Dấu hiệu thoái hóa cột sống và cách kiểm soát

Cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực và thói quen ít vận động khiến dấu hiệu thoái hóa cột sống ngày càng phổ biến ở nhiều độ tuổi. Cùng Raffles Hospital tìm hiểu về những dấu hiệu này để nhận biết sớm và có biện pháp phòng ngừa, điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe xương khớp của bản thân và những người thân yêu.

Tìm hiểu về thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống là một tình trạng bệnh lý liên quan đến sự thoái hóa hoặc tổn thương của các cấu trúc trong cột sống, bao gồm đĩa đệm, sụn, khớp, dây chằng và xương. Đây là một trong những bệnh lý phổ biến nhất liên quan đến hệ thống xương khớp, đặc biệt ở những người lớn tuổi hoặc những người làm việc trong môi trường lao động nặng nhọc, ít vận động hoặc ngồi sai tư thế trong thời gian dài.

Nguyên nhân gây thoái hóa cột sống

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống, bao gồm:

• Tuổi tác: Lão hóa là nguyên nhân chính làm suy giảm khả năng tái tạo sụn và đĩa đệm.
• Thói quen sinh hoạt: Ngồi sai tư thế, mang vác nặng, hoặc ít vận động đều góp phần gây áp lực lên cột sống.
• Chấn thương: Những tổn thương từ tai nạn hoặc hoạt động thể thao có thể gây thoái hóa sớm.
• Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có tiền sử thoái hóa cột sống, nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.
• Bệnh lý khác: Một số bệnh như viêm khớp dạng thấp hoặc thoát vị đĩa đệm cũng có thể dẫn đến thoái hóa cột sống.

Các dấu hiệu thoái hóa cột sống thường gặp

Dấu hiệu thoái hóa cột sống rất đa dạng, tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

Dấu hiệu đau

• Đau âm ỉ hoặc dữ dội: Cơn đau có thể xuất hiện ở vùng cổ, lưng, thắt lưng.
• Tính chất cơ học: Đau tăng lên khi vận động, mang vác nặng, ho, hắt hơi và giảm khi nghỉ ngơi.
• Lan tỏa: Đau có thể lan xuống mông, chân (thoái hóa cột sống thắt lưng) hoặc lan lên vai gáy, cánh tay (thoái hóa cột sống cổ).

Dấu hiệu hạn chế vận động

• Cứng khớp: Cột sống khó cử động, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
• Hạn chế vận động: Khó khăn khi cúi, xoay người, ngửa cổ.
• Cảm giác “lục cục” khi vận động cột sống.

Các dấu hiệu khác

• Tê bì, yếu cơ: Ở tay, chân, ngón tay, ngón chân do dây thần kinh bị chèn ép.
• Mất phối hợp vận động: Khó khăn trong việc giữ thăng bằng, đi lại.
• Biến dạng cột sống: Gây gù, vẹo cột sống.
• Rối loạn đại tiểu tiện: Trong trường hợp thoái hóa cột sống chèn ép tủy sống.

Dấu hiệu thoái hóa cột sống theo vị trí

Các dấu hiệu thoái hóa cột sống có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí bị ảnh hưởng trên cột sống. Dưới đây là các dấu hiệu đặc trưng theo từng vị trí:

Dấu hiệu thoái hóa cột sống cổ

Vị trí ảnh hưởng: Các đốt sống cổ (C1–C7).

• Đau cổ: Đau âm ỉ hoặc đau nhói ở vùng cổ, có thể lan xuống vai và cánh tay.
• Cứng cổ: Khó khăn khi xoay, ngửa hoặc cúi cổ.
• Đau đầu: Đau ở vùng sau đầu hoặc lan ra trán, thái dương.
• Tê bì tay: Tê, châm chích hoặc yếu ở cánh tay, bàn tay, ngón tay.
• Chóng mặt: Do chèn ép mạch máu dẫn đến thiếu máu não.
• Tiếng kêu bất thường: Khi xoay cổ, có thể nghe thấy tiếng lạo xạo hoặc lách cách.

Dấu hiệu thoái hóa cột sống lưng giữa (ngực)

Vị trí ảnh hưởng: Các đốt sống ngực (T1–T12).

• Đau vùng lưng giữa: Đau âm ỉ, kéo dài ở giữa lưng, thường bị nhầm với đau cơ.
• Đau lan sang xương sườn: Đau lan tỏa ra hai bên ngực hoặc sườn.
• Hạn chế vận động: Khó khăn khi xoay người hoặc hít thở sâu.
• Cảm giác tê: Có thể xuất hiện tê bì ở vùng ngực hoặc bụng nếu dây thần kinh bị chèn ép.

Dấu hiệu thoái hóa cột sống thắt lưng

Vị trí ảnh hưởng: Các đốt sống thắt lưng (L1–L5).

