Béo phì độ III

Béo phì độ III là gì?

Béo phì độ III là mức độ béo phì nghiêm trọng nhất, được xác định khi chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 40 trở lên. Tình trạng này gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính nguy hiểm và giảm chất lượng cuộc sống.

Béo phì độ III không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là một bệnh lý cần được điều trị tích cực. Nếu không được kiểm soát, béo phì độ III có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong. Theo thống kê, người béo phì độ III có tuổi thọ trung bình ngắn hơn so với người có cân nặng khỏe mạnh.

Nguyên nhân gây ra béo phì độ III

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính gây ra béo phì độ III là sự mất cân bằng năng lượng, khi lượng calo tiêu thụ ít hơn lượng calo nạp vào cơ thể trong thời gian dài. Điều này dẫn đến tích tụ mỡ thừa, đặc biệt là mỡ nội tạng, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe.

Nguyên nhân khác

• Yếu tố di truyền: Gen di truyền có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, phân bố mỡ và cảm giác thèm ăn, làm tăng nguy cơ béo phì.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ngọt, nước ngọt có gas và chất béo bão hòa góp phần làm tăng cân và béo phì.
• Ít vận động thể chất: Lối sống ít vận động làm giảm lượng calo tiêu thụ, dẫn đến tích tụ mỡ thừa.
• Mắc các bệnh lý nội tiết: Một số bệnh lý như suy giáp, hội chứng Cushing, buồng trứng đa nang có thể gây tăng cân và béo phì.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như corticosteroid, thuốc chống trầm cảm có thể gây tăng cân.
• Yếu tố tâm lý: Stress, căng thẳng, trầm cảm có thể dẫn đến ăn uống vô độ và tăng cân.

Triệu chứng của béo phì độ III

Triệu chứng phổ biến

Triệu chứng dễ nhận thấy nhất của béo phì độ III là thừa cân nặng rõ rệt, với lượng mỡ tích tụ nhiều ở vùng bụng, eo, hông, đùi và các bộ phận khác của cơ thể. Ngoài ra, người béo phì độ III có thể gặp phải các triệu chứng sau:

• Khó thở, hụt hơi: Do trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên phổi và tim, đặc biệt khi vận động hoặc gắng sức.
• Đau khớp, đau lưng: Trọng lượng dư thừa gây áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, khớp háng và cột sống.
• Mệt mỏi, uể oải: Béo phì có thể gây rối loạn giấc ngủ, ngưng thở khi ngủ, dẫn đến mệt mỏi vào ban ngày.
• Ra mồ hôi nhiều: Cơ thể phải làm việc nhiều hơn để duy trì nhiệt độ, dẫn đến tăng tiết mồ hôi.
• Ngáy to: Do mỡ tích tụ ở vùng cổ họng gây cản trở đường thở khi ngủ.
• Khó vận động, đi lại: Thừa cân khiến việc di chuyển trở nên khó khăn và nặng nề.
• Các vấn đề về da: Rạn da, hăm da ở các vùng nếp gấp do da cọ xát vào nhau.

Triệu chứng theo mức độ

Các biến chứng của béo phì độ III

Béo phì độ III gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ:

Bệnh tim mạch

Béo phì độ III làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ do tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và xơ vữa động mạch.

Tiểu đường type 2

Béo phì độ III là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra tiểu đường type 2 do tình trạng kháng insulin, khiến cơ thể không sử dụng đường hiệu quả.

Ngưng thở khi ngủ

Mỡ thừa tích tụ ở vùng cổ họng gây hẹp đường thở khi ngủ, dẫn đến ngưng thở khi ngủ, gây thiếu oxy máu, mệt mỏi và tăng nguy cơ bệnh tim mạch.

Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) và viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH)

Béo phì độ III làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ không do rượu và có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, xơ gan và ung thư gan.

Ung thư

Béo phì độ III làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư như ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung, ung thư thận và ung thư thực quản.

Vô sinh và các vấn đề sinh sản

Béo phì độ III có thể gây rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng sinh sản ở phụ nữ và giảm chất lượng tinh trùng ở nam giới.

Đau khớp và thoái hóa khớp

Trọng lượng dư thừa gây áp lực lên các khớp, dẫn đến đau khớp, thoái hóa khớp, đặc biệt là khớp gối và khớp háng.

Gout

Béo phì độ III làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout do tăng sản xuất axit uric.

Sỏi mật

Béo phì độ III làm tăng nguy cơ hình thành sỏi mật do tăng cholesterol trong mật.

