Sởi là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng cũng có thể xuất hiện ở người lớn nếu chưa từng tiêm phòng. Với các biểu hiện như sốt cao, phát ban, ho và chảy mũi, nhiều người thắc mắc liệu bệnh sởi có thể tự khỏi không hay cần điều trị y tế đặc biệt. Việc hiểu rõ về tiến trình phát triển của bệnh sẽ giúp cha mẹ và người bệnh chủ động hơn trong chăm sóc và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Cùng Raffles Hospital tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Tìm hiểu về bệnh sởi
Bệnh sởi là gì?
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Paramyxovirus gây ra, lây qua đường hô hấp. Virus sởi rất dễ lây từ người sang người, đặc biệt trong môi trường đông đúc, kín gió hoặc có tiếp xúc gần.
Bệnh sởi thường bùng phát vào thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết lạnh. Mặc dù nhiều người có thể tự khỏi sau 7–10 ngày, nhưng bệnh vẫn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, nhất là ở trẻ nhỏ hoặc người có hệ miễn dịch yếu.
Nguyên nhân gây bệnh sởi
Do virus sởi xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp. Lây lan nhanh qua:
- Giọt bắn khi ho, hắt hơi, nói chuyện.
- Tiếp xúc với dịch tiết mũi, họng, nước bọt của người nhiễm bệnh.
- Chạm vào đồ vật có dính virus, sau đó đưa tay lên mắt, mũi, miệng.
Triệu chứng của bệnh sởi
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp ở trẻ nhỏ và có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời. Bệnh tiến triển qua ba giai đoạn chính, với các triệu chứng đặc trưng như sau:
Giai đoạn ủ bệnh (7–14 ngày):
- Trong giai đoạn này, virus đang âm thầm phát triển trong cơ thể.
- Người bệnh không có biểu hiện rõ ràng, nên rất khó phát hiện và dễ lây lan cho người xung quanh.
Giai đoạn khởi phát (3–4 ngày đầu):
- Người bệnh bắt đầu có sốt cao, thường lên tới 39–40°C.
- Xuất hiện các triệu chứng giống cảm cúm như ho khan, sổ mũi, đau họng.
- Mắt đỏ, chảy nước mắt, có thể nhạy cảm với ánh sáng.
- Đặc biệt, có sự xuất hiện của hạt Koplik – các đốm trắng nhỏ bên trong má, gần răng hàm, là dấu hiệu đặc trưng chỉ có ở bệnh sởi.
Giai đoạn phát ban:
- Ban đỏ xuất hiện đầu tiên ở sau tai, sau đó lan ra mặt, ngực, lưng và toàn thân.
- Ban có đặc điểm nổi dày, không ngứa, kéo dài khoảng 5–6 ngày.
- Sau đó ban mờ dần, có thể để lại vết thâm và bong vảy nhẹ.

Bệnh sởi có thể tự khỏi không?
Nhiều người thắc mắc liệu bệnh sởi có thể tự khỏi không? Câu trả lời là có thể. Ở nhiều trường hợp, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch tốt, bệnh sởi có thể tự khỏi trong vòng 7–10 ngày mà không cần điều trị đặc hiệu tại bệnh viện.
Tuy nhiên, để bệnh sởi tự khỏi an toàn và không để lại biến chứng, người bệnh cần được chăm sóc hỗ trợ đúng cách tại nhà, bao gồm:
- Nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể phục hồi.
- Uống đủ nước nhằm bù lại lượng dịch mất do sốt.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý, tăng cường rau xanh, trái cây và thực phẩm dễ tiêu hóa.
- Theo dõi sát các triệu chứng, đặc biệt nếu người bệnh không có bệnh lý nền hoặc dấu hiệu biến chứng.
