Thoát vị đĩa đệm L4 L5: Những điều cần biết

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 là một trong những bệnh lý cột sống phổ biến nhất, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra căn bệnh này và làm thế nào để điều trị hiệu quả? Hãy cùng Raffles Hospital tìm hiểu qua bài viết này.

Tìm hiểu về đĩa đệm thắt lưng

Cột sống của chúng ta được cấu tạo từ nhiều đốt sống xếp chồng lên nhau. Giữa các đốt sống là những lớp đệm sụn gọi là đĩa đệm. Đĩa đệm có vai trò rất quan trọng trong việc giúp cột sống linh hoạt và hấp thụ lực.

Cấu tạo của đĩa đệm

• Nhân nhầy: Phần trung tâm của đĩa đệm, có cấu trúc như gel, giàu nước và protein. Nhân nhầy có chức năng hấp thụ lực và giúp đĩa đệm đàn hồi.
• Vòng sợi: Bao quanh nhân nhầy, gồm nhiều lớp vòng sợi dai, xếp chồng lên nhau. Vòng sợi có chức năng giữ nhân nhầy cố định và chịu lực.

Chức năng của đĩa đệm thắt lưng

• Giảm chấn: Hấp thụ lực tác động khi chúng ta di chuyển, nhảy, chạy…
• Tăng khả năng vận động: Giúp cột sống linh hoạt, thực hiện các động tác uốn cong, xoay trở.
• Phân tán áp lực: Giúp phân tán đều áp lực lên các đốt sống, bảo vệ chúng khỏi bị tổn thương.

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 là gì?

Khi chúng ta hoạt động mạnh, nâng vật nặng hoặc do quá trình lão hóa, vòng sợi của đĩa đệm có thể bị rách. Lúc này, nhân nhầy bên trong sẽ bị đẩy ra ngoài, chèn ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống, gây ra các triệu chứng đau nhức.

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 có nghĩa là phần nhân nhầy của đĩa đệm nằm giữa đốt sống L4 và L5 bị thoát ra ngoài. Đây là vị trí thường xảy ra thoát vị đĩa đệm nhất vì vùng thắt lưng chịu nhiều áp lực.

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm L4 L5

Thoát vị đĩa đệm là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt ở những người trung niên và cao tuổi. Vùng thắt lưng L4 L5 chịu nhiều áp lực nhất nên dễ bị tổn thương. Nguyên nhân khiến thoát vị đĩa đệm L4 L5:

Thoái hóa đĩa đệm

• Lão hóa: Theo thời gian, đĩa đệm mất dần nước và độ đàn hồi, trở nên giòn và dễ rách.
• Quá trình lão hóa tự nhiên: Các chất dinh dưỡng cung cấp cho đĩa đệm giảm dần, khiến chúng suy yếu.

Vận động sai tư thế

• Ngồi lâu: Ngồi lâu một tư thế, đặc biệt là tư thế không đúng, gây áp lực lên đĩa đệm.
• Nâng vật nặng sai cách: Nâng vật nặng mà không dùng đến sức của chân, cong lưng sẽ làm tăng áp lực lên đĩa đệm.
• Vận động quá sức: Các hoạt động thể thao quá sức hoặc đột ngột cũng có thể gây tổn thương đĩa đệm.

Chấn thương

• Tai nạn giao thông: Các cú va chạm mạnh có thể gây tổn thương trực tiếp đến đĩa đệm.
• Té ngã: Những cú ngã mạnh, đặc biệt là vùng lưng, có thể gây rách đĩa đệm.
• Chấn thương thể thao: Các môn thể thao tiếp xúc hoặc có các động tác mạnh cũng có thể gây tổn thương.

Yếu tố di truyền

• Cấu trúc cột sống bẩm sinh: Một số người có cấu trúc cột sống bẩm sinh yếu hơn, dễ bị tổn thương.
• Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người bị thoát vị đĩa đệm, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng cao hơn.

