Áp Xe Răng - Raffles Hospital

Áp xe răng là gì?

Áp xe răng là tình trạng nhiễm trùng có mủ hình thành trong răng hoặc các cấu trúc xung quanh răng. Nhiễm trùng này thường là do vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng – phần mềm bên trong răng chứa dây thần kinh, mạch máu và mô liên kết.

Áp xe răng có thể gây đau nhức dữ dội, sưng tấy và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và toàn thân. Theo thống kê, áp xe răng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau răng và cần phải điều trị nha khoa khẩn cấp.

Nguyên nhân gây ra Áp xe răng

Nguyên nhân

Nguyên nhân trực tiếp gây áp xe răng là vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng, thường xảy ra khi men răng bị tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công.

Các nguyên nhân khác:

Sâu răng không điều trị: Sâu răng tạo ra các lỗ hổng trên bề mặt răng, cho phép vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng và gây nhiễm trùng.
Viêm nướu và bệnh nha chu: Nhiễm trùng nướu răng và các mô nha chu có thể lan rộng xuống chân răng, hình thành áp xe.
Chấn thương răng: Răng bị nứt, vỡ hoặc tổn thương do va đập có thể tạo đường cho vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng.
Thủ thuật nha khoa không đúng cách: Trong một số trường hợp hiếm gặp, áp xe có thể hình thành sau các thủ thuật nha khoa như trám răng hoặc điều trị tủy, nếu không đảm bảo vô trùng.

Cơ chế

Cơ chế hình thành áp xe răng bắt đầu khi vi khuẩn xâm nhập vào tủy răng. Khi đó, hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng bằng cách gửi các tế bào bạch cầu đến khu vực bị nhiễm trùng để chống lại vi khuẩn. Quá trình này gây ra viêm và hình thành mủ, một hỗn hợp của tế bào bạch cầu chết, vi khuẩn và mô bị phá hủy. Mủ tích tụ trong không gian kín của tủy răng hoặc các mô xung quanh răng, tạo thành áp xe.

Triệu chứng của Áp xe răng

Triệu chứng phổ biến

Các triệu chứng của áp xe răng có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

Đau răng dữ dội: Đau có thể liên tục, nhói giật hoặc âm ỉ, thường tăng lên khi nhai, cắn hoặc ấn vào răng.
Sưng tấy: Sưng có thể xuất hiện ở nướu, mặt, má hoặc cổ, tùy thuộc vào vị trí áp xe.
Nhạy cảm với nhiệt độ: Răng bị áp xe có thể trở nên nhạy cảm hơn với đồ ăn hoặc thức uống nóng và lạnh.
Hôi miệng: Nhiễm trùng có thể gây ra hơi thở hôi hoặc có vị khó chịu trong miệng.
Sốt: Trong trường hợp nhiễm trùng lan rộng, người bệnh có thể bị sốt.
Khó nuốt hoặc khó thở: Nếu áp xe lan rộng đến các khu vực xung quanh, có thể gây khó nuốt hoặc khó thở (hiếm gặp nhưng nghiêm trọng).

Triệu chứng theo mức độ

Mức độ	Triệu chứng
Nhẹ	Đau răng âm ỉ hoặc thoáng qua Nhạy cảm nhẹ với nhiệt độ Sưng nướu răng nhẹ
Trung bình	Đau răng dữ dội hơn, kéo dài Sưng nướu răng rõ rệt, có thể lan ra má Hôi miệng Nhạy cảm rõ rệt với nhiệt độ
Nặng	Đau răng dữ dội, liên tục, khó chịu Sưng tấy lan rộng ra mặt, cổ Sốt cao Khó nuốt, khó mở miệng Mệt mỏi, suy nhược

Trường hợp đặc biệt

Áp xe răng không đau

Trong một số trường hợp, áp xe răng có thể không gây đau, đặc biệt là khi áp xe đã vỡ hoặc nhiễm trùng đã lan rộng và phá hủy dây thần kinh răng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tình trạng bệnh đã khỏi. Áp xe răng không đau vẫn cần được điều trị để ngăn ngừa biến chứng.

Áp xe răng ở trẻ em

Trẻ em có thể gặp các triệu chứng tương tự như người lớn, nhưng có thể khó diễn tả cơn đau. Cha mẹ nên chú ý đến các dấu hiệu như trẻ quấy khóc, bỏ ăn, sốt hoặc sưng mặt để phát hiện sớm áp xe răng ở trẻ.

Các biến chứng của Áp xe răng

Nếu không được điều trị kịp thời, áp xe răng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

Nhiễm trùng lan rộng

Vi khuẩn từ áp xe răng có thể lan rộng sang các khu vực lân cận như xương hàm, xoang hàm, thậm chí là máu (gây nhiễm trùng huyết). Nhiễm trùng lan rộng có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị khẩn cấp.

Mất răng

Áp xe răng có thể phá hủy các mô nâng đỡ răng, dẫn đến răng lung lay và cuối cùng là mất răng.

Viêm xương tủy

Nhiễm trùng có thể lan đến xương hàm, gây viêm xương tủy, một tình trạng nhiễm trùng xương nghiêm trọng và khó điều trị.

