Các bệnh tự miễn

Bạn có biết rằng hệ miễn dịch của chúng ta, vốn được ví như ‘hàng rào bảo vệ’ cơ thể, đôi khi lại có thể quay lưng tấn công chính các tế bào và mô khỏe mạnh? Đó chính là cơ chế gây ra các bệnh tự miễn – một nhóm bệnh lý đang ngày càng phổ biến và ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Bài viết này Raffles Hospital sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về bệnh tự miễn, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp chẩn đoán và điều trị.

Tìm hiểu về bệnh tự miễn

Bệnh tự miễn là gì?

Các bệnh tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch mất khả năng phân biệt giữa các tế bào của cơ thể và các yếu tố ngoại lai. Thay vì bảo vệ cơ thể, hệ miễn dịch lại sản sinh ra các kháng thể tấn công nhầm vào các tế bào, mô của chính mình, gây viêm nhiễm và tổn thương các cơ quan.

Triệu chứng điển hình của các bệnh tự miễn

Các bệnh tự miễn thường có các triệu chứng chung như mệt mỏi, sốt, đau nhức cơ thể:

• Mệt mỏi: Đây là triệu chứng rất phổ biến, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi dai dẳng, thiếu năng lượng, dù đã nghỉ ngơi đầy đủ.
• Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao, có thể kéo dài hoặc tái phát nhiều lần.
• Đau nhức cơ khớp: Đau nhức các cơ, khớp, có thể kèm theo sưng, cứng khớp, hạn chế vận động.
• Sưng hạch bạch huyết: Các hạch bạch huyết ở cổ, nách, bẹn có thể sưng to.
• Rối loạn tiêu hóa: Đau bụng, tiêu chảy, táo bón…
• Phát ban da: Các dạng phát ban khác nhau, như ban đỏ, nổi mề đay…

Nguyên nhân gây ra các bệnh tự miễn

Mặc dù nguyên nhân chính xác gây ra các bệnh tự miễn vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nhà khoa học cho rằng có sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

 Yếu tố di truyền:

• Một số gen nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn. Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh tự miễn, bạn có khả năng mắc bệnh cao hơn.
• Tuy nhiên, di truyền chỉ là một yếu tố nguy cơ, không phải ai mang gen bệnh cũng sẽ phát triển bệnh tự miễn.

Yếu tố môi trường:

• Nhiễm trùng: Một số loại nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch bất thường, dẫn đến bệnh tự miễn. Ví dụ, nhiễm khuẩn Streptococcus có thể gây ra bệnh thấp khớp.
• Ô nhiễm môi trường: Tiếp xúc với các hóa chất độc hại như thủy ngân, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm tóc… có thể gây tổn thương hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.
• Chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống nhiều đường, chất béo và ít chất xơ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.
• Thiếu hụt vitamin D: Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc điều hòa hệ miễn dịch. Thiếu vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.
• Stress: Căng thẳng mãn tính có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.
• Rượu bia và thuốc lá: Lạm dụng rượu bia và thuốc lá có thể gây tổn hại hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.

Các yếu tố khác:

• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tự miễn cao hơn nam giới.
• Tuổi tác: Bệnh tự miễn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người trưởng thành.
• Hormone: Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, chẳng hạn như trong thời kỳ mang thai hoặc mãn kinh, có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.

Các bệnh tự miễn thường gặp

Có rất nhiều loại bệnh tự miễn khác nhau, mỗi loại ảnh hưởng đến một hoặc nhiều cơ quan trong cơ thể. Một số bệnh tự miễn thường gặp bao gồm:

• Viêm khớp dạng thấp: Gây viêm và đau ở các khớp, chủ yếu là khớp tay, chân.
• Lupus ban đỏ hệ thống: Ảnh hưởng đến nhiều cơ quan như da, khớp, thận, tim và não.
• Bệnh viêm ruột (Crohn & Viêm loét đại tràng): Gây viêm nhiễm mãn tính ở đường tiêu hóa.
• Bệnh đa xơ cứng: Tấn công hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng như tê bì, yếu cơ, rối loạn thị giác.
• Bệnh vẩy nến: Gây ra các mảng da đỏ, dày sừng, thường xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối và da đầu.
• Bệnh basedow: Khiến tuyến giáp hoạt động quá mức, gây ra các triệu chứng như bướu cổ, hồi hộp, run tay.
• Bệnh celiac: Là một bệnh tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng với gluten, một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch đen và yến mạch.
• Viêm tuyến giáp Hashimoto: Tuyến giáp hoạt động kém.
• Hội chứng Sjögren: Ảnh hưởng đến tuyến nước mắt và tuyến nước bọt.
• Viêm đa cơ: Gây yếu cơ và đau cơ.
• Bệnh Addison: Suy giảm chức năng tuyến thượng thận.

Chẩn đoán các bệnh tự miễn như thế nào?