Các yếu tố khác

• Béo phì: Cân nặng quá lớn gây áp lực lên cột sống.
• Hút thuốc lá: Gây giảm tuần hoàn máu đến đĩa đệm, làm chậm quá trình phục hồi.
• Một số bệnh lý khác: Ví dụ như viêm khớp dạng thấp, cường giáp…

Triệu chứng của thoát vị đĩa đệm L4 L5

Khi đĩa đệm bị tổn thương, nhân nhầy bên trong có thể bị thoát ra ngoài, chèn ép vào rễ thần kinh, gây ra các triệu chứng đau nhức và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Xuất phát từ đặc điểm này mà bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm L4 L5 ở lưng thường có các dấu hiệu như:

• Đau lưng dưới: Đây là triệu chứng thường gặp nhất. Cơn đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, tăng lên khi vận động, ho, hắt hơi hoặc ngồi lâu.
• Đau lan xuống chân: Đau theo đường thần kinh tọa, có thể lan từ mông xuống đùi, bắp chân và bàn chân.
• Tê bì chân: Cảm giác tê bì, kiến ba khoang ở chân, đặc biệt là vùng bắp chân và bàn chân.
• Yếu cơ: Cơ chân yếu đi, khó khăn khi đi lại, đứng gót chân hoặc đi mũi chân.
• Rối loạn cảm giác: Cảm giác nóng lạnh, đau nhức bất thường ở vùng da bị ảnh hưởng bởi rễ thần kinh bị chèn ép.

Biến chứng nguy hiểm của thoát vị đĩa đệm L4 L5

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và khả năng vận động của người bệnh:

• Tổn thương thần kinh không hồi phục: Nếu đĩa đệm bị thoát vị lâu ngày và chèn ép rễ thần kinh quá mạnh, có thể gây tổn thương thần kinh không hồi phục, dẫn đến liệt yếu vĩnh viễn.
• Hội chứng đuôi ngựa: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của thoát vị đĩa đệm, xảy ra khi đĩa đệm chèn ép vào chùm rễ thần kinh ở cuối tủy sống. Viêm màng nhện: Viêm màng nhện là tình trạng viêm nhiễm màng bao bọc tủy sống, thường xảy ra khi có nhiễm trùng hoặc do các mảnh vỡ của đĩa đệm gây kích ứng.
• Teo cơ: Do mất đi tín hiệu thần kinh đến cơ, các nhóm cơ bị ảnh hưởng sẽ dần teo nhỏ, yếu đi.
• Đau mãn tính: Nếu không được điều trị đúng cách, cơn đau có thể trở thành mãn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
• Giảm khả năng vận động: Thoát vị đĩa đệm có thể gây hạn chế khả năng vận động, khó khăn trong việc đi lại, làm việc và sinh hoạt hàng ngày.

Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm L4 L5

Để chẩn đoán chính xác tình trạng thoát vị đĩa đệm L4 L5, bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Dưới đây là những phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại như đau, tê bì, yếu cơ,… và các hoạt động hàng ngày của bệnh nhân.
• Chụp X-quang: Mặc dù không cho hình ảnh chi tiết như các phương pháp khác, nhưng chụp X-quang vẫn có thể giúp bác sĩ phát hiện các bất thường về cấu trúc cột sống, như gai xương hoặc hẹp ống sống.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh chính xác nhất, cho phép bác sĩ nhìn thấy rõ ràng các cấu trúc bên trong cột sống, bao gồm cả đĩa đệm. MRI giúp xác định vị trí, kích thước của đĩa đệm bị thoát vị, mức độ chèn ép rễ thần kinh và các tổn thương khác.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Cũng có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng cột sống, đặc biệt là khi bệnh nhân không thể thực hiện MRI.
• Myelogram: Là một xét nghiệm kết hợp giữa chụp X-quang và tiêm thuốc cản quang vào khoang màng cứng để giúp hình ảnh các rễ thần kinh rõ nét hơn. Tuy nhiên, phương pháp này ít được sử dụng hơn so với MRI.
• Điện cơ: Giúp đánh giá chức năng của dây thần kinh và cơ, xác định mức độ tổn thương thần kinh.
• Xét nghiệm máu: Đôi khi được thực hiện để loại trừ các nguyên nhân gây đau lưng khác.

Các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm L4 L5

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh và sự quyết định của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

Điều trị nội khoa

• Thuốc giảm đau: Giúp giảm đau, viêm.
• Thuốc chống viêm không steroid: Giảm viêm, sưng.
• Vật lý trị liệu: Giúp tăng cường cơ bắp, cải thiện tư thế, giảm đau. 
• Châm cứu: Giúp giảm đau và cải thiện tuần hoàn máu.
• Massage: Giúp thư giãn cơ bắp và giảm căng thẳng.
• Chườm nóng/lạnh: Giảm đau và viêm.
• Đeo nẹp lưng: Hỗ trợ cột sống.
• Tiêm corticosteroid: Giảm viêm và đau.
• Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Kích thích quá trình phục hồi mô.

Điều trị ngoại khoa

• Chỉ định phẫu thuật: Khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
• Các phương pháp phẫu thuật: Microdiscectomy, nội soi cột sống…
• Quá trình hồi phục: Thời gian hồi phục tùy thuộc vào từng phương pháp phẫu thuật và tình trạng sức khỏe của mỗi người.

Cách chăm sóc cho người bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5

Việc chăm sóc đúng cách cho người bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5 đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh và người nhà cần chú ý đến một số vấn đề sau:

• Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh các hoạt động gắng sức, nâng vật nặng, ngồi lâu một tư thế.
• Vận động nhẹ nhàng: Tập các bài tập phù hợp dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu.
• Đi bộ: Đi bộ đều đặn mỗi ngày giúp tăng cường tuần hoàn máu và giảm đau.
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng: Đặc biệt là canxi, vitamin D để tăng cường sức khỏe xương khớp.
• Hạn chế đồ ăn cay nóng, chất kích thích: Những thực phẩm này có thể gây viêm và tăng đau.
• Uống đủ nước: Giúp đĩa đệm được bôi trơn tốt hơn.
• Ngủ đúng tư thế: Nên nằm nghiêng, kê gối giữa hai chân hoặc cuộn tròn người để giảm áp lực lên cột sống.
• Ngồi đúng tư thế: Lưng thẳng, vai thả lỏng, có thể sử dụng gối tựa lưng.

Phòng ngừa thoát vị đĩa đệm L4 L5

Có nhiều cách để phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm L4 L5. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích:

• Vận động hợp lý: Tập thể dục đều đặn, đặc biệt là các bài tập tăng cường cơ bụng và lưng.
• Tư thế đúng: Ngồi, đứng, nằm đúng tư thế để giảm áp lực lên cột sống.
• Bổ sung canxi và vitamin D: Giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ cột sống.
• Uống đủ nước: Giúp đĩa đệm được bôi trơn tốt hơn.
• Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, đồ uống có ga: Những thực phẩm này có thể gây viêm và tăng cân, gây áp lực lên cột sống.
• Giảm cân: Nếu thừa cân, cần giảm cân để giảm áp lực lên cột sống.
• Hạn chế ngồi lâu một chỗ: Nên đứng dậy đi lại sau mỗi 30 phút đến 1 giờ ngồi.
• Tránh các động tác xoắn cột sống đột ngột: Có thể làm tổn thương đĩa đệm.

Khám và điều trị thoát vị đĩa đệm L4 L5 tại Raffles Hospital

Raffles Hospital là một trong những bệnh viện hàng đầu tại Singapore, nổi tiếng với chất lượng dịch vụ y tế cao cấp và chuyên môn sâu rộng. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp cho vấn đề thoát vị đĩa đệm L4 L5, Raffles Hospital sẽ là một lựa chọn đáng cân nhắc.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital?

• Chuyên môn cao: Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa cột sống tại Raffles Hospital có nhiều kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về cột sống, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm.
• Trang thiết bị hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc y tế hiện đại, giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
• Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân chu đáo: Bệnh nhân sẽ được chăm sóc tận tình bởi đội ngũ y bác sĩ và nhân viên chuyên nghiệp.
• Môi trường khám chữa bệnh quốc tế: Bệnh viện đạt tiêu chuẩn quốc tế, mang đến cho bệnh nhân sự thoải mái và yên tâm.

Quy trình khám và điều trị

• Thăm khám kỹ lưỡng: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng hiện tại.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh chính xác nhất để xác định vị trí, kích thước và mức độ tổn thương của đĩa đệm.
• Chụp X-quang: Giúp đánh giá tổng quan về cấu trúc cột sống.
• Các xét nghiệm khác: Có thể bao gồm điện cơ, thần kinh tủy sống… tùy thuộc vào trường hợp cụ thể.
• Lựa chọn phương pháp điều trị: Dựa trên kết quả khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
• Quá trình hồi phục: Sau khi điều trị, bệnh nhân sẽ được theo dõi và hướng dẫn cách chăm sóc tại nhà để quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.

Thông tin liên hệ

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 24 3676 2222
• Mail: hanoi@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
• Mail: vietnam@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Thoát vị đĩa đệm L4 L5 là một bệnh lý có thể điều trị, tuy nhiên, quá trình điều trị đòi hỏi sự kiên trì và tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Để phòng ngừa bệnh, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện thường xuyên, và khám sức khỏe định kỳ tại Raffles Hospital.