• Đau thắt lưng: Đau âm ỉ hoặc đau nhói ở vùng thắt lưng, tăng lên khi ngồi lâu, cúi hoặc mang vác nặng.
• Đau lan xuống chân: Đau lan dọc theo dây thần kinh tọa, từ mông xuống đùi, bắp chân, thậm chí đến bàn chân.
• Tê bì hoặc yếu chân: Tê hoặc mất cảm giác ở chân, gây khó khăn khi đi lại.
• Cứng thắt lưng: Khó khăn khi cúi người, đứng thẳng hoặc xoay người.
• Hạn chế vận động: Các hoạt động hàng ngày như cúi, nhấc đồ hoặc ngồi lâu trở nên khó khăn.

Thoái hóa toàn bộ cột sống

Vị trí ảnh hưởng: Gồm cả đốt sống cổ, lưng và thắt lưng.

• Đau toàn cột sống: Đau lan tỏa khắp các đoạn cột sống.
• Cứng cột sống: Hạn chế vận động nghiêm trọng, đặc biệt vào buổi sáng.
• Biến dạng cột sống: Gù lưng, vẹo cột sống hoặc mất đường cong tự nhiên.
• Đau mãn tính: Cơn đau kéo dài, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.

Các dấu hiệu thoái hóa cột sống theo vị trí có thể trùng lặp, đặc biệt khi bệnh nhân bị thoái hóa nhiều vùng cùng lúc. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào kể trên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Các giai đoạn của thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống là một quá trình tiến triển qua nhiều giai đoạn, với mức độ tổn thương và triệu chứng tăng dần theo thời gian. Việc nhận biết các giai đoạn này giúp xác định phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. Dưới đây là các giai đoạn chính của thoái hóa cột sống:

Giai đoạn 1: Thoái hóa nhẹ

• Đặc điểm: Ở giai đoạn đầu, các cấu trúc như đĩa đệm và khớp bắt đầu lão hóa, nhưng chưa gây ra triệu chứng rõ rệt. Người bệnh thường không cảm thấy đau hoặc chỉ có cảm giác khó chịu nhẹ.
• Phương pháp điều trị: Khuyến khích vận động nhẹ nhàng, duy trì tư thế đúng và tránh các hoạt động gây áp lực lên cột sống. Việc tập luyện thể dục đều đặn và chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp làm chậm quá trình thoái hóa.

Giai đoạn 2: Thoái hóa trung bình

• Đặc điểm: Đĩa đệm bắt đầu hẹp lại, cột sống mất dần độ cong sinh lý, dẫn đến hạn chế trong chuyển động và thay đổi tư thế. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhẹ và cứng cột sống, đặc biệt sau khi ngồi hoặc đứng lâu.
• Phương pháp điều trị: Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm theo chỉ định của bác sĩ. Kết hợp với vật lý trị liệu để tăng cường cơ bắp và cải thiện khả năng vận động. Tránh các hoạt động nặng và duy trì lối sống lành mạnh.

Giai đoạn 3: Thoái hóa nặng

• Đặc điểm: Cột sống bị biến dạng rõ rệt, đĩa đệm hẹp đáng kể, xuất hiện gai xương và có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm. Triệu chứng bao gồm đau lưng hoặc cổ liên tục, tê bì tay chân, giảm chiều cao và hạn chế nghiêm trọng trong vận động.
• Phương pháp điều trị: Ngoài việc sử dụng thuốc, cần áp dụng các biện pháp vật lý trị liệu chuyên sâu. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để giải quyết các biến chứng như thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép dây thần kinh.

Giai đoạn 4: Thoái hóa rất nặng

• Đặc điểm: Đĩa đệm và các cấu trúc cột sống bị hư hại nghiêm trọng, dẫn đến biến dạng cột sống, mất khả năng vận động và đau đớn liên tục. Người bệnh có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như teo cơ, rối loạn chức năng thần kinh và mất kiểm soát tiểu tiện.
• Phương pháp điều trị: Phẫu thuật thường được xem xét để khắc phục các tổn thương nghiêm trọng. Sau phẫu thuật, cần thực hiện chương trình phục hồi chức năng toàn diện để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Lợi ích khi nhận biết sớm dấu hiệu thoái hóa cột sống

Nhận biết sớm dấu hiệu thoái hóa cột sống mang lại nhiều lợi ích quan trọng, giúp bạn có thể can thiệp kịp thời và giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe. Dưới đây là một số lợi ích khi phát hiện sớm bệnh lý này:

• Giảm thiểu cơn đau và khó chịu: Khi thoái hóa cột sống được phát hiện sớm, bạn có thể áp dụng các biện pháp điều trị như vật lý trị liệu, thuốc giảm đau, hoặc thay đổi lối sống để giảm đau và khó chịu, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng: Thoái hóa cột sống có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, chèn ép thần kinh, hoặc thậm chí là mất khả năng vận động. Việc phát hiện sớm giúp ngừng hoặc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh, ngăn ngừa các biến chứng này.
• Cải thiện khả năng vận động: Khi bệnh được phát hiện và điều trị kịp thời, khả năng vận động của bạn sẽ không bị ảnh hưởng nhiều. Các bài tập và phương pháp điều trị có thể giúp duy trì sự linh hoạt và giảm thiểu sự hạn chế trong các hoạt động hàng ngày.
• Tăng hiệu quả điều trị: Việc điều trị sớm có thể giúp các phương pháp như thuốc, vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật đạt hiệu quả cao hơn. Điều này giúp bạn tránh phải sử dụng các biện pháp can thiệp phức tạp hoặc tốn kém sau này.
• Tăng chất lượng cuộc sống: Phát hiện sớm và điều trị đúng cách giúp bạn duy trì cuộc sống khỏe mạnh và năng động hơn, giảm thiểu ảnh hưởng của bệnh lý lên công việc và các hoạt động xã hội.
• Giảm chi phí điều trị lâu dài: Việc phát hiện và điều trị bệnh sớm có thể giảm thiểu chi phí y tế dài hạn, vì các phương pháp điều trị sẽ ít tốn kém hơn so với khi bệnh đã tiến triển nghiêm trọng.

Cần làm gì khi cảm nhận dấu hiệu thoái hóa cột sống?

Khi cảm nhận dấu hiệu thoái hóa cột sống, việc hành động sớm và đúng cách sẽ giúp giảm thiểu các vấn đề sức khỏe và duy trì chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những điều bạn cần làm khi gặp phải dấu hiệu thoái hóa cột sống:

Thăm khám bác sĩ chuyên khoa

• Tư vấn y tế: Đầu tiên, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa (như bác sĩ cơ xương khớp) để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng của bạn và đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp.
• Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang, MRI hoặc CT scan để xác định mức độ thoái hóa và tìm ra các vấn đề liên quan như thoát vị đĩa đệm, chèn ép thần kinh, v.v.

Điều chỉnh lối sống

• Tập thể dục đều đặn: Các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội hoặc các bài tập kéo giãn có thể giúp cải thiện sự linh hoạt của cột sống và giảm đau.
• Duy trì tư thế đúng: Đảm bảo bạn luôn duy trì tư thế đúng khi ngồi, đứng và làm việc, tránh ngồi lâu một chỗ hay cúi gập lưng quá lâu.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân, giảm cân sẽ giảm bớt áp lực lên cột sống, giúp giảm đau và ngăn ngừa tình trạng thoái hóa thêm.

Sử dụng phương pháp điều trị y tế

• Thuốc giảm đau: Bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) để giúp giảm đau và viêm.
• Vật lý trị liệu: Chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn bạn các bài tập đặc biệt giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp, giảm căng thẳng cho cột sống và cải thiện tư thế.
• Điều trị bằng nhiệt hoặc lạnh: Chườm nóng hoặc lạnh có thể giúp giảm đau và viêm hiệu quả.

Xem xét phương pháp can thiệp

• Phẫu thuật: Nếu các phương pháp điều trị không hiệu quả và tình trạng thoái hóa gây ra các vấn đề nghiêm trọng như chèn ép thần kinh, phẫu thuật có thể là một lựa chọn. Tuy nhiên, phẫu thuật thường chỉ được xem xét khi các phương pháp bảo tồn không mang lại kết quả.
• Tiêm corticosteroid: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid để giảm viêm và đau trong các đĩa đệm hoặc khớp bị thoái hóa.

Chăm sóc tinh thần

• Giảm căng thẳng: Stress có thể làm tăng mức độ đau đớn và khó chịu. Các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc massage có thể giúp bạn giảm căng thẳng và cảm thấy thoải mái hơn.
• Hỗ trợ tâm lý: Nếu tình trạng thoái hóa cột sống gây ra lo âu hoặc trầm cảm, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn đối phó tốt hơn với bệnh lý này.

Theo dõi thường xuyên

• Kiểm tra định kỳ: Sau khi bắt đầu điều trị, bạn cần kiểm tra định kỳ để theo dõi sự tiến triển của bệnh. Điều này giúp bác sĩ điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.

