Băng Huyết Sau Sinh

Tổng quan về bệnh Băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh (Postpartum Hemorrhage – PPH) là tình trạng mất máu nghiêm trọng (>500ml sau sinh thường hoặc >1000ml sau sinh mổ) trong vòng 24 giờ sau khi sinh hoặc kéo dài đến 6 tuần (băng huyết muộn). Đây là một trong những biến chứng sản khoa nguy hiểm, đe dọa tính mạng sản phụ nếu không được xử lý kịp thời. Băng huyết sau sinh thường xảy ra do tử cung không co hồi tốt sau khi sinh.

Tình trạng này là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ ở nhiều nước đang phát triển, nhưng có thể kiểm soát được thông qua chăm sóc y tế khẩn cấp và dự phòng hiệu quả. Nhận biết sớm và can thiệp nhanh là yếu tố quyết định để cứu sống sản phụ.

Nguyên nhân gây bệnh Băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh thường xuất phát từ các vấn đề trong quá trình chuyển dạ và sau sinh. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:

Đờ tử cung: Tử cung không co bóp để cầm máu sau khi nhau thai bong ra.
Rách đường sinh dục: Rách âm đạo, cổ tử cung hoặc tử cung trong lúc sinh.
Còn sót nhau: Nhau thai hoặc màng nhau không ra hết, gây chảy máu.
Rối loạn đông máu: Thiếu tiểu cầu, bệnh máu khó đông.

Cơ chế xảy ra khi tử cung không co chặt để đóng các mạch máu ở vị trí nhau bám, hoặc tổn thương mạch máu lớn không được kiểm soát, dẫn đến mất máu nhanh.

Triệu chứng của bệnh Băng huyết sau sinh

Triệu chứng băng huyết sau sinh xuất hiện nhanh và rõ ràng:

Phổ biến: Chảy máu âm đạo nhiều, máu đỏ tươi, chóng mặt, mệt lả.
Theo mức độ: Nhẹ (máu thấm băng nhiều), vừa (tim đập nhanh, vã mồ hôi), nặng (sốc mất máu, bất tỉnh).
Trường hợp đặc biệt: Một số sản phụ bị đau bụng dưới dữ dội nếu có sót nhau hoặc rách tử cung.

Đường lây truyền bệnh Băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh không phải là bệnh truyền nhiễm và không lây từ người sang người qua bất kỳ con đường nào như tiếp xúc, ăn uống hay hô hấp. Đây là biến chứng sản khoa, liên quan đến cơ địa và quá trình sinh nở.

Các biến chứng bệnh Băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh nếu không xử lý kịp thời có thể gây:

Sốc mất máu: Huyết áp tụt, suy đa cơ quan, tử vong.
Thiếu máu nặng, cần truyền máu khẩn cấp.
Cắt tử cung để cứu sống trong trường hợp nghiêm trọng.
Rối loạn đông máu (DIC), gây chảy máu không kiểm soát.

Đối tượng nguy cơ mắc bệnh Băng huyết sau sinh

Những nhóm dễ bị băng huyết sau sinh bao gồm:

Sản phụ sinh nhiều lần (đa sản), tử cung giãn quá mức.
Phụ nữ mang thai đôi, đa thai hoặc thai to.
Yếu tố nguy cơ: Tiền sử băng huyết, sinh khó, rối loạn đông máu, nhau cài răng lược.

Phòng ngừa bệnh Băng huyết sau sinh

Các biện pháp phòng ngừa băng huyết sau sinh tập trung vào chăm sóc sản khoa:

Sử dụng thuốc co tử cung (Oxytocin) ngay sau sinh để tăng co bóp.
Khám thai định kỳ, phát hiện sớm các bất thường (nhau tiền đạo, đa thai).
Đảm bảo sinh tại cơ sở y tế có đủ trang thiết bị cấp cứu.
Kiểm soát tốt chuyển dạ, tránh sinh kéo dài gây kiệt sức.

Chẩn đoán bệnh Băng huyết sau sinh

Để chẩn đoán băng huyết sau sinh, bác sĩ sử dụng:

Khám lâm sàng: Đánh giá lượng máu mất, dấu hiệu sốc (mạch, huyết áp).
Siêu âm: Kiểm tra sót nhau hoặc tụ máu trong tử cung.
Xét nghiệm máu: Đo hemoglobin, đông máu để xác định mức độ nghiêm trọng.

Điều trị bệnh Băng huyết sau sinh

Điều trị băng huyết sau sinh cần khẩn cấp để cầm máu và cứu sống:

Thuốc: Oxytocin, Misoprostol để co tử cung.
Can thiệp: Xoa bóp tử cung, khâu rách, lấy sót nhau bằng tay.
Cấp cứu: Truyền máu, truyền dịch, phẫu thuật (thắt động mạch, cắt tử cung) nếu nặng.

So sánh với bệnh lý tương tự

Băng huyết sau sinh dễ nhầm với:

Chảy máu sau sinh thông thường.
Băng huyết do rối loạn đông máu.

Tiêu chí	Băng huyết sau sinh	Chảy máu sau sinh thường	Băng huyết do đông máu
Định nghĩa	Mất máu >500ml	Mất máu nhẹ	Mất máu do đông máu
Triệu chứng	Máu nhiều, sốc	Máu ít, ổn định	Máu loãng, không cầm
Nguyên nhân	Đờ tử cung, rách	Co tử cung yếu	Thiếu yếu tố đông máu
Tiến triển	Nhanh, nguy hiểm	Chậm, lành tính	Nhanh, toàn thân
Điều trị	Thuốc, phẫu thuật	Thuốc, theo dõi	Truyền máu, đông máu

Mọi người cũng hỏi