Đối tượng nguy cơ mắc béo phì độ III

Nhóm tuổi, giới tính dễ mắc bệnh (phổ biến)

Béo phì độ III có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính, tuy nhiên có một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn:

• Người trưởng thành: Tỷ lệ béo phì độ III tăng lên theo độ tuổi, đặc biệt ở nhóm người trung niên và người cao tuổi do quá trình trao đổi chất chậm lại và lối sống ít vận động hơn.
• Phụ nữ: Phụ nữ có xu hướng tích tụ mỡ nhiều hơn nam giới, đặc biệt là sau thời kỳ mãn kinh do thay đổi nội tiết tố.

Nhóm yếu tố nguy cơ khác (hiếm hoặc ít phổ biến hơn)

• Tiền sử gia đình có người béo phì: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong nguy cơ béo phì.
• Mắc các bệnh lý nội tiết: Suy giáp, hội chứng Cushing, buồng trứng đa nang.
• Sử dụng một số loại thuốc: Corticosteroid, thuốc chống trầm cảm.
• Rối loạn ăn uống: Ăn vô độ, ăn đêm.
• Stress, căng thẳng kéo dài.
• Thiếu ngủ: Rối loạn hormone gây tăng cảm giác thèm ăn và giảm trao đổi chất.

Phòng ngừa béo phì độ III

Phòng ngừa béo phì độ III cần thực hiện các biện pháp sau:

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh

Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc. Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ngọt, nước ngọt có gas, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.

Tăng cường vận động thể chất

Tập thể dục thường xuyên ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần. Lựa chọn các hình thức vận động phù hợp với sức khỏe và sở thích như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, tập gym.

Kiểm soát cân nặng hợp lý

Duy trì cân nặng ở mức khỏe mạnh, tránh tăng cân quá mức. Theo dõi cân nặng thường xuyên và điều chỉnh chế độ ăn uống và vận động khi cần thiết.

Ngủ đủ giấc

Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm. Ngủ đủ giấc giúp điều hòa hormone và kiểm soát cảm giác thèm ăn.

Giảm stress

Tìm các biện pháp giảm stress hiệu quả như tập yoga, thiền, nghe nhạc, dành thời gian cho sở thích cá nhân.

Khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và bệnh lý liên quan đến béo phì, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.

Chẩn đoán béo phì độ III

Chẩn đoán béo phì độ III chủ yếu dựa vào:

Đo chỉ số khối cơ thể (BMI)

BMI được tính bằng công thức: Cân nặng (kg) / [Chiều cao (m)]². Béo phì độ III được chẩn đoán khi BMI ≥ 40.

Đo vòng eo

Vòng eo lớn (trên 102cm ở nam và trên 88cm ở nữ) cũng là một dấu hiệu của béo phì, đặc biệt là béo bụng, tăng nguy cơ bệnh tim mạch và tiểu đường.

Đánh giá các yếu tố nguy cơ và bệnh lý liên quan

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, thói quen ăn uống, vận động, các bệnh lý hiện có và các yếu tố nguy cơ khác để đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe.

Các xét nghiệm khác (tùy trường hợp)

Xét nghiệm máu (đường huyết, lipid máu, chức năng gan, thận), đo huyết áp, điện tâm đồ, siêu âm bụng có thể được chỉ định để đánh giá các biến chứng và bệnh lý đi kèm.

Điều trị béo phì độ III

Phương pháp y khoa

• Thay đổi lối sống: Đây là nền tảng của điều trị béo phì độ III, bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường vận động thể chất.
• Thuốc giảm cân: Có thể được sử dụng dưới sự chỉ định của bác sĩ trong một số trường hợp, nhưng chỉ là biện pháp hỗ trợ và cần kết hợp với thay đổi lối sống.
• Phẫu thuật giảm béo (phẫu thuật bariatic): Được chỉ định cho những trường hợp béo phì độ III nghiêm trọng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Các loại phẫu thuật phổ biến bao gồm phẫu thuật thu nhỏ dạ dày, phẫu thuật nối tắt dạ dày, phẫu thuật đặt vòng thắt dạ dày.

Lối sống hỗ trợ

• Chế độ ăn uống khoa học: Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống cá nhân hóa, giảm calo nhưng vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng.
• Tập luyện đều đặn: Lựa chọn hình thức vận động phù hợp và tăng dần cường độ, thời gian tập luyện.
• Theo dõi cân nặng thường xuyên: Ghi nhật ký ăn uống và vận động, theo dõi tiến trình giảm cân.
• Hỗ trợ tâm lý: Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, nhóm hỗ trợ hoặc chuyên gia tâm lý để vượt qua khó khăn trong quá trình giảm cân.