Tuy bệnh sởi có thể tự khỏi trong nhiều trường hợp, nhưng người bệnh vẫn nên được theo dõi y tế thường xuyên để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não hay suy dinh dưỡng. Khi có dấu hiệu bất thường, cần đưa đến cơ sở y tế kịp thời.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc bệnh sởi có thể tự khỏi không
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, thường gặp ở trẻ em và có thể tự khỏi trong một số trường hợp. Tuy nhiên, khả năng tự khỏi còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, sức đề kháng, điều kiện chăm sóc… Vậy, những yếu tố nào ảnh hưởng đến việc bệnh sởi có thể tự khỏi không? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
Tình trạng hệ miễn dịch của người bệnh
Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định bệnh sởi có thể tự khỏi được không.
- Người có hệ miễn dịch khỏe mạnh (thường là người trưởng thành khỏe mạnh, trẻ em đã được tiêm phòng đầy đủ) có khả năng chống lại virus sởi tốt hơn.
- Ngược lại, người suy giảm miễn dịch (như trẻ nhỏ dưới 9 tháng, người già, người mắc bệnh nền hoặc đang điều trị ung thư, HIV/AIDS…) dễ gặp biến chứng và khó tự khỏi hơn.
Độ tuổi của người bệnh
- Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi: Có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ mắc biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, tiêu chảy nặng, viêm não.
- Người trưởng thành khỏe mạnh: Nếu đã tiêm vắc-xin hoặc từng mắc sởi trước đó, bệnh có thể nhẹ và tự khỏi.
- Người già: Thường có sức đề kháng kém, nguy cơ biến chứng cao hơn.
Tiêm chủng vắc-xin sởi
- Đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin sởi: Nếu mắc bệnh (do kháng thể yếu dần hoặc chưa đáp ứng miễn dịch hoàn toàn), thường chỉ biểu hiện nhẹ, khả năng tự khỏi cao.
- Chưa tiêm hoặc tiêm không đủ: Nguy cơ bệnh diễn tiến nặng và kéo dài hơn, dễ biến chứng.
Điều kiện chăm sóc và dinh dưỡng
- Người bệnh được nghỉ ngơi đầy đủ, dinh dưỡng tốt, giữ vệ sinh sạch sẽ, được chăm sóc đúng cách thì khả năng tự khỏi sẽ cao hơn.
- Nếu ăn uống kém, sốt cao kéo dài, môi trường sống không đảm bảo vệ sinh, bệnh có thể diễn biến xấu nhanh chóng.
Mức độ nhiễm bệnh (nặng hay nhẹ)
- Trường hợp sởi nhẹ, không có biến chứng thì thường có thể tự khỏi sau 7–10 ngày.
- Nếu bệnh nặng hoặc có biến chứng (như ho dữ dội, viêm phổi, tiêu chảy mất nước, co giật, hôn mê…), việc tự khỏi gần như là không thể, cần nhập viện ngay.
Thời điểm phát hiện và can thiệp
- Phát hiện bệnh sớm, điều trị hỗ trợ đúng cách từ đầu thì cơ thể có khả năng chống lại virus tốt hơn.
- Nếu để bệnh kéo dài không theo dõi, tự điều trị sai cách, sẽ tăng nguy cơ biến chứng và làm chậm quá trình phục hồi.

Khi nào bệnh sởi không thể tự khỏi?
Mặc dù bệnh sởi thường có thể tự khỏi sau 7–10 ngày ở người khỏe mạnh, nhưng không phải trường hợp nào cũng diễn tiến nhẹ nhàng. Có nhiều tình huống bệnh trở nặng, gây biến chứng và cần can thiệp y tế. Dưới đây là 7 trường hợp bệnh sởi không thể tự khỏi, bạn cần đặc biệt lưu ý:
Người bệnh có hệ miễn dịch yếu
Cơ thể suy giảm miễn dịch không đủ sức chống lại virus sởi, khiến bệnh kéo dài hoặc trở nặng. Đối tượng nguy cơ cao gồm:
- Trẻ dưới 1 tuổi
- Người cao tuổi, suy dinh dưỡng
- Người có bệnh nền (tiểu đường, tim mạch, suy thận…)
- Người điều trị ung thư, ghép tạng hoặc mắc HIV/AIDS
Lưu ý: Những trường hợp này không nên điều trị tại nhà, mà cần theo dõi y tế sát sao.
