh làm trung tâm, cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện, chu đáo và tận tâm, giúp người bệnh an tâm điều trị.

Phương pháp điều trị đau khớp tại Raffles Hospital

Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ đau ở khớp, các bác sĩ tại Raffles Hospital sẽ đưa ra phác đồ điều trị cá nhân hóa, phù hợp với từng bệnh nhân. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Nội khoa: Sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, thuốc điều trị bệnh lý nền (thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, gout…).
• Vật lý trị liệu: Các bài tập phục hồi chức năng, liệu pháp nhiệt, điện trị liệu… giúp giảm đau, cải thiện vận động.
• Phẫu thuật: Trong trường hợp đau ở khớp nặng, không đáp ứng với điều trị nội khoa và vật lý trị liệu, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật (thay khớp, nội soi khớp…).
• Thay đổi lối sống: Tư vấn về chế độ dinh dưỡng, luyện tập và các biện pháp hỗ trợ khác để kiểm soát đau ở khớp hiệu quả.

Ưu điểm của việc điều trị tại Raffles Hospital

• Chẩn đoán chính xác: Nhờ hệ thống trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, Raffles Hospital đảm bảo chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ cơn đau ở khớp.
• Điều trị hiệu quả: Phác đồ điều trị cá nhân hóa, kết hợp đa dạng phương pháp, giúp kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
• An toàn tuyệt đối: Quy trình khám chữa bệnh đạt chuẩn quốc tế, đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh.
• Tiết kiệm thời gian: Dịch vụ chuyên nghiệp, quy trình khám chữa bệnh nhanh chóng, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian và công sức.

Thông tin liên hệ

Để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia về đau khớp tại Raffles Hospital, vui lòng liên hệ:

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Lời kết

Đau khớp không còn là nỗi lo khi bạn lựa chọn Raffles Hospital là người bạn đồng hành tin cậy trên hành trình chăm sóc sức khỏe. Với phương châm đặt sức khỏe bệnh nhân lên hàng đầu, chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ y tế chất lượng cao, giúp bạn đẩy lùi cơn đau ở khớp, lấy lại sự linh hoạt và niềm vui trong cuộc sống.