Phòng ngừa thoái hóa cột sống

Để phòng ngừa thoái hóa cột sống và duy trì sức khỏe xương khớp, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tư thế làm việc: Khi ngồi làm việc, hãy điều chỉnh ghế và bàn sao cho cánh tay và khuỷu tay tạo thành góc vuông, tầm mắt ngang với màn hình máy tính để giảm áp lực lên cột sống cổ và lưng.
• Tư thế sinh hoạt: Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu ở một tư thế. Hãy đứng lên đi lại nhẹ nhàng sau mỗi 30-45 phút làm việc để giảm căng thẳng cho cột sống.
• Bài tập phù hợp: Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga hoặc các bài tập kéo giãn để tăng cường sự dẻo dai cho cột sống và cơ bắp xung quanh.
• Tránh tập luyện quá sức: Hạn chế các bài tập nặng hoặc các môn thể thao có tác động mạnh đến cột sống như tập tạ, đá bóng, bóng chuyền, quần vợt.
• Bổ sung canxi và vitamin D: Thiếu canxi và vitamin D có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống. Hãy bổ sung các thực phẩm giàu canxi như sữa, các loại đậu, súp lơ, trứng, cải thìa, cá mòi, cam và vitamin D từ cá, thịt, gan, ngũ cốc, trứng, nấm.
• Chế độ ăn cân bằng: Tránh chế độ ăn thiếu dinh dưỡng hoặc thiếu hụt các vitamin và khoáng chất cần thiết cho xương khớp.
• Giảm cân nếu cần thiết: Trọng lượng cơ thể tăng lên sẽ tạo áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến thoái hóa nhanh hơn. Hãy duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục đều đặn.
• Kỹ thuật mang vác đúng cách: Khi mang vác vật nặng, hãy sử dụng cơ chân thay vì cơ lưng để giảm áp lực lên cột sống. Tránh cúi lưng để nâng vác vật nặng, mang vác quá nhiều sức trên vai.
• Tránh rượu bia và thuốc lá: Những chất này có thể làm tăng tốc độ thoái hóa xương khớp và gây hại cho sức khỏe tổng thể.
• Bài tập kéo giãn: Thực hiện các bài tập kéo giãn cơ lưng và cổ để giảm căng thẳng và tăng cường sự linh hoạt cho cột sống.
• Tăng cường cơ lưng: Các bài tập như plank, nâng chân, hoặc các động tác yoga có thể giúp tăng cường cơ lưng, hỗ trợ cột sống tốt hơn.
• Kiểm tra xương khớp: Thăm khám bác sĩ chuyên khoa định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về xương khớp và nhận được hướng dẫn điều trị kịp thời.

Khám và điều trị thoái hóa cột sống hiệu quả cùng Raffles Hospital

Thoái hóa cột sống gây ra những cơn đau nhức dai dẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống? Bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín với đội ngũ bác sĩ giỏi, trang thiết bị hiện đại để điều trị hiệu quả? Raffles Hospital là sự lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital để điều trị thoái hóa cột sống?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa đầu ngành: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp giàu kinh nghiệm, tận tâm, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước.
• Trang thiết bị y tế hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc chẩn đoán hình ảnh tiên tiến như MRI, CT scanner, X-quang kỹ thuật số… giúp chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.
• Phương pháp điều trị đa dạng: Từ nội khoa, vật lý trị liệu đến phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, Raffles Hospital mang đến phác đồ điều trị cá nhân hóa, phù hợp với từng bệnh nhân.
• Chất lượng dịch vụ quốc tế: Với môi trường y tế chuyên nghiệp, dịch vụ chăm sóc tận tình, Raffles Hospital cam kết mang đến trải nghiệm khám chữa bệnh thoải mái và an tâm cho bệnh nhân.

Quy trình khám và điều trị thoái hóa cột sống tại Raffles Hospital

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh và kiểm tra khả năng vận động.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang, MRI, CT scan để xác định chính xác tình trạng thoái hóa.
• Xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa: Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn và lên kế hoạch điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
• Tiến hành điều trị: Kết hợp các phương pháp điều trị nội khoa, vật lý trị liệu, phục hồi chức năng hoặc phẫu thuật (nếu cần).
• Theo dõi và tái khám: Định kỳ theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị, điều chỉnh phác đồ (nếu cần).

Những lợi ích khi điều trị thoái hóa cột sống tại Raffles Hospital

• Giảm đau hiệu quả: Các phương pháp điều trị giúp kiểm soát cơn đau, cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Phục hồi chức năng vận động: Tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động, linh hoạt.
• Ngăn ngừa biến chứng: Điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm.
• Nâng cao chất lượng cuộc sống: Giúp bạn trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường, tham gia các hoạt động yêu thích.

Thông tin liên hệ:

Đừng để thoái hóa cột sống ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn! Hãy liên hệ ngay với Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Lời kết

Dấu hiệu thoái hóa cột sống tuy không phải lúc nào cũng rõ ràng nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Đừng chủ quan với những cơn đau nhức hay hạn chế vận động. Hãy đến với Raffles Hospital để được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả, bảo vệ sức khỏe của bạn một cách toàn diện nhất.