Xuất hiện biến chứng
Sởi không còn lành tính khi virus lan rộng, gây tổn thương đến các cơ quan khác. Biến chứng thường gặp gồm:
- Viêm phổi (nguy cơ tử vong cao ở trẻ nhỏ)
- Viêm tai giữa, nhiễm trùng tai
- Tiêu chảy cấp, mất nước
- Viêm não (hiếm nhưng cực kỳ nguy hiểm)
- Loét giác mạc, ảnh hưởng thị lực
Nếu có biến chứng, người bệnh phải nhập viện để điều trị chuyên sâu.
Sốt cao kéo dài không hạ
Dấu hiệu cảnh báo bệnh nặng gồm:
- Sốt trên 39–40°C
- Kéo dài hơn 3–4 ngày
- Không hạ sốt dù đã dùng thuốc đúng cách
Cần đi khám ngay, vì sốt cao có thể gây co giật, viêm não, mất nước nghiêm trọng.
Mệt lả, bỏ ăn, thở nhanh hoặc khó thở
Những biểu hiện này cho thấy virus sởi đang tấn công hệ hô hấp hoặc thần kinh. Các dấu hiệu nguy hiểm cần cấp cứu:
- Môi tím tái, thở rít
- Mệt lả, li bì, không phản ứng
- Co giật, không đáp ứng khi gọi
- Ban đỏ kèm chảy máu, xuất huyết da
Chăm sóc sai cách tại nhà
Một số sai lầm có thể khiến bệnh nặng hơn:
- Tự ý dùng kháng sinh
- Kiêng gió, kiêng nước quá mức gây bội nhiễm
- Không cung cấp đủ nước, chất dinh dưỡng
- Không theo dõi sát triệu chứng
Chăm sóc sai cách khiến bệnh không thể tự khỏi, làm tăng nguy cơ biến chứng.
Ban sởi có dấu hiệu bất thường
Thông thường ban sẽ mờ dần sau 5–7 ngày. Tuy nhiên, nếu ban:
- Không mờ đi, lan nhanh bất thường
- Kèm chảy máu, xuất huyết dưới da
- Có mụn mủ, dấu hiệu nhiễm trùng da
Đây có thể là dấu hiệu bội nhiễm da hoặc viêm da, cần được điều trị y tế.
Hướng dẫn chăm sóc người bị sởi tại nhà
Ngoài thắc mắc liệu bệnh sởi có thể tự khỏi không thì nhiều người cũng rất quan tâm đến việc chăm sóc cho bệnh nhân mắc sởi. Dưới đây là hướng dẫn chăm sóc người bị sởi tại nhà để đảm bảo phục hồi nhanh chóng và hạn chế tối đa các biến chứng:
Theo dõi và kiểm soát triệu chứng
Sốt cao:
- Sốt là triệu chứng chính của bệnh sởi và thường kéo dài từ 3–4 ngày.
- Cách xử lý:
- Cho uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ (thường là Paracetamol).
- Giảm nhiệt độ bằng cách lau người cho bệnh nhân bằng khăn ấm hoặc cho tắm nước ấm.
- Đảm bảo bệnh nhân uống đủ nước để tránh mất nước khi sốt.
Ho và sổ mũi:
- Bệnh nhân sởi thường có triệu chứng ho khan và chảy nước mũi.
- Cách xử lý: Xịt nước muối sinh lý để làm sạch mũi cho bệnh nhân, giúp dễ thở hơn. Đảm bảo không có không khí lạnh hoặc gió lùa vào phòng, giữ ấm cho bệnh nhân.
Cung cấp đủ dinh dưỡng và nước
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng giúp tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại virus sởi.
- Chế độ ăn: Đảm bảo cung cấp đủ vitamin A (có trong các thực phẩm như cà rốt, khoai lang, rau màu xanh đậm) giúp tăng cường miễn dịch.
- Uống nhiều nước: Uống nước lọc, nước trái cây tươi, nước canh để tránh mất nước và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.
Nghỉ ngơi và giữ môi trường trong lành
- Bệnh nhân cần nghỉ ngơi tuyệt đối, đặc biệt trong 2–3 ngày đầu khi sốt và mệt mỏi.
- Giữ phòng bệnh sạch sẽ, thoáng khí, không có gió lùa hoặc nhiệt độ quá lạnh.
- Tránh cho bệnh nhân tiếp xúc với người khác để ngăn ngừa lây lan và giúp bệnh nhân không bị lây nhiễm thêm.
Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mạnh và tránh gây kích thích mắt
Bệnh nhân mắc sởi thường có mắt đỏ và cảm giác khó chịu khi nhìn ánh sáng mạnh. Để giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn, bạn nên:
- Giảm độ sáng trong phòng, không để ánh sáng chiếu trực tiếp vào mắt.
- Sử dụng kính râm nếu cần thiết khi đi ra ngoài trời.
Chăm sóc vệ sinh cơ thể
- Tắm rửa nhẹ nhàng: Mặc dù trẻ bị sởi cần giữ ấm, nhưng vẫn cần tắm rửa hàng ngày để giữ cơ thể sạch sẽ. Nên tắm cho trẻ bằng nước ấm, không tắm nước quá lạnh hoặc quá nóng.
- Giữ vệ sinh miệng và họng: Dùng nước muối sinh lý để súc miệng và làm sạch miệng, giúp giảm viêm và tránh viêm loét miệng.
Cách ly bệnh nhân để tránh lây lan
- Bệnh sởi rất dễ lây, vì vậy bệnh nhân cần được cách ly hoàn toàn với những người chưa mắc bệnh.
- Đảm bảo bệnh nhân không tiếp xúc với trẻ em chưa tiêm vắc-xin sởi và những người có hệ miễn dịch yếu.
- Vệ sinh đồ vật, chăn ga, khăn mặt sau khi sử dụng và đảm bảo bệnh nhân không chia sẻ đồ cá nhân.

Phòng ngừa bệnh sởi hiệu quả
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm dễ lây lan, nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả nếu thực hiện đúng các biện pháp sau:
- Tiêm vắc-xin sởi: Đây là phương pháp phòng ngừa chính thức và hiệu quả nhất. Trẻ em nên tiêm vắc-xin lần đầu vào 9 tháng tuổi và mũi nhắc lại vào 18 tháng tuổi.
- Tăng cường sức đề kháng: Ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc và tập thể dục để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.
- Tránh tiếp xúc với người bệnh: Cách ly người bệnh và rửa tay thường xuyên để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Theo dõi sức khỏe: Đưa trẻ đến bác sĩ khi có dấu hiệu bệnh sởi để phát hiện và điều trị kịp thời.
- Vệ sinh sạch sẽ: Dọn dẹp nhà cửa và khử trùng các bề mặt tiếp xúc để ngăn ngừa virus lây lan.
Khám và điều trị bệnh sởi hiệu quả cùng Raffles Hospital
Bệnh sởi là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Raffles Hospital là một trong những cơ sở y tế uy tín, chuyên cung cấp dịch vụ khám và điều trị bệnh sởi hiệu quả.
Khám bệnh sởi tại Raffles Hospital
Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao:
Raffles Hospital sở hữu đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm trong việc khám và điều trị bệnh sởi. Các bác sĩ tại đây luôn sẵn sàng tư vấn, chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng trường hợp bệnh nhân.
Công nghệ chẩn đoán tiên tiến:
Bệnh sởi thường được chẩn đoán qua các triệu chứng lâm sàng như sốt, ho, sổ mũi và ban đỏ. Tuy nhiên, tại Raffles Hospital, các bác sĩ sẽ sử dụng công nghệ chẩn đoán tiên tiến để đảm bảo việc phát hiện bệnh chính xác và nhanh chóng, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
Quy trình khám bệnh rõ ràng và chuyên nghiệp:
- Bước 1: Khi đến Raffles Hospital, bệnh nhân sẽ được tiếp nhận và thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa.
- Bước 2: Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra các triệu chứng của bệnh sởi, làm xét nghiệm nếu cần thiết để xác định mức độ nghiêm trọng.
- Bước 3: Bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp, hướng dẫn bệnh nhân về các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa.
Điều trị bệnh sởi tại Raffles Hospital
Điều trị triệu chứng và hỗ trợ phục hồi:
Mặc dù bệnh sởi có thể tự khỏi trong nhiều trường hợp, nhưng điều trị triệu chứng là rất quan trọng để giảm thiểu sự khó chịu cho bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em. Tại Raffles Hospital, bác sĩ sẽ theo dõi sức khỏe và hỗ trợ điều trị các triệu chứng của bệnh sởi như:
- Sốt cao: Bằng thuốc hạ sốt và các biện pháp làm mát cơ thể.
- Ho, sổ mũi: Điều trị bằng các thuốc giảm ho, thuốc xịt mũi và các phương pháp chăm sóc hỗ trợ.
- Chăm sóc da: Nếu bệnh nhân có ban sởi, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách chăm sóc da để tránh nhiễm trùng hoặc biến chứng.
Điều trị biến chứng (nếu có):
Trong một số trường hợp, bệnh sởi có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa hoặc viêm não. Tại Raffles Hospital, đội ngũ bác sĩ sẽ luôn theo dõi và phát hiện kịp thời những dấu hiệu bất thường, từ đó có phương pháp điều trị biến chứng một cách hiệu quả.
- Viêm phổi: Nếu bệnh nhân có dấu hiệu khó thở hoặc ho kéo dài, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm và điều trị kháng sinh (nếu cần).
- Viêm tai giữa: Được điều trị bằng thuốc kháng sinh và chăm sóc tại chỗ.
Chăm sóc và theo dõi lâu dài:
Ngoài việc điều trị trong giai đoạn cấp tính, Raffles Hospital còn cung cấp dịch vụ theo dõi lâu dài, giúp bệnh nhân hồi phục hoàn toàn sau khi mắc bệnh sởi. Điều này bao gồm các buổi tái khám để đảm bảo bệnh nhân không gặp phải các biến chứng về sau.
Lợi ích khi khám và điều trị tại Raffles Hospital
- Cơ sở vật chất hiện đại: Raffles Hospital được trang bị hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khám và điều trị bệnh. Bệnh nhân sẽ được chăm sóc trong môi trường sạch sẽ, thoải mái, đảm bảo hiệu quả điều trị cao nhất.
- Chăm sóc tận tâm, chuyên nghiệp: Bệnh nhân đến khám và điều trị tại Raffles Hospital sẽ được đội ngũ y bác sĩ chăm sóc tận tâm. Bệnh viện cam kết mang lại sự chăm sóc chất lượng cao, giúp bệnh nhân có một quá trình hồi phục nhanh chóng và an toàn.
- Quy trình khám chữa bệnh thuận tiện: Với quy trình khám chữa bệnh nhanh chóng, dễ dàng, bệnh nhân không phải chờ đợi lâu. Raffles Hospital luôn ưu tiên tính hiệu quả và tiện lợi, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian và có trải nghiệm tốt nhất khi điều trị tại đây.
Cách phòng ngừa bệnh sởi tại Raffles Hospital
Raffles Hospital không chỉ cung cấp dịch vụ điều trị bệnh sởi mà còn tư vấn các biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Đặc biệt là tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng liên quan. Bệnh viện sẽ hướng dẫn bạn về lịch tiêm phòng phù hợp cho cả trẻ em và người lớn.

Kết luận
Bệnh sởi có thể tự khỏi không còn tùy vào các trường hợp khác nhau. Vì vậy. không nên chủ quan bởi sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi và chăm sóc đúng cách. Việc nghỉ ngơi, uống nhiều nước, và tham khảo ý kiến bác sĩ Raffles Hospital khi có dấu hiệu bất thường là vô cùng cần thiết để đảm bảo an toàn sức khỏe. Chủ động tiêm phòng vẫn là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với bệnh sởi.