Viêm nội tâm mạc nhiễm trùng

Trong một số trường hợp hiếm gặp, vi khuẩn từ áp xe răng có thể xâm nhập vào máu và gây viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, một tình trạng nhiễm trùng lớp lót bên trong tim.

Hẹp đường thở

Áp xe răng ở vùng răng hàm dưới có thể lan xuống vùng sàn miệng và gây sưng tấy, chèn ép đường thở, gây khó thở nguy hiểm.

Đối tượng nguy cơ mắc Áp xe răng

Nhóm tuổi, giới tính dễ mắc bệnh (phổ biến)

Mọi lứa tuổi: Áp xe răng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, từ trẻ em đến người lớn tuổi.
Không phân biệt giới tính: Tỷ lệ mắc áp xe răng không có sự khác biệt đáng kể giữa nam và nữ.

Nhóm yếu tố nguy cơ khác (hiếm hoặc ít phổ biến hơn)

Vệ sinh răng miệng kém: Người có thói quen vệ sinh răng miệng kém, không đánh răng thường xuyên hoặc không dùng chỉ nha khoa có nguy cơ cao bị sâu răng và áp xe răng.
Chế độ ăn uống nhiều đường: Ăn nhiều đồ ngọt và tinh bột tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây sâu răng.
Khô miệng: Nước bọt giúp làm sạch răng và trung hòa axit. Khô miệng làm tăng nguy cơ sâu răng và áp xe răng.
Hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm suy yếu hệ miễn dịch và làm chậm quá trình lành thương, tăng nguy cơ nhiễm trùng răng miệng.
Bệnh lý nền: Một số bệnh lý như tiểu đường, suy giảm miễn dịch có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, bao gồm cả áp xe răng.

Phòng ngừa Áp xe răng

Phòng ngừa áp xe răng chủ yếu tập trung vào việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt và ngăn ngừa sâu răng.

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng kem đánh răng có fluoride, sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày để làm sạch kẽ răng, và dùng nước súc miệng kháng khuẩn có thể giúp loại bỏ vi khuẩn và mảng bám, ngăn ngừa sâu răng và bệnh nướu răng.

Khám răng định kỳ

Khám răng định kỳ 6 tháng một lần giúp phát hiện sớm các vấn đề răng miệng như sâu răng, viêm nướu và điều trị kịp thời, ngăn ngừa hình thành áp xe răng.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Hạn chế ăn đồ ngọt và tinh bột, tăng cường ăn rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu canxi để răng chắc khỏe.

Bỏ hút thuốc lá

Bỏ hút thuốc lá giúp cải thiện sức khỏe răng miệng và giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Chẩn đoán Áp xe răng

Chẩn đoán áp xe răng thường dựa trên khám lâm sàng và các xét nghiệm hỗ trợ.

Khám lâm sàng

Bác sĩ nha khoa sẽ kiểm tra răng miệng, đánh giá các triệu chứng như sưng tấy, đau nhức, và tìm kiếm dấu hiệu của áp xe như nướu răng đỏ, sưng, hoặc có mủ.

Chụp X-quang răng

Chụp X-quang răng giúp bác sĩ xác định vị trí và kích thước của áp xe, cũng như đánh giá mức độ tổn thương xương xung quanh răng.

Xét nghiệm khác

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng nhiễm trùng hoặc xét nghiệm dịch mủ để xác định loại vi khuẩn gây bệnh.

Điều trị Áp xe răng

Phương pháp y khoa

Dẫn lưu mủ: Đây là phương pháp điều trị chính cho áp xe răng. Bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ trên áp xe để dẫn lưu mủ ra ngoài, giúp giảm áp lực và đau nhức.
Điều trị tủy răng: Nếu áp xe bắt nguồn từ tủy răng bị nhiễm trùng, điều trị tủy răng là cần thiết để loại bỏ mô tủy bị nhiễm trùng, làm sạch ống tủy và trám bít ống tủy, ngăn ngừa tái nhiễm trùng.
Nhổ răng: Trong trường hợp răng bị tổn thương quá nặng hoặc không thể phục hồi, nhổ răng có thể là lựa chọn cuối cùng để loại bỏ ổ nhiễm trùng.
Kháng sinh: Kháng sinh có thể được kê đơn để kiểm soát nhiễm trùng lan rộng hoặc trong trường hợp áp xe nghiêm trọng, nhưng không phải lúc nào cũng cần thiết và không thay thế được các phương pháp điều trị tại chỗ như dẫn lưu mủ hoặc điều trị tủy.

Lối sống hỗ trợ

Súc miệng bằng nước muối ấm: Súc miệng bằng nước muối ấm giúp làm dịu nướu răng, giảm sưng và sát trùng nhẹ.
Chườm lạnh: Chườm lạnh bên ngoài má giúp giảm sưng và đau nhức.
Uống thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau tạm thời.
Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể phục hồi và chống lại nhiễm trùng.

Lưu ý khi điều trị

Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Uống thuốc kháng sinh đúng liều lượng và thời gian theo chỉ định của bác sĩ, ngay cả khi triệu chứng đã giảm.
Tái khám đúng hẹn: Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi quá trình điều trị và đảm bảo áp xe đã được điều trị dứt điểm.
Không tự ý nặn mủ: Tự ý nặn mủ áp xe có thể làm nhiễm trùng lan rộng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn.

So sánh với bệnh lý tương tự

Bệnh lý tương tự

Viêm nướu: Viêm nướu là tình trạng viêm nhiễm ở nướu răng, có thể gây đỏ, sưng và chảy máu nướu.
Viêm nha chu: Viêm nha chu là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến các mô nâng đỡ răng, bao gồm cả xương ổ răng.
U nang chân răng: U nang chân răng là một túi chứa đầy dịch hình thành ở chân răng, thường do nhiễm trùng tủy răng mãn tính.

Phân biệt giữa các bệnh lý

Tiêu chí	Áp xe răng	Viêm nướu	Viêm nha chu	U nang chân răng
Định nghĩa	Nhiễm trùng có mủ ở răng hoặc mô xung quanh răng.	Viêm nhiễm ở nướu răng.	Nhiễm trùng phá hủy các mô nâng đỡ răng.	Túi chứa dịch hình thành ở chân răng.
Triệu chứng	Đau răng dữ dội, sưng tấy, có mủ, sốt (có thể).	Nướu đỏ, sưng, chảy máu khi đánh răng.	Nướu tụt, răng lung lay, hôi miệng, có thể có mủ.	Thường không triệu chứng, có thể đau nhẹ khi nhiễm trùng.
Nguyên nhân	Sâu răng, chấn thương răng, nhiễm trùng từ viêm nướu/nha chu.	Vệ sinh răng miệng kém, mảng bám răng.	Viêm nướu không điều trị, mảng bám răng, yếu tố nguy cơ (hút thuốc, tiểu đường).	Nhiễm trùng tủy răng mãn tính, chấn thương răng.
Tiến triển	Cấp tính, diễn tiến nhanh, có thể gây biến chứng nghiêm trọng.	Mạn tính, tiến triển chậm nếu không điều trị.	Mạn tính, tiến triển chậm, gây mất răng nếu không điều trị.	Mạn tính, tiến triển chậm, có thể gây áp xe hoặc tổn thương xương.
Điều trị	Dẫn lưu mủ, điều trị tủy, nhổ răng, kháng sinh (khi cần).	Cạo vôi răng, vệ sinh răng miệng tốt, súc miệng kháng khuẩn.	Cạo vôi răng sâu, phẫu thuật nha chu, kháng sinh (khi cần).	Điều trị tủy, phẫu thuật cắt bỏ u nang.

Mọi người cũng hỏi

Áp xe răng có tự khỏi không?

Không, áp xe răng không thể tự khỏi. Mặc dù áp xe có thể vỡ và giảm đau tạm thời, nhưng nhiễm trùng vẫn còn và cần được điều trị bởi nha sĩ. Nếu không điều trị, áp xe răng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Áp xe răng có nguy hiểm không?

Áp xe răng có thể nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Nhiễm trùng có thể lan rộng sang các khu vực khác của cơ thể, gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng huyết, viêm xương tủy, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng và thậm chí đe dọa tính mạng. Do đó, khi có dấu hiệu áp xe răng, cần đến nha sĩ khám và điều trị ngay.

Điều trị áp xe răng mất bao lâu?

Thời gian điều trị áp xe răng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và phương pháp điều trị. Dẫn lưu mủ có thể giúp giảm đau nhanh chóng, nhưng điều trị tủy hoặc nhổ răng có thể mất vài lần hẹn. Việc sử dụng kháng sinh (nếu cần) thường kéo dài khoảng 5-7 ngày. Quan trọng là phải tuân thủ theo hướng dẫn của nha sĩ và tái khám đúng hẹn để đảm bảo điều trị thành công.

Làm sao để giảm đau áp xe răng tại nhà?

Trong khi chờ đến gặp nha sĩ, bạn có thể giảm đau áp xe răng tại nhà bằng cách súc miệng bằng nước muối ấm, chườm lạnh bên ngoài má và uống thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen. Tuy nhiên, đây chỉ là các biện pháp tạm thời và không thay thế được điều trị chuyên khoa của nha sĩ.

Chi phí điều trị áp xe răng là bao nhiêu?

Chi phí điều trị áp xe răng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như phương pháp điều trị (dẫn lưu mủ, điều trị tủy, nhổ răng), mức độ phức tạp của ca bệnh, cơ sở nha khoa và khu vực địa lý. Chi phí có thể dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng. Để biết chi phí cụ thể, bạn nên tham khảo ý kiến của nha sĩ.

Tài liệu tham khảo về Áp xe răng

World Health Organization (WHO)
National Institutes of Health (NIH)
Mayo Clinic
Centers for Disease Control and Prevention (CDC)

Nội dung này có hữu ích với bạn không?

Rất hữu ích

Phải cải thiện

Cảm ơn bạn!!!