Việc chẩn đoán các bệnh tự miễn thường khá phức tạp vì các triệu chứng thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Bác sĩ sẽ dựa trên các yếu tố sau để chẩn đoán:

• Khám lâm sàng: Đánh giá các triệu chứng, tiền sử bệnh và khám sức khỏe tổng quát.
• Xét nghiệm máu: Phát hiện các kháng thể tự miễn trong máu.
• Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng các phương tiện như X-quang, MRI, CT scan để đánh giá tổn thương ở các cơ quan.

Phương pháp điều trị các bệnh tự miễn

Hiện nay, các bệnh tự miễn chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp giúp kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Thuốc ức chế miễn dịch: Giúp giảm hoạt động của hệ miễn dịch, từ đó giảm viêm nhiễm.
• Thuốc kháng viêm: Giảm đau và sưng.
• Liệu pháp sinh học: Sử dụng các protein đặc hiệu để ức chế các phản ứng viêm trong cơ thể.
• Thay đổi lối sống: Chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát stress và bỏ thuốc lá.

Chế độ ăn uống và sinh hoạt cho người bị các bệnh tự miễn

Chế độ ăn uống và sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các bệnh tự miễn. Người bệnh nên:

• Ăn nhiều rau củ quả: Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
• Hạn chế đường và tinh bột: Giúp kiểm soát cân nặng và giảm viêm nhiễm.
• Bổ sung axit béo omega-3: Có trong cá hồi, cá ngừ, hạt lanh, giúp giảm viêm.
• Uống đủ nước: Giúp cơ thể thải độc tố.
• Tập thể dục thường xuyên: Tăng cường sức khỏe tim mạch và hệ miễn dịch.
• Ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể phục hồi và giảm stress.

Phòng ngừa các bệnh tự miễn

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn các bệnh tự miễn, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách:

• Chế độ ăn uống cân bằng: Ăn nhiều rau củ quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, đường, muối và chất béo không lành mạnh.
• Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh tự miễn.
• Ngủ đủ giấc: 7-8 tiếng mỗi đêm.
• Quản lý stress: Thực hành các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền định.
• Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây hại: Như thuốc lá, hóa chất độc hại, tia UV.
• Khám sức khỏe thường xuyên: Để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
• Tiêm phòng đầy đủ: Để bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn.
• Bổ sung vitamin D: Có nghiên cứu cho thấy vitamin D có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh tự miễn.
• Hạn chế sử dụng kháng sinh không cần thiết: Lạm dụng kháng sinh có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị các bệnh tự miễn tại Raffles Hospital

Raffles Hospital là một trong những bệnh viện hàng đầu với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại và phương pháp điều trị các bệnh tự miễn tiên tiến.

Ưu điểm của Raffles Hospital

• Đội ngũ chuyên gia: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hàng đầu trong lĩnh vực miễn dịch học, được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm lâu năm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh tự miễn. Tiêu biểu có thể kể đến Bác sĩ Yvonne Loh Su Ming, chuyên gia huyết học với nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị các bệnh tự miễn bằng phương pháp ghép tế bào gốc tạo máu.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị các thiết bị y tế tiên tiến, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả các bệnh tự miễn.
• Phương pháp điều trị cá nhân hóa: Raffles Hospital chú trọng vào việc xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng bệnh nhân, dựa trên tình trạng sức khỏe, mức độ bệnh và các yếu tố cá nhân khác.
• Môi trường chăm sóc bệnh nhân tốt: Bệnh viện luôn đặt sự hài lòng của bệnh nhân lên hàng đầu, cung cấp dịch vụ chăm sóc chu đáo và tận tình.
• Kết hợp y học hiện đại và truyền thống: Áp dụng các phương pháp điều trị hiện đại kết hợp với các liệu pháp tự nhiên.

Quá trình chẩn đoán và điều trị các bệnh tự miễn tại Raffles Hospital

• Chẩn đoán chính xác: Bệnh viện ứng dụng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm tiên tiến, giúp xác định chính xác loại bệnh tự miễn và mức độ nghiêm trọng.
• Điều trị đa dạng: Raffles Hospital cung cấp đa dạng các phương pháp điều trị bệnh tự miễn.
• Chăm sóc toàn diện: Bệnh viện không chỉ tập trung vào điều trị triệu chứng mà còn chú trọng đến việc cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, bao gồm tư vấn tâm lý, hỗ trợ dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt.
• Tiếp cận quốc tế: Raffles Hospital là bệnh viện quốc tế, thu hút bệnh nhân từ nhiều quốc gia trên thế giới. Điều này giúp bệnh nhân Việt Nam dễ dàng tiếp cận các phương pháp điều trị tiên tiến và tiêu chuẩn quốc tế.

Thông tin liên hệ

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 24 3676 2222
• Mail: hanoi@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
• Mail: vietnam@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Các bệnh tự miễn là một nhóm bệnh lý phức tạp, ảnh hưởng đến nhiều người trên thế giới. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tại Raffles Hospital để được tư vấn và điều trị.