Bệnh tự miễn: Hệ miễn dịch phản bội cơ thể

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao cơ thể chúng ta lại tấn công chính mình? Đó là điều xảy ra khi hệ miễn dịch bị rối loạn và gây ra các bệnh tự miễn. Bệnh gây ảnh hưởng xấu đến hàng triệu người trên thế giới. Raffles Hospital sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị và cách sống chung với bệnh.

Bệnh tự miễn là gì?

Bệnh tự miễn là một tình trạng xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể, vốn có nhiệm vụ bảo vệ chúng ta khỏi vi khuẩn và virus, lại tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của chính mình. Điều này dẫn đến viêm nhiễm và tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể.

Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở nhóm người từ 20 đến 40. Bệnh tiến triển phức tạp, lúc nặng lúc nhẹ, và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách.

Nguyên nhân gây bệnh tự miễn

Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh tự miễn vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chỉ ra một số yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh:

• Yếu tố di truyền: Một số gen nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn. Nếu trong gia đình bạn có người thân mắc bệnh, khả năng bạn mắc bệnh cũng cao hơn.
• Môi trường: Các hóa chất, kim loại nặng, thuốc trừ sâu, ô nhiễm môi trường có thể làm tổn thương hệ miễn dịch và kích hoạt các phản ứng tự miễn.
• Hormone: Sự thay đổi hormone, đặc biệt ở phụ nữ, có thể liên quan đến loại bệnh này.
• Rối loạn hệ miễn dịch: Sự mất cân bằng trong hệ miễn dịch có thể dẫn đến các phản ứng tự miễn.
• Giới tính: Thống kê cho thấy, gần 80% các trường hợp mắc bệnh là ở nữ giới, trong đó khoảng 2/3 là ở độ tuổi trên 30 và tuổi trung niên.
• Nhiễm trùng: Một số loại virus hoặc vi khuẩn có thể gây ra các phản ứng tự miễn.
• Chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống giàu chất béo bão hòa và đường có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Các loại bệnh tự miễn thường gặp

Có rất nhiều loại bệnh tự miễn khác nhau, mỗi loại ảnh hưởng đến các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Một số bệnh phổ biến bao gồm:

• Viêm khớp dạng thấp: Gây viêm các khớp, đặc biệt là khớp tay, khớp chân.
• Lupus ban đỏ hệ thống: Ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, gây ra các triệu chứng đa dạng như mệt mỏi, sốt, phát ban, đau khớp.
• Bệnh Basedow: Làm tuyến giáp hoạt động quá mức, gây ra các triệu chứng như bướu cổ, tim đập nhanh, mắt lồi.
• Bệnh Hashimoto: Làm tuyến giáp hoạt động kém, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, tăng cân, da khô.
• Viêm ruột: Gây viêm niêm mạc ruột, dẫn đến các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, sụt cân.
• Đa xơ cứng (Multiple sclerosis – MS): Tổn thương bao myelin của các tế bào thần kinh, gây gián đoạn truyền tín hiệu thần kinh.
• Bệnh vẩy nến (Psoriasis): Gây viêm da mãn tính, tạo các mảng đỏ, vảy trắng trên da.

Triệu chứng của bệnh tự miễn

Các triệu chứng của bệnh tự miễn rất đa dạng và phụ thuộc vào loại bệnh và cơ quan bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, một số triệu chứng chung thường gặp bao gồm:

• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, không rõ nguyên nhân.
• Sốt: Sốt nhẹ, dai dẳng.
• Đau khớp: Đau, sưng, cứng khớp.
• Đau cơ: Đau nhức cơ bắp.
• Viêm da: Phát ban, mẩn ngứa, da khô.
• Rối loạn tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón, đau bụng.
• Rụng tóc: Mất tóc nhiều bất thường.
• Sụt cân: Giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Sưng hạch: Các hạch bạch huyết sưng to.
• Rối loạn thần kinh: Tê bì, yếu cơ, mất thăng bằng.