Lưu ý khi điều trị

• Kiên trì và nhẫn nại: Giảm cân là một quá trình dài hơi, cần sự kiên trì và nhẫn nại.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, đặc biệt là sử dụng thuốc giảm cân hoặc phẫu thuật.
• Thay đổi lối sống bền vững: Mục tiêu không chỉ là giảm cân mà còn là duy trì cân nặng khỏe mạnh lâu dài bằng cách thay đổi lối sống một cách bền vững.
• Chú ý đến sức khỏe tinh thần: Giảm cân có thể gây áp lực tâm lý, cần chú ý đến sức khỏe tinh thần và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.

So sánh với bệnh lý tương tự

Bệnh lý tương tự

• Béo phì độ I và độ II: Các mức độ béo phì nhẹ và trung bình, có BMI thấp hơn béo phì độ III, nhưng vẫn có nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến béo phì.
• Thừa cân: Tình trạng cân nặng vượt quá mức bình thường nhưng chưa đạt đến mức béo phì, BMI từ 25 – 29.9.

Phân biệt giữa các bệnh lý

Mọi người cũng hỏi

Béo phì độ 3 có nguy hiểm không?

Béo phì độ 3 cực kỳ nguy hiểm vì nó làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh mãn tính nghiêm trọng như bệnh tim mạch, tiểu đường type 2, ngưng thở khi ngủ, gan nhiễm mỡ, ung thư và nhiều bệnh khác. Những biến chứng này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống, rút ngắn tuổi thọ và thậm chí gây tử vong. Do đó, béo phì độ 3 không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà là một tình trạng y tế cần được điều trị tích cực và kịp thời.

Béo phì độ 3 có chữa được không?

Béo phì độ 3 hoàn toàn có thể chữa được, nhưng đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và thay đổi lối sống toàn diện. Các phương pháp điều trị bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường vận động thể chất, sử dụng thuốc giảm cân (dưới sự chỉ định của bác sĩ) và phẫu thuật giảm béo (trong trường hợp nghiêm trọng). Quan trọng nhất là người bệnh cần có quyết tâm cao, tuân thủ phác đồ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh lâu dài để đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh.

Làm sao để giảm béo phì độ 3 nhanh nhất?

Không có cách giảm béo phì độ 3 nào là “nhanh nhất” mà vẫn đảm bảo an toàn và bền vững. Giảm cân nhanh chóng thường không lành mạnh và dễ gây tái tăng cân. Phương pháp hiệu quả và an toàn nhất là kết hợp chế độ ăn uống khoa học, giảm calo một cách hợp lý, tăng cường vận động thể chất đều đặn và thay đổi lối sống tích cực. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm cân hoặc phẫu thuật để hỗ trợ quá trình giảm cân, nhưng thay đổi lối sống vẫn là yếu tố then chốt để đạt được thành công lâu dài.

Béo phì độ 3 nên ăn gì và kiêng gì?

Người béo phì độ 3 nên tập trung vào chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng và ít calo. Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc (thịt gà không da, cá, đậu phụ). Kiêng các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ngọt, nước ngọt có gas, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Hạn chế tinh bột tinh chế (gạo trắng, bánh mì trắng) và tăng cường chất xơ. Uống đủ nước và chia nhỏ bữa ăn trong ngày. Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp với từng cá nhân.

Béo phì độ 3 có ảnh hưởng đến sinh sản không?

Béo phì độ 3 có ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản ở cả nam và nữ. Ở phụ nữ, béo phì độ 3 có thể gây rối loạn kinh nguyệt, buồng trứng đa nang, giảm chất lượng trứng và tăng nguy cơ vô sinh. Ở nam giới, béo phì độ 3 có thể làm giảm chất lượng tinh trùng, rối loạn cương dương và giảm ham muốn tình dục. Giảm cân có thể cải thiện đáng kể khả năng sinh sản ở cả hai giới. Do đó, việc kiểm soát cân nặng là rất quan trọng đối với những người mong muốn có con.

Tài liệu tham khảo về béo phì độ III

• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)
• Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC)
• Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH)
• Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA)
• Hiệp hội Nội tiết Hoa Kỳ (Endocrine Society)