GÓI KHÁM DỊCH VỤChào bạn, có thể bạn hoặc người thân đang lo lắng về tình trạng hạch nách và cần tìm hiểu thông tin về cắt hạch nách. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về thủ thuật này, từ tổng quan về hạch nách, khi nào cần phẫu thuật, quy trình, biến chứng, đến chi phí và chăm sóc hậu phẫu. Hãy cùng Raffles Hospital tìm hiểu nhé!
Tổng quan về hạch nách
Hạch nách là một phần quan trọng của hệ bạch huyết, đóng vai trò trong việc bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng và các bệnh lý khác. Chúng nằm ở vùng nách và có liên quan mật thiết đến hệ thống miễn dịch cũng như một số bệnh, đặc biệt là ung thư vú.
Hạch nách là gì?
Hạch nách là các hạch bạch huyết tập trung ở vùng nách, thuộc hệ bạch huyết. Chúng hoạt động như bộ lọc giúp loại bỏ vi khuẩn, virus và các tế bào bất thường ra khỏi cơ thể.
- Vị trí: Nằm dưới cánh tay, xung quanh các mạch máu và dây thần kinh.
- Số lượng: Có khoảng 20 – 40 hạch nách ở mỗi bên cơ thể.
- Vai trò: Lọc dịch bạch huyết từ cánh tay, ngực và vú. Giúp hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt tác nhân gây bệnh.
Cấu trúc và phân loại hạch nách
Hạch nách được chia thành 3 nhóm chính:
- Hạch nông (hạch thấp): Nằm gần vùng nách, phía dưới cơ ngực lớn. Dẫn lưu bạch huyết từ tay và phần ngoài của vú.
- Hạch trung gian (hạch giữa): Nằm ở giữa nách, gần cơ ngực. Chịu trách nhiệm lọc bạch huyết từ toàn bộ vùng vú và ngực trên.
- Hạch sâu (hạch cao): Nằm sát xương đòn. Có liên quan chặt chẽ đến sự lan truyền ung thư vú.
Chức năng của hạch nách
- Bảo vệ hệ miễn dịch: Giúp phát hiện và tiêu diệt vi khuẩn, virus xâm nhập.
- Lọc bạch huyết: Lọc sạch các tạp chất, tế bào chết và độc tố khỏi máu.
- Chỉ điểm bệnh lý: Khi có bệnh, hạch nách thường sưng to, giúp bác sĩ chẩn đoán nhiễm trùng hoặc ung thư.
Khi nào hạch nách sưng to?
Hạch nách có thể sưng to do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Nguyên nhân lành tính:
- Nhiễm trùng: Do vi khuẩn, virus, hoặc nấm.
- Viêm da, chấn thương vùng cánh tay: Gây kích thích phản ứng miễn dịch.
- Tác dụng phụ sau tiêm vaccine (như COVID-19, lao).
Nguyên nhân nghiêm trọng:
- Ung thư vú: Tế bào ung thư có thể lan đến hạch nách.
- Ung thư hạch (Lymphoma): Hạch sưng to, cứng, không đau.
- Bệnh lý tự miễn: Như lupus, viêm khớp dạng thấp.
Khi nào cần phẫu thuật cắt hạch nách?
Phẫu thuật cắt hạch nách (nạo hạch nách) thường được chỉ định khi có dấu hiệu bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt là ung thư. Dưới đây là những trường hợp phổ biến cần thực hiện phẫu thuật này:
- Ung thư vú có di căn hạch nách: Nếu ung thư vú đã lan đến hạch nách (xác định qua sinh thiết hoặc chẩn đoán hình ảnh), bác sĩ có thể chỉ định cắt hạch để loại bỏ tế bào ung thư. Giúp đánh giá giai đoạn bệnh, từ đó quyết định phương pháp điều trị phù hợp (hóa trị, xạ trị, nội tiết…).
- Hạch nách sưng to không rõ nguyên nhân: Khi hạch sưng lớn kéo dài, không đau nhưng cứng và không di động, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết hoặc cắt hạch để kiểm tra tế bào ác tính.
- Ung thư hạch bạch huyết (Lymphoma): Nếu hạch bạch huyết ở nách bị ung thư, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt bỏ để ngăn chặn sự lan rộng của tế bào ung thư.
- Nhiễm trùng hoặc viêm hạch nặng: Một số trường hợp viêm hạch do nhiễm trùng không đáp ứng với thuốc kháng sinh có thể cần cắt bỏ để tránh hoại tử hoặc áp xe.
- Hỗ trợ phẫu thuật tái tạo vú: Khi phẫu thuật tái tạo vú sau điều trị ung thư, việc loại bỏ một số hạch có thể cần thiết để tạo hình phù hợp.
Quy trình phẫu thuật cắt hạch nách
Phẫu thuật cắt hạch nách là một thủ thuật quan trọng trong điều trị ung thư vú và một số bệnh lý liên quan đến hạch bạch huyết ở vùng nách. Dưới đây là quy trình chi tiết của phẫu thuật này:
Các phương pháp phẫu thuật
Có hai phương pháp chính trong phẫu thuật cắt hạch nách:
Sinh thiết hạch trọng điểm (Sentinel Node Biopsy – SNB):
- Phù hợp với bệnh nhân ung thư vú giai đoạn sớm.
- Bác sĩ chỉ cắt một hoặc vài hạch để kiểm tra xem tế bào ung thư có lan rộng không.
- Giảm nguy cơ biến chứng so với nạo hạch toàn bộ.
Nạo hạch nách toàn bộ (Axillary Lymph Node Dissection – ALND):
- Được chỉ định khi ung thư đã lan rộng đến nhiều hạch.
- Bác sĩ cắt bỏ nhiều hạch để ngăn ngừa di căn.
- Có nguy cơ gây phù bạch huyết và mất cảm giác ở vùng nách.
Chuẩn bị trước phẫu thuật
- Thăm khám và đánh giá: Bác sĩ sẽ khám lâm sàng, làm các xét nghiệm như siêu âm, chụp MRI, sinh thiết hạch để xác định mức độ xâm lấn.
- Xét nghiệm tiền phẫu: Bao gồm xét nghiệm máu, điện tim, X-quang phổi để kiểm tra tình trạng sức khỏe tổng thể.
- Hướng dẫn bệnh nhân: Giải thích về quy trình phẫu thuật, nguy cơ, biến chứng và cách chăm sóc sau phẫu thuật.
- Nhịn ăn trước mổ: Thường bệnh nhân cần nhịn ăn 6–8 giờ trước khi phẫu thuật.
Tiến hành phẫu thuật
- Gây mê toàn thân: Để bệnh nhân không cảm thấy đau và thoải mái trong suốt quá trình mổ.
- Rạch da: Bác sĩ rạch một đường nhỏ ở vùng nách để tiếp cận các hạch bạch huyết.
- Bóc tách và cắt hạch:
- Nếu là sinh thiết hạch trọng điểm (Sentinel node biopsy), bác sĩ chỉ lấy một vài hạch để kiểm tra.
- Nếu là nạo hạch nách toàn bộ, bác sĩ sẽ cắt bỏ nhiều hạch hơn để loại bỏ các hạch có nguy cơ chứa tế bào ung thư.
- Kiểm tra và cầm máu: Sau khi cắt hạch, bác sĩ kiểm tra vùng phẫu thuật, đảm bảo cầm máu đầy đủ.
- Đặt dẫn lưu: Một ống dẫn lưu có thể được đặt để ngăn tụ dịch và giảm sưng.
- Khâu vết mổ: Vết mổ được khâu lại cẩn thận và băng bó.
Chăm sóc sau phẫu thuật
- Theo dõi tại viện: Bệnh nhân được theo dõi vài giờ hoặc vài ngày tùy theo tình trạng sức khỏe.
- Sử dụng thuốc: Bác sĩ kê thuốc giảm đau, kháng sinh để ngăn nhiễm trùng.
- Chăm sóc vết thương: Vết mổ cần được vệ sinh sạch sẽ, thay băng đúng cách.
- Vật lý trị liệu: Các bài tập nhẹ giúp phục hồi vận động tay và ngăn ngừa phù bạch huyết.
- Tái khám: Bệnh nhân cần quay lại bệnh viện theo lịch hẹn để bác sĩ kiểm tra tiến trình hồi phục.
Biến chứng và rủi ro sau phẫu thuật
Phẫu thuật cắt hạch nách, mặc dù là một thủ thuật quan trọng, vẫn tiềm ẩn một số biến chứng và rủi ro nhất định. Dưới đây là những biến chứng và rủi ro phổ biến mà bạn cần biết:
- Phù bạch huyết: Đây là biến chứng thường gặp nhất. Xảy ra do sự gián đoạn lưu thông bạch huyết, dẫn đến tích tụ dịch ở cánh tay, gây sưng phù, nặng nề, và khó chịu. Mức độ phù bạch huyết có thể từ nhẹ đến nặng, và có thể xuất hiện ngay sau phẫu thuật hoặc sau một thời gian.
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng vết mổ là một rủi ro tiềm ẩn, gây đỏ, sưng, đau, và có thể có mủ tại vết mổ.
- Tụ máu, chảy máu: Tụ máu có thể xảy ra ở vùng phẫu thuật, gây sưng và đau. Chảy máu có thể xảy ra trong hoặc sau phẫu thuật.
- Tổn thương dây thần kinh: Vùng nách có nhiều dây thần kinh, việc phẫu thuật có thể gây tổn thương, dẫn đến tê bì, đau, hoặc yếu cơ ở cánh tay.
- Sẹo: Phẫu thuật sẽ để lại sẹo. Sẹo có thể lồi, co rút, hoặc gây khó chịu.
Chăm sóc hậu phẫu và phục hồi
Chăm sóc hậu phẫu và phục hồi là giai đoạn then chốt sau phẫu thuật cắt hạch nách, quyết định lớn đến kết quả điều trị và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp giảm thiểu biến chứng, đẩy nhanh quá trình hồi phục và sớm trở lại cuộc sống bình thường.
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng trong chăm sóc hậu phẫu và phục hồi:
Chăm sóc vết mổ
- Giữ vết mổ sạch và khô: Vệ sinh vết mổ hàng ngày theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh để nước tiếp xúc trực tiếp trong những ngày đầu. Thay băng gạc thường xuyên để ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng: Quan sát kỹ vết mổ, nếu có các dấu hiệu như đỏ, sưng, đau nhức, hoặc chảy dịch mủ, cần báo ngay cho bác sĩ.
Quản lý đau
- Sử dụng thuốc giảm đau: Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ để kiểm soát cơn đau sau phẫu thuật.
- Chườm lạnh: Chườm lạnh vùng phẫu thuật trong những ngày đầu để giảm đau và sưng.
Vận động và vật lý trị liệu
- Vận động nhẹ nhàng: Bắt đầu vận động nhẹ nhàng cánh tay bên phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh cứng khớp và cải thiện lưu thông máu.
- Vật lý trị liệu: Thực hiện các bài tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn của chuyên gia để tăng cường sức mạnh, cải thiện phạm vi vận động và giảm nguy cơ phù bạch huyết.
Phòng ngừa phù bạch huyết
- Nâng cao cánh tay: Nâng cao cánh tay bên phẫu thuật khi nghỉ ngơi để giảm nguy cơ tích tụ dịch.
- Tránh áp lực: Tránh mặc quần áo chật, đeo trang sức bó sát hoặc mang vác vật nặng ở cánh tay bên phẫu thuật.
- Chăm sóc da: Giữ da cánh tay sạch sẽ và dưỡng ẩm, tránh các vết trầy xước, vết cắt hoặc côn trùng cắn.
Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt
- Dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là protein và vitamin, để hỗ trợ quá trình lành thương.
- Sinh hoạt: Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh các hoạt động gắng sức trong thời gian đầu.
Tái khám và theo dõi
- Tái khám định kỳ: Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi quá trình hồi phục và phát hiện sớm các biến chứng.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sưng phù cánh tay tăng lên, đau nhức dữ dội, sốt cao, hoặc vết mổ có dấu hiệu nhiễm trùng.
Các câu hỏi thường gặp về cắt hạch nách
Phẫu thuật cắt hạch nách có đau không?
Phẫu thuật được thực hiện dưới gây mê toàn thân, vì vậy bệnh nhân không cảm thấy đau trong lúc mổ. Tuy nhiên, sau phẫu thuật, vùng nách có thể bị đau hoặc căng tức trong vài ngày đến vài tuần. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau để kiểm soát tình trạng này.
Cắt hạch nách có ảnh hưởng đến cánh tay không?
Có. Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng tê bì, giảm cảm giác hoặc sưng tay do tổn thương dây thần kinh và hệ bạch huyết. Nếu thực hiện nạo hạch toàn bộ, nguy cơ phù bạch huyết (sưng tay) sẽ cao hơn. Bệnh nhân nên tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng tay.
Sau phẫu thuật cắt hạch nách, tôi có thể vận động bình thường không?
Trong những ngày đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân nên hạn chế cử động mạnh ở cánh tay bên phẫu thuật. Tuy nhiên, sau khoảng 1-2 tuần, có thể tập các bài vận động nhẹ nhàng để tránh cứng khớp và phù bạch huyết. Tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp phục hồi nhanh hơn.
Bao lâu thì vết mổ lành hẳn?
Vết mổ thường mất khoảng 2-4 tuần để lành hẳn, nhưng cảm giác khó chịu có thể kéo dài hơn. Quá trình hồi phục phụ thuộc vào từng bệnh nhân và mức độ can thiệp trong phẫu thuật.
Raffles Hospital – Địa chỉ uy tín cho phẫu thuật cắt hạch nách
Raffles Hospital là một trong những cơ sở y tế hàng đầu tại Singapore, chuyên cung cấp dịch vụ chẩn đoán và điều trị toàn diện cho các bệnh lý liên quan đến hạch nách. Với đội ngũ bác sĩ tay nghề cao, công nghệ tiên tiến và quy trình điều trị đạt tiêu chuẩn quốc tế, bệnh viện mang đến giải pháp phẫu thuật an toàn, hiệu quả, giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Quy trình chẩn đoán hạch nách tại Raffles Hospital
Khi phát hiện hạch nách sưng hoặc có dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần được kiểm tra kỹ lưỡng để xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Tại Raffles Hospital, quy trình chẩn đoán bao gồm các bước sau:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ kiểm tra vùng nách, đánh giá kích thước, độ rắn, mức độ đau của hạch và xem xét các triệu chứng đi kèm. Đồng thời, bệnh nhân sẽ được hỏi về tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ.
- Xét nghiệm chuyên sâu: Các phương pháp như siêu âm, xét nghiệm máu, chụp X-quang hoặc sinh thiết hạch có thể được chỉ định để xác định nguyên nhân—từ nhiễm trùng, bệnh tự miễn đến ung thư.
- Đưa ra chẩn đoán: Sau khi phân tích kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chính xác và tư vấn phương án điều trị tối ưu.
Phương pháp phẫu thuật cắt hạch nách tại Raffles Hospital
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, bác sĩ có thể đề xuất một trong các phương pháp sau:
- Phẫu thuật điều trị nhiễm trùng: Nếu hạch nách bị viêm nhiễm nghiêm trọng, bác sĩ có thể thực hiện dẫn lưu mủ hoặc cắt bỏ hạch để ngăn ngừa lây lan.
- Cắt bỏ hạch do u lành tính: Trong trường hợp hạch phát triển thành khối u lành tính gây đau hoặc ảnh hưởng đến vận động, phẫu thuật có thể được thực hiện để loại bỏ khối u một cách an toàn.
- Nạo hạch nách trong điều trị ung thư: Nếu hạch nách bị ảnh hưởng do ung thư vú hoặc ung thư hạch, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật loại bỏ hạch kết hợp với các phương pháp điều trị khác như hóa trị hoặc xạ trị.
- Điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật: Sau mổ, bệnh nhân sẽ được theo dõi chặt chẽ và hướng dẫn các bài tập phục hồi để giảm nguy cơ biến chứng như phù bạch huyết, đau mạn tính hay hạn chế vận động tay.
Tại sao nên chọn Raffles Hospital để phẫu thuật cắt hạch nách?
- Chuyên gia giàu kinh nghiệm: Đội ngũ bác sĩ của Raffles Hospital có nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị các bệnh lý về hạch nách, đảm bảo độ chính xác và an toàn khi phẫu thuật.
- Thiết bị hiện đại: Bệnh viện sử dụng công nghệ tiên tiến trong chẩn đoán và phẫu thuật, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
- Chăm sóc bệnh nhân toàn diện: Từ lúc khám bệnh, phẫu thuật đến phục hồi sau mổ, Raffles Hospital cung cấp quy trình điều trị khép kín, giúp bệnh nhân an tâm trong suốt quá trình điều trị.
- Môi trường bệnh viện cao cấp: Không gian hiện đại, tiện nghi cùng dịch vụ chăm sóc tận tình giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái trong suốt thời gian điều trị.
Với uy tín và chất lượng dịch vụ hàng đầu, Raffles Hospital là lựa chọn đáng tin cậy cho những ai cần phẫu thuật cắt hạch nách và điều trị các bệnh lý liên quan.
Kết luận
Cắt hạch nách là một bước quan trọng trong phác đồ điều trị ung thư. Việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín như Raffles Hospital sẽ giúp bệnh nhân an tâm, tin tưởng vào quá trình điều trị, từ đó nâng cao cơ hội chiến thắng bệnh tật. Nếu bạn hoặc người thân đang cần tìm hiểu thêm về phương pháp này, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tận tình.