Biến chứng của bệnh tự miễn

Bệnh tự miễn, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí đe dọa tính mạng. Các biến chứng này có thể xảy ra ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể, tùy thuộc vào loại bệnh cụ thể:

• Tim mạch: Viêm khớp mãn tính có thể khiến tim phải làm việc quá sức, dẫn đến suy yếu cơ tim và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Thậm chí, bệnh lupus ban đỏ hệ thống còn được coi là một trong những thủ phạm chính gây tử vong do các bệnh tim mạch.
• Phổi: Người bệnh có nguy cơ mắc các bệnh về phổi cao gấp nhiều lần so với người bình thường, như thuyên tắc phổi hay rối loạn đông máu ở động mạch phổi.
• Hệ thần kinh: Sự liên kết chặt chẽ giữa hệ miễn dịch và hệ thần kinh khiến người bệnh dễ mắc các rối loạn tâm thần như trầm cảm. Khoảng 62% bệnh nhân tự miễn phải đối mặt với những thay đổi về cảm xúc.
• Ung thư: Hệ miễn dịch suy yếu là cánh cửa mở cho các tế bào ung thư phát triển. Bệnh nhân tự miễn, đặc biệt là những người mắc lupus ban đỏ hệ thống, có nguy cơ cao mắc các loại ung thư như vú, phổi, cổ tử cung.
• Các bệnh tự miễn khác: Thật đáng ngạc nhiên khi có hơn 80 loại bệnh tự miễn khác nhau, và nhiều người bệnh còn mắc đồng thời nhiều bệnh. Tình trạng này được gọi là hội chứng đa tự miễn.

Chẩn đoán bệnh tự miễn

Chẩn đoán bệnh tự miễn có thể phức tạp và đòi hỏi nhiều xét nghiệm khác nhau. Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng, kết quả xét nghiệm máu, hình ảnh và sinh thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác:

• Thu thập thông tin: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại, các loại thuốc đang sử dụng và tiền sử gia đình.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám kỹ lưỡng để tìm các dấu hiệu bất thường như sưng khớp, phát ban da, hoặc các vấn đề về thần kinh.
• Xét nghiệm máu kháng thể kháng nhân (ANA): Đây là xét nghiệm thường được thực hiện đầu tiên để tìm kiếm các kháng thể tấn công các tế bào của cơ thể.
• Các xét nghiệm khác: Xét nghiệm tốc độ lắng máu (ESR), protein C phản ứng (CRP), các xét nghiệm đánh giá chức năng của các cơ quan như thận, gan.
• Xét nghiệm tự kháng thể đặc hiệu: Để xác định loại bệnh cụ thể.
• Xét nghiệm hình ảnh: Chụp X-quang, siêu âm, MRI hoặc CT để đánh giá tình trạng các cơ quan trong cơ thể.
• Sinh thiết: Lấy mẫu mô để kiểm tra dưới kính hiển vi.

Điều trị bệnh tự miễn

Mục tiêu của điều trị bệnh là kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa tổn thương các cơ quan và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các phương pháp điều trị bao gồm:

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc là một phần không thể thiếu trong việc quản lý bệnh tự miễn. Các loại thuốc được sử dụng thường tập trung vào việc giảm viêm, ức chế hệ miễn dịch và kiểm soát các triệu chứng. Dưới đây là một số nhóm thuốc chính được sử dụng phổ biến:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm đau, viêm.
• Corticosteroid: Ức chế hệ miễn dịch, giảm viêm.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Ngăn chặn hệ miễn dịch tấn công các tế bào khỏe mạnh.
• Thuốc sinh học: Nhắm vào các phân tử cụ thể trong hệ miễn dịch.

Điều trị triệu chứng

Vật lý trị liệu và chế độ ăn uống là hai trong số những phương pháp không dùng thuốc quan trọng trong việc điều trị triệu chứng của bệnh. Chúng giúp giảm đau, cải thiện chức năng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.

• Vật lý trị liệu: Các kỹ thuật xoa bóp, nhiệt trị, điện trị giúp giảm đau nhức, đặc biệt ở các khớp bị viêm. Các bài tập thể dục được thiết kế riêng giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp, hỗ trợ khớp ổn định hơn.
• Chế độ ăn uống: Một số chế độ ăn đặc biệt có thể giúp cải thiện triệu chứng ở một số bệnh nhân (ví dụ: chế độ ăn không gluten đối với bệnh celiac). Chế độ ăn uống phù hợp giúp cải thiện các vấn đề về tiêu hóa thường gặp ở bệnh nhân tự miễn.

Điều trị bằng phẫu thuật 

Phẫu thuật không phải là phương pháp điều trị chính cho hầu hết các bệnh tự miễn, nhưng trong một số trường hợp cụ thể, nó có thể được xem xét để cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa biến chứng. Các loại phẫu thuật thường được áp dụng:

• Phẫu thuật loại bỏ mô bị tổn thương: Ví dụ, cắt bỏ một phần ruột bị viêm trong bệnh Crohn.
• Phẫu thuật thay thế khớp: Thay khớp háng hoặc khớp gối bị hư hỏng do viêm khớp.
• Phẫu thuật thần kinh: Để điều trị các biến chứng thần kinh của bệnh.
• Ghép tạng: Trong một số trường hợp hiếm hoi, ghép tạng có thể được xem xét khi các cơ quan bị tổn thương nặng.

