Bệnh viêm cầu thận do cái gì gây nên?

Viêm cầu thận là một tình trạng viêm tại các cầu thận, những bộ phận lọc máu nhỏ trong thận, đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ chất thải và dịch thừa ra khỏi cơ thể. Khi cầu thận bị viêm, khả năng lọc của thận sẽ suy giảm, dẫn đến nhiều biến chứng sức khỏe nghiêm trọng. Hiểu rõ bệnh viêm cầu thận do cái gì gây nên là bước đầu tiên và quan trọng nhất để phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị hiệu quả căn bệnh này.

Bệnh viêm cầu thận do những nguyên nhân nào gây nên?

Viêm cầu thận có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm nhiễm trùng, bệnh tự miễn, các bệnh toàn thân và yếu tố di truyền. Việc xác định chính xác nguyên nhân là yếu tố then chốt để có phác đồ điều trị phù hợp.

Các nguyên nhân nhiễm trùng

Nhiễm trùng là một trong những tác nhân hàng đầu gây ra viêm cầu thận, thông qua cơ chế phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Nhiễm liên cầu khuẩn

Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt là ở trẻ em. Viêm cầu thận hậu nhiễm liên cầu khuẩn thường xảy ra sau khi bệnh nhân bị viêm họng hoặc nhiễm trùng da do vi khuẩn Streptococcus nhóm A. Phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại vi khuẩn có thể vô tình tấn công các tế bào cầu thận, gây viêm và tổn thương.

Nhiễm trùng khác

Một số loại virus như virus viêm gan B, viêm gan C, và HIV cũng có thể gây viêm cầu thận thông qua các cơ chế miễn dịch phức tạp. Ngoài ra, các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn khác như viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn hoặc áp xe có thể dẫn đến viêm cầu thận.

Các bệnh tự miễn

Trong các bệnh tự miễn, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các mô và cơ quan khỏe mạnh, bao gồm cả cầu thận.

Lupus ban đỏ hệ thống

Lupus là một bệnh tự miễn mạn tính có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau. Viêm thận do lupus (Lupus Nephritis) là một biến chứng nghiêm trọng, khi kháng thể và phức hợp miễn dịch lắng đọng tại cầu thận gây viêm và tổn thương.

Viêm mạch máu

Các bệnh viêm mạch như viêm mạch ANCA (ví dụ, u hạt kèm viêm đa mạch Wegener, viêm đa mạch vi thể) và hội chứng Goodpasture là những tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, trong đó hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể tấn công các mạch máu nhỏ ở thận và phổi, gây viêm cầu thận tiến triển nhanh.

Bệnh Berger (bệnh IgA Nephropathy)

Đây là một trong những dạng viêm cầu thận nguyên phát phổ biến nhất trên thế giới. Bệnh xảy ra khi một loại kháng thể (globulin miễn dịch A – IgA) lắng đọng bất thường trong cầu thận, gây viêm và tổn thương theo thời gian.

Các bệnh toàn thân khác

Một số bệnh lý toàn thân mạn tính có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thận và gây viêm cầu thận.

Đái tháo đường

Bệnh đái tháo đường, đặc biệt nếu không được kiểm soát tốt trong thời gian dài, là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh thận mạn tính, bao gồm cả tổn thương cầu thận (bệnh thận do đái tháo đường). Lượng đường trong máu cao gây ra những thay đổi cấu trúc ở cầu thận, làm giảm chức năng lọc của thận.

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp kéo dài và không được điều trị có thể gây tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, bao gồm cả cầu thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận theo thời gian.

Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Tình trạng nhiễm trùng ở lớp lót bên trong tim (nội tâm mạc) có thể giải phóng các phức hợp miễn dịch vào máu, lắng đọng tại cầu thận và gây viêm.

Tác dụng phụ của thuốc và hóa chất

Một số loại thuốc và hóa chất có thể gây tổn thương thận trực tiếp hoặc gián tiếp, dẫn đến viêm cầu thận. Ví dụ, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) dùng lâu dài, một số loại kháng sinh, hoặc các chất cản quang có thể gây tổn thương thận cấp tính hoặc mạn tính thông qua phản ứng quá mẫn hoặc độc tính trực tiếp.

Yếu tố di truyền và các nguyên nhân khác hiếm gặp

Trong một số trường hợp, viêm cầu thận có thể liên quan đến các yếu tố di truyền hoặc các bệnh lý hiếm gặp.

Hội chứng Alport

Đây là một bệnh di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến thận, tai và mắt. Nó gây ra tổn thương dần dần cho màng lọc cầu thận, dẫn đến suy thận ở giai đoạn cuối.

Các nguyên nhân hiếm gặp khác bao gồm bệnh amyloidosis, hội chứng tan máu urê cao không điển hình (aHUS), và một số loại ung thư có thể gây viêm cầu thận thông qua các cơ chế cận ung thư.

Viêm cầu thận là một bệnh lý phức tạp với nhiều nguyên nhân đa dạng, từ nhiễm trùng, bệnh tự miễn, các bệnh toàn thân cho đến yếu tố di truyền. Việc nhận diện chính xác bệnh viêm cầu thận do cái gì gây nên là rất quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu gợi ý viêm cầu thận, hãy thăm khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán và tư vấn kịp thời, bảo vệ sức khỏe thận của mình.