Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một tình trạng phổ biến ở nam giới, đặc trưng bởi sự giãn nở bất thường của các tĩnh mạch trong bìu, thường gặp ở tinh hoàn bên trái. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh nam và có thể gây ra cảm giác khó chịu, đau tức. Nhiều người bệnh khi phát hiện ra tình trạng này thường băn khoăn liệu có cần phải phẫu thuật hay không. Quyết định điều trị phẫu thuật hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ mức độ nghiêm trọng, triệu chứng lâm sàng đến mong muốn và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có phải phẫu thuật không?
Không phải tất cả các trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh đều cần phẫu thuật. Quyết định phẫu thuật thường được đưa ra dựa trên một số tiêu chí cụ thể, nhằm mục đích cải thiện triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và khôi phục khả năng sinh sản nếu có. Những trường hợp không có triệu chứng, không ảnh hưởng đến kích thước tinh hoàn hay chất lượng tinh trùng thường chỉ cần theo dõi và điều trị bảo tồn.
Khi nào cần phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh?
Phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh thường được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Đau tức vùng bìu kéo dài và dai dẳng: Cơn đau gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và không đáp ứng với các biện pháp điều trị nội khoa (thuốc giảm đau, mặc quần lót nâng đỡ).
- Tinh hoàn bị teo nhỏ: Đặc biệt ở thanh thiếu niên hoặc người trưởng thành, khi một bên tinh hoàn bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có kích thước nhỏ hơn đáng kể so với bên còn lại. Điều này cho thấy giãn tĩnh mạch đang ảnh hưởng đến chức năng và sự phát triển của tinh hoàn.
- Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản (vô sinh/hiếm muộn): Khi kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ cho thấy có sự suy giảm về số lượng, chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng, đặc biệt nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh được xác định là nguyên nhân chính.
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 3: Mức độ giãn lớn, có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường mà không cần sờ nắn.
- Thanh thiếu niên: Có giãn tĩnh mạch thừng tinh kèm theo sự chậm phát triển hoặc teo tinh hoàn cùng bên. Phẫu thuật sớm có thể giúp ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn và bảo tồn chức năng tinh hoàn.
Các trường hợp không cần phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh
Một số trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể không cần phẫu thuật mà chỉ cần theo dõi định kỳ hoặc điều trị bảo tồn:
- Không có triệu chứng: Người bệnh không cảm thấy đau tức, khó chịu hay bất kỳ triệu chứng nào khác liên quan đến tình trạng này.
- Kích thước tinh hoàn bình thường: Giãn tĩnh mạch không gây teo nhỏ tinh hoàn.
- Chất lượng tinh trùng bình thường: Đặc biệt đối với những nam giới chưa có ý định sinh con hoặc đã hoàn thành việc sinh con, không có bất kỳ dấu hiệu nào về suy giảm khả năng sinh sản.
- Mức độ giãn nhẹ: Chỉ phát hiện được khi thăm khám lâm sàng hoặc siêu âm, không gây ra biến chứng đáng kể.
Các phương pháp điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh
Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau:
- Điều trị nội khoa/bảo tồn: Áp dụng cho các trường hợp nhẹ, không triệu chứng hoặc không có chỉ định phẫu thuật. Bao gồm:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn để kiểm soát cơn đau nhẹ.
- Mặc quần lót nâng đỡ hoặc quần bơi để giảm áp lực lên tĩnh mạch.
- Tránh các hoạt động gắng sức, đứng hoặc ngồi lâu.
- Thay đổi lối sống, kiểm soát cân nặng.
- Phẫu thuật: Dành cho các trường hợp có chỉ định. Mục tiêu là thắt hoặc làm tắc các tĩnh mạch bị giãn, giúp máu chảy về tim qua các tĩnh mạch khỏe mạnh khác. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
- Mổ mở (cột tĩnh mạch thừng tinh): Bác sĩ rạch một đường nhỏ ở vùng bẹn hoặc dưới bẹn để tiếp cận và thắt các tĩnh mạch bị giãn.
- Phẫu thuật nội soi: Sử dụng các dụng cụ nhỏ và camera để thực hiện phẫu thuật thông qua một vài vết rạch nhỏ trên bụng. Phương pháp này ít xâm lấn hơn, thời gian phục hồi nhanh hơn.
- Can thiệp nội mạch (nút mạch): Một ống thông nhỏ được luồn vào tĩnh mạch, sau đó bác sĩ sử dụng các vật liệu đặc biệt (ví dụ: cuộn dây, thuốc gây xơ hóa) để làm tắc các tĩnh mạch giãn.
Những rủi ro và lợi ích của phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh
Mọi cuộc phẫu thuật đều tiềm ẩn những rủi ro và mang lại lợi ích nhất định:
- Lợi ích:
- Giảm hoặc loại bỏ cơn đau tức vùng bìu.
- Ngăn ngừa hoặc cải thiện tình trạng teo tinh hoàn.
- Cải thiện chất lượng tinh trùng và tăng khả năng thụ thai ở một số trường hợp.
- Rủi ro:
- Tái phát giãn tĩnh mạch thừng tinh: Mặc dù hiếm, nhưng có thể xảy ra.
- Tràn dịch màng tinh hoàn: Tích tụ dịch quanh tinh hoàn.
- Tổn thương động mạch tinh: Gây ảnh hưởng đến tinh hoàn.
- Nhiễm trùng: Tại vị trí phẫu thuật.
- Chảy máu hoặc tụ máu.
- Đau hoặc khó chịu sau phẫu thuật.
Lời khuyên từ chuyên gia
Khi bạn được chẩn đoán mắc giãn tĩnh mạch thừng tinh, điều quan trọng nhất là phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa tiết niệu hoặc nam học. Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, siêu âm Doppler tinh hoàn và có thể yêu cầu xét nghiệm tinh dịch đồ để đánh giá mức độ bệnh, tình trạng tinh hoàn và khả năng sinh sản. Dựa trên kết quả này, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên phù hợp nhất cho từng cá nhân, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro của từng phương pháp điều trị. Không nên tự ý điều trị hoặc trì hoãn việc thăm khám, vì điều này có thể dẫn đến những biến chứng không mong muốn.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một tình trạng y tế cần được quan tâm đúng mức. Quyết định phẫu thuật hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố cá nhân và cần được đánh giá kỹ lưỡng bởi bác sĩ chuyên khoa. Không phải tất cả các trường hợp đều cần can thiệp ngoại khoa, nhưng việc theo dõi và điều trị kịp thời khi có chỉ định là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy luôn chủ động thăm khám và tuân thủ lời khuyên của chuyên gia y tế.
Nội dung này có hữu ích với bạn không?