Sống chung với bệnh tự miễn

Sống chung với bệnh tự miễn đòi hỏi người bệnh phải có sự kiên trì và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Ngoài ra, người bệnh nên:

• Làm việc chặt chẽ với bác sĩ: Thường xuyên khám sức khỏe, tuân thủ phác đồ điều trị, báo cáo ngay với bác sĩ khi có bất kỳ thay đổi nào về sức khỏe.
• Chế độ ăn uống: Ăn uống cân đối, giàu chất xơ, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có ga.
• Tập thể dục: Chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe, như đi bộ, yoga, bơi lội.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.
• Quản lý stress: Áp dụng các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hoặc tham gia các hoạt động mình yêu thích.
• Tham gia các nhóm hỗ trợ: Giao lưu với những người cùng cảnh ngộ giúp bạn cảm thấy được chia sẻ và có thêm động lực.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè: Sự quan tâm và chia sẻ của người thân sẽ giúp bạn vượt qua những khó khăn.

Khám và điều trị bệnh tự miễn hiệu quả tại Raffles Hospital

Raffles Hospital là một trong những bệnh viện hàng đầu tại Singapore và khu vực, nổi tiếng với chất lượng dịch vụ y tế cao cấp và đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để khám và điều trị bệnh tự miễn, Raffles Hospital hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu của bạn.

Tại sao nên chọn Raffles Hospital để điều trị bệnh tự miễn?

• Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa: Raffles Hospital quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa về bệnh tự miễn hàng đầu, có nhiều năm kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tự miễn khác nhau.
• Cơ sở vật chất hiện đại: Bệnh viện được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị y tế hiện đại, giúp chẩn đoán bệnh chính xác và điều trị hiệu quả.
• Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân chuyên nghiệp: Raffles Hospital luôn đặt sự hài lòng của bệnh nhân lên hàng đầu, cung cấp dịch vụ chăm sóc bệnh nhân tận tình, chu đáo.
• Phương pháp điều trị đa dạng: Bệnh viện áp dụng các phương pháp điều trị hiện đại, kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại để mang lại hiệu quả tốt nhất cho bệnh nhân.

Quy trình khám và điều trị bệnh tự miễn tại Raffles Hospital

• Khám bệnh: Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng hiện tại của bệnh nhân.
• Chẩn đoán: Dựa trên kết quả khám lâm sàng và các xét nghiệm bổ sung, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về loại bệnh tự miễn mà bệnh nhân đang mắc phải.
• Lập kế hoạch điều trị: Bác sĩ sẽ lên kế hoạch điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể, bao gồm các phương pháp điều trị nội khoa, vật lý trị liệu và phẫu thuật (nếu cần).
• Theo dõi và điều chỉnh: Trong quá trình điều trị, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần thiết.

Các bệnh tự miễn thường gặp được điều trị tại Raffles Hospital

• Viêm khớp dạng thấp: Bệnh gây viêm các khớp, đặc biệt là khớp tay và chân.
• Lupus ban đỏ hệ thống: Bệnh gây viêm nhiều cơ quan trong cơ thể.
• Viêm ruột Crohn: Bệnh viêm mãn tính ở đường tiêu hóa.
• Viêm đa xơ cứng: Bệnh gây tổn thương hệ thần kinh trung ương.
• Bệnh Hashimoto: Bệnh gây suy giáp.

Thông tin liên hệ

Hồ Chí Minh: 

• Địa chỉ: 285B Điện Biên Phủ, Phường Võ Thị Sáu, Q.3, TP. Hồ Chí Minh
• Hotline: 84 28 3822 6087 – 84 28 3822 6086
• Mail: hcm@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/
• Zalo: https://zalo.me/0978161825

Hà Nội:

• Địa chỉ: 51 Xuân Diệu, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
• Hotline: 84 24 3676 2222
• Mail: hanoi@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Singapore:

• Địa chỉ: Raffles Hospital, 585 North Bridge Road, Singapore 188770
• Hotline: 65 9838 1421 – 65 9834 7695
• Mail: vietnam@rafflesmedical.com
• Website: https://raffleshospital.vn/

Kết luận

Bệnh tự miễn là một căn bệnh phức tạp, nhưng với sự tiến bộ của y học, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh và sống một cuộc sống chất lượng. Quan trọng nhất là bạn cần tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc trong cuộc chiến chống lại bệnh tật. Nếu bạn hoặc người thân đang có dấu hiệu của loại bệnh này thì hãy đến ngay Raffles Hospital để được hỗ trợ và